Hu mbaok tame brei panuac haong Mintri jalan mbak pajeng ba ka bruk padang ngak jalan pambuak tỉnh Bình Phước haong tỉnh Đồng Nai, UBND tỉnh Đồng Nai brei thau, bruk padang ngak tatua Mã Đà saong jalan tapa bhum kreh Labik Khik caga sinh quyển Dunya meda ngak kan kandah tal bruk khik glai, dom janih athur quý hiếm, hệ sinh thái tự nhiên, oh njauk haong bruk khik glai di tỉnh Đồng Nai. Kayua yau nan ye, UBND tỉnh Đồng Nai oh njauk hatai ka bruk ngak tatua Mã Đà saong ngak jalan nao tapa Labik khik caga. UBND tỉnh Đồng Nai tok brei ngak tui jalan pambuak pagam jalan ĐT.753 haong jalan Đồng Phú - Bình Dương saong jalan Bắc Tân Uyên – Phú Giáo – Bàu Bàng pambuak haong jalan vành đai 4 TP HCM (gah nao tapa Bình Dương).

Tui Pasak Pasang iek ruak kik ban raya HCM, yaok harei, ban raya hu labaih 130 urang njauk ruak pandiak tabiak darah, tagaok jaik 20% duk haong dom adit dahlau. Tal urak ini dalam ban raya hu 446 sruh jit pandiak tabiak darah, hu 7 urang metai. Jit pandiak tabiak darah jeng daok rah tabiak khang di Bình Dương. Di sang iek ruak Thuận An, yaok harei hu jaik 40 urang ruak tame ndih iek ruak, kayua dom urang ruak biak rilo nan ye sang iek ruak oh ginup papan ndih iek ruak.

Dom sang bein di tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu daok tame bilan paik baoh kayau, min po bein daok laik tame bruk pala oh njauk saong pablei oh hu yaom. Mayah dahlau dieh baoh bơ yaom meng 50.000 – 60.000 đồng/kg, ye urak ini daok ka oh tal 20.000 đồng/kg. Yaom dom janih baoh kayau karei yau ye panat, pa-aok..jeng daok meng 4.000 – 5.000 đồng/kg. Ong Trần Văn Cường, Yam ndoc Sở Ngak nong saong patagok palei pala tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu brei thau, anak dom kan kandah di mikva urang ngak nong, dom puk palei, dom Sở, dom gah pambuak tal njauk patagok bruk daong urang nong pablei pandap tapa dom kênh pablei salih điện tử piah ka mikva pablei hu kaya nong.

Yaom amriak kalu di dom sang bein dom  tỉnh gah Meraong negar urak ini pablei yaom meng 68.000-72.000 đồng sa kg, trun 16.000 đồng duk haong 2-3 bilan dahlau, saong hu maong lac yaom biar di abih dalam labaih 1 thun tapa. Kapul amriak kalu Việt Nam  brei thau, kayua rilo labik nhập khẩu blei rilo dahlau nan saong kayua bruk mesruh di Nga haong Ukraine, jit COVID-19 ngak ka bruk pajeng ba gaok kan kandah, Trung Quốc oh ka peih veik abih pabah mbang jeng ba tal yaom amriak kalu trun.

Jabat pasang iek hu yar harak khởi tố bị can saong cap kriek ong Đoàn Văn Hùng, yam ndoc Sang iek ruak Đa khoa tỉnh Vĩnh Long  haong 2 urang karei ngak bruk mala ong kayua pambuak tal bruk blei pandap panda y tế di Công ty Việt Á. Dahlau di nan, hadei di tuk pasang iek, gah pasang iek di tỉnh Vĩnh Long hu payua harak tagok công an tỉnh piah ngak brei cambaih laih , saong langyah bruk ngak di kapul nyaom, manuac urang hu pambuak tal. gah pasang iek hu duah mboh bruk to yaom blei pandap y tế di Sang iek ruak ini di thun 2020 ngak suan yau ye yaom ba tabiak, bruk to yaom.  

Di mbang nyaom di kapul dom akaok Mintri Quốc phòng Tổ chức Hiệp ước an ninh tập thể peih tabiak di harei 24/5, akaok Mintri Quốc phòng Nga Sergei Shoigu khan lac dom tapon nyaom bol pan phao kraong Nga daok patui bruk quân sự đặc biệt di Ukraine, oh kuhria hagait tal bruk daok njauk kateik greik saong bruk Kiev taduan hu bruk daong di dom taneh ia phương Tây. Langiu di nan daok hu panuac lac, Nga daok patui bruk quân sự đặc biệt mbiah tal tuk ngak hu abih dom bruk ba tabiak.

Libăng melam kabroi daok dalam sup palup tuk gilang khik piah manyek dalam sang mac điện di Deir Ammar abih mbong menyek. Kurang điện, dom sang mac ia di ban ine Beirut jeng njauk pabak ia ka bhap bini tui jalan patak pataom. Kurang menyek, kurang điện, kurang ia ngak ka raidiuk di bhap bini Libăng laik tame kan kandah. Yaom pandap panda jeng tagok biak samar, jhul bruk lạm phát tagok glaong. Urak ini jien di Libăng jeng lahik yaom biak khang dut saong jien Đôla Mỹ.

Urang Mỹ njauk dang tagok ngak khang haong dom Nghị sĩ piah ka Quốc hội meda brei tapa dự luật pasang iek phao ndao” – nan lac panuac ieu di Tổng thống Mỹ Joe Biden bahrau ba tabiak hadei di bruk cuh phao pandik harao di sang bac tiểu học di bang Texas ngak brei 21 urang metai, dalam nan hu 19 anek saih. Tổng thống Mỹ hu panuac caong ba tabiak pandar veik adat pakauk oh brei pablei salih phao ndao saong dom adat hukum karei pambuak tal quyền pandar phao, lac sa dalam dom bruk ba tal neh rabha gauk rilo abih di Mỹ dalam labaih 10 thun tapa./.

Urang lang: M.P & Thu Thao - 25/5/2022