Mban tacei jalan tacei pato, padang ngak saong peih ngak danak dak tui dom bruk ba tabiak di Thủ tướng

Mentri Jalan mbak pajeng ba birau brei padang Mban tacei jalan peih ngak Danak buh jien tame padang ngak Mblang kapal haok dunya Long Thành, vaktu ka 1. Mban tacei jalan hu brei bruk tacei pato, pachreih ba dom jabat, đơn vị pambuak tal bruk padang ngak saong peih ngak danak dak tui dom bruk ba tabiak di Thủ tướng. Gam haong nan, bhian pasang iek, taong yaom bruk ngak saong bruk ngak hu di danak dak; langyah dom bruk caong khin di Tổng công ty Mblang kapal haok Việt Nam, Tổng công ty Khik iek jalan par Việt Nam saong dom gah pambuak tal tui thẩm quyền di Mentri Jalan mbak pajeng ba atau pok panuac tagok Rajaei piah hu jalan langyah lagaih njauk tukvak di danak dak.

Urak ni, urang nong pala amriak kalu di tỉnh Bình Phước dok tame bilan paik mek asar amriak kalu. Thun ni, langik siam lagaih, yaom am riak kalu gam gam tagok jiak 2 mbang dut song thun bloh, urak ni, yaom labaih 85.000 đồng/sa kg, song tui kuhria asar amriak kalu jeng hu rilo jang 30% dut song thun dahlau.Amriak kalu lac sa dalam dom phun pala praong di Bình Phước ngan song taneh pala prong jiak 16.000ha. Dalam dom thun tapa, bruk patagok amriak kalu khang kajap lac jalan ngak prong di gah ngak nong tỉnh dalam bruk rami ramik veik gah ngak nong.

Yaom baoh pa-ok saong darang di bhum taneran kraong Cuu Long urak ini tagok meng 2.000 -5.000 đồng sa kilo dut saong tuk dahlau Tet Nguyen dan. Yaom pa-ok, darang tagok glong nan lac kayua dom janih baoh kayau nan takik bo darak pasar khin blei rilo. Di rilo tỉnh, ban yau Cần Thơ, Hậu Giang, Vĩnh Long, Bến Tre, Tiền Giang… pa-ok Đài Loan janih ka 1 hu yaom meng 10.000 -12.000 đồng sa kilo, dahlau diah yaom meng 7.000 – 8.000 đồng sa kilo, pa-ok Hòa Lộc janih ka 1 urak ini 40.000 -45.000 đồng sa kilo. Daok yaom darang Ido di rilo tỉnh jeng tagok glong, meng 23.000 – 25.000 đồng sa kilo.

Tapa pasang iek, Cục khik ramik drak pasa tỉnh Lâm Đồng hu mboh song taong phat sa labik pablei salih xăng menyek di xã Tân Hà, huyện Lâm Hà 30 triệu đồng ka bruk eng drei tagok yaom pablei xăng 1.000 đồng/sa lít, saong mek veik 4 triệu đồng jien laba oh njauk meng bruk tagok yaom pablei xăng. Dalam dom harei anak tal, dom kapul pasang iek di Cục khik ramik drak pasa daok pasang iek, duah thau, ieu dom công ty parabha xăng menyek praong, dom đại lý song 324 labik pablei rai, mbaoh tangin tame sinya , meyah ngak suan njauk tong phạt catang tui hukum.

Mban Dân vận pambuak saong Ban Tuyên giáo Thành ủy Ban raya HCM alin giải pakacah vak kadha “ Hatai anit di anek menuac labik akaok pacang caga jit Covid-19”. Tui Mban peih bruk, dom kadha pakacah brei mboh sumu jaln tacei ba jeng yau sarak di Karja saong ban raya ka bruk pacang caga jit saong bruk oh huac glaih glar, rambah rambeip, tuk halei jeng hu mbaok di dom labik hu rilo urang ruak trak, dom labik pacang, labik daok karei piah khan brei thau veik dom kadha ndung bak hatai anit ranam…Di gah pakacah brei ka jabat báo chí, Mban peih bruk hu jao brei 4 giải nhất, 12 giải nhì, 16 giải ba, 20 giải khuyến khích. Dalam nan, jabat Rayo sap ndem Viet Nam daok di Ban raya HCM mek hu giải Nhì haong 3 kadha: “ Urang halan hatian di mblang mesruh pacang Covid-19 biak catang – anit ranam caik veik”.

Thượng viện Mỹ brei tapa danak dak hukum pacang rapaik rapai di labik ngak bruk. Hukum ni brei klaak taong abih dom paka halei dalam harak pambuak bruk ngak oh brei urang ngak njauk tấn công tình dục atau rapaik rapai pathau kol xâm hại atau công ty chủ quản tagok tòa án. Dom bruk rapaik rapai ba mai angan jhak praong ka dom công ty Mỹ dalam dom thun jiak di ni, abih di nyu nan lac di Thung lũng Silicon. Bilan 11/2018, yaok ribau urang ngak di hãng Google hu peih sa bruk trun jalan di dunya cagar veik jalan ngak di công ty langyah dom bruk rapaik rapai. Puac thun bloh, Thống đốc bang California, hu batabiak hukum dreih yau nan, piah pacang cakak urang pandar urang ngak, brei ngak tui dom panuac sanya oh brei thau khaw tin , tuk langyah dom urang rapaik rapai.

Rajaei Australia birau ba athur biểu tượng di taneh ia, lac cagau bak kadung gấu túi tame angan athur mbuan lahik glong kayua labik daok di gấu túi gaok kan kandah meng pandiak bhang dui atah, apui khauh glai saong bruk chap mek rilo. Tui kapul Koala Australia, taneh ia ini lahik labaih 30% gấu túi dalam 3 thun tapa, thun 2018 hu labaih 80 ribau drei ye urak ini daok oh ka tal 58 ribau drei gấu túi. Sa roh duah birau ini di World Wide Fund for Nature kuhria mboh lac, apui khuah glai di puac thun 2019 saong akaok thun 2020 pametai atau ngak njauk rambuac labaih 60.000 drei gấu túi.

Tui Kapul Bác sĩ Nhi khoa Indonesia, bruk njom Covid-19 di uranaih Indonesia adit camereip di bilan 2 tagok jang 10 mbang dut song bilan 1 meng bloh. Kuhria tal harei 7/2 hu 7.190 uranaih njom Covid-19. Kapul Bác sĩ Nhi khoa Indonesia hu panuac kakei, bhap bini song dom amaik ame, oh brei iek lap bruk ni. Dom uranaih oh gaok hagait ka pren yava, ye brei klauk vaccine pacang Covid-19 chip. Langiu di bruk klauk vaccine, dom amaik ame kham merat khik ka uranaih hu klauk ginup dom janih vaccine./.

Urang lang: Hani Pha – Bhumi – 12/02