Meng harei 29/4 tal harei 3/5, di Palei Ilamu - Dulich dom bangsa Viet Nam ( (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) hu peih ngak dom bruk ndung bak ilamu dom bangsa ngan haong dom kaya mbang bingi di bangsa, ilamu bangsa, kadha ma-in bhap bini di dom bangsa takik di harei Pachit da-a Po Hung saong harei pahadar 30/4 -1/5 ngan haong kadha “Harei uan taneh ia yasa”. Dom bruk ngak nan, hu mbaok di labaih 100 bhap bini di 16 bangsa: Tày, Nùng, Dao, Mông, Mường, Thái, Khơ Mú, Tà Ôi, Cơ Tu, Xê Đăng, Bahnar, Gia Rai, Raglai, Cam, Ê Đê, Khmer. Langiu di danak dak dulich rivang main, yaih khan bruk ngak ahar, kadha main di bhap bini: bruk likau sraong daong, tadhau yuh di dom labik tâm linh baha Khmer, bimong Cam,...piah yaih khan ilamu, adat cambat di bhap bini 54 bangsa Viet Nam.

Liên đoàn Lao động tỉnh Hậu Giang bahrau peih ngak Bilan urang ngak thun 2023. Ngan haong kadha “pambuak pagam urang ngak, dak padang kapul nyaom” bilan urang ngak thun ini di Hậu Giang hu peih tabiak tal puac bilan 5. Dalam bilan urang ngak, Ban Thường vụ Liên đoàn Lao động tỉnh Hậu Giang meda pataom prein tame langyah dom kan kandah, suh sah di urang ngak; peih ngak siam bruk sangka, khik caga quyen di urang ngak; peih ngak dom danak dak pakacah gauk anit ranam taneh ia, pilih ruah, pok manyaom dom urang ngak, kreih camin manuac gheih bruk siam, nao rivang, alin pandap piah pachreih ba urang ngak gaok kan kandah, urang ngak gaok bala di dalam tuk ngak bruk.

Sang iek ruak Chợ Rẫy (TP.HCM) brei thau, sa urang likei hu dom rual tim mạch, gam dương tính haong virus SARS-CoV-2 plang metai hadei di jaik 1 adit kham taong ruak di sang iek ruak. Tiến sĩ - Bác sĩ Nguyễn Thị Thủy Ngân, Pho Akok Khoa Bệnh Nhiệt đới khan lac, dalam tuk urang ruak COVID-19 daok tagok glong, dom urang meda mbuan njom ruak yau ye: urang umo taha, urang hu ruak dalam rup brei hu khik caga rup. Kayua yau nan ye , dom urang nan njauk brei klauk jru vaccine ginup, peih ngak tui 2K, cuk pataih pacang mbaok meta, pametai anek rauk saong takik nao tal dom labik hu ralo manuac.

Pambuak tal bruk par thur mur dalam tuk ngak mblang kapar haok dunya Long Thành, Thanh tra Mintri Tài nguyên saong môi trường hu tabiak harak taong phat 270 triệu đồng ngan haong Tổng công ty mblang kapar haok Việt Nam (ACV). Tukvak tapa, kapul ini peih ngak oh njauk, oh ginup sa dalam dom asal kadha hu brei ngak tui pasang iek , taong yaom dom bruk kanjak jhak di alam moi truong kayua Mintri TN-MT brei ngak, ba tal tachrauk nerak alam langik tasik tapa tanut brei adat ka alam moi truong vil val labik daok lac meng 5 tal 10 mbang.

Kong an tỉnh Bình Dương saong Chi cục Pasang iek glai tỉnh Bình Dương birau palao 250 athur quý tame glai Kiến An, di xã An Lập, huyện Dầu Tiếng, Bình Dương. Dalam dom athur palao tame hu rilo janih nyaom IIB -lac athur mbuan lahik abih, quý, daok takik yau Nhồng, Khướu jameng patih, Khướu akok juk tanye patih, Két, Chồn mbaok patih… Dom athur nan hu jabat Cảnh sát môi trường, Công an tỉnh Bình Dương saong Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bình Dương mboh di dom labik pablei cim, athur glai, nhà hàng, kuan mbang… di dalam tỉnh Bình Dương.

Anak dom bruk sarau kadhau di langik tasik, Mintri Ngak nong – ngak gilai – ngak yaka tasik Campuchia hu tabiak panuac ieu mikva urang ngak nong pacang caga haong bruk langik pandiak bhang daok rahtabiak. Gam tui di nan, jak ba rahra pacang caga dahlau haong bruk biến đổi khí hậu ini yau ye khik piah ia pruh ka hamu, ramik caik jamraik njuk ia mayah caong ngak. Langiu di nan, jeng kakei urang nong oh pala padai mùa aval kayua meda gaok bruk pandiak bhang. Ngan haong bhum hu ginup ia ye njauk samar drah pala drak di puac bilan 4 atau akaok bilan 5 piah hu yuak aval jang.

Tong yam ndoc Gah Y te dunya (WHO) mboh lac: Virus SARS-CoV-2 ngak tabiak ruak COVID-19 jeng daok hu mbaok min dunya daok dak harei dak tabiak truh tukvak drah chip kayua jit ruak praong. WHO daok caong khin lac dalam thun ini meda tabiak panuac lac tamat abih bruk y te drah samar ngak haduh hatai di dunya kayua tamuh jit ruak COVID-19, tanut kakei dahlau glong abih bo jabat y te di LHQ ba tabiak ngan saong sa jit ruak praong. Yau nan min, urang dang akaok WHO jeng hu kakei lac virus jeng daok saong taong abih dom taneh ia njauk brei bac jalan pacang caga jit ruak nan gam haong dom jit ruak karei.

Takik di nyu 55 urang di cu metai, dalam nan hu urang kumei saong uranaih dalam mbang karam gilai bahrau rahtabiak di tasik Libi. Tui gah di cu dunya, sruh gilai cao su pajeng takik di nyu 60 urang di cu tabiak meng ban sit bhum tapen tasik Garabouli, gah timun ban ine Tripoli di Libi saong karam tuk daok di jalan nao tal châu Âu. Ini lac bala bahrau abih di Địa Trung Hải, jalan hu makna praong di urang di cu caong tame châu Âu. Gah di cu dunya brei thau lac, takik di nyu 537 urang meai mblung ia atau lahik dalam bala di cu di Địa Trung Hải meng akaok thun tal ini.