Dom harei ini, abih gauk dalam negar pahdar dhar phol tal 64 urang jakar, urang lin var klak rup drei ndih trun piah khik taneh, khik quyền ngak po tasik pulao di kaoh pulao Gạc Ma dalam pulao Trường Sa di harei 14/3/1988. Bruk var klaak rup drei nan di 64 urang lin Hải quân Bhap bini Việt Nam miat miat lac kareih camin  ka bruk anh hùng cách mạng, pabak ilamu hào hùng meng kan di bangsa Viet Nam.

Patui mbang nyaom ka 9, harei ini, Ủy ban Thường vụ Quốc Hội pang  2 Kapul pasang iek kadha pathau khan bruk ngak hu tuk camereip ka “Bruk peih ngak dom sarak di Ủy ban TVQH ka rami ramik veik dom jabat hành chính pakat huyện, pakat xã dalam vaktu 2019-2021” saong “Bruk peih ngak adat hukum ka taduan raok rahra saong langyah khiếu nại, tố cáo meng harei 01/7/2016 tal harei 01/7/2021”.  3 thun tapa, dalam taneh ia trun hu 3 rabau 437 jabat di pakat xã saong 429 jabat di pakat huyện; trun hu labaih 10 rabau urang jakar, urang ngak bruk karja pakat huyện, xã saong labaih 8.400 urang ngak bruk oh chuyên trách di pakat xã; patak pataom hu labaih 2 rabau tỷ đồng. Min dalam tuk rami ramik ngak brei patagok rilo menuac sia saong diện tích tự nhiên, dom bruk ngak gah harak gar, bruk pandar dịch vụ công tagok rilo, dalam tuk dom urang jakar, urang ngak bruk karja njauk cakak trun nan ye nyu ngak kan kandah oh sit tal bruk khik ramik di jabat hành chính bahrau, abih di nyu lac dom huyện, xã daok di bhum ceik, bhum palei pala.

Dalam adit tapa, bruk njom mbak jit ruak Covid -19 di Bhum taneran kraong Cuu Long mboh daok tagok gilac veik. Abih di nyu nan lac, bruk njom mbak ruak dalam gru pato saong anek saih dak harei dak glong, ngak brei gru pato saong amaik ame anek saih biak duh hatai. Hadei di labaih 1 bilan anek saih gilac veik mai bac tapak, Vĩnh Long hu labaih 2.500 anek saih saong labaih 500 gru pato dương tính saong vi rút SARS-CoV-2. Rilo gru lac F0 padeih pato daok di sang,  rilo sang bac daok gaok kan kandah piah duah gru pato salih. Rilo sang bac di tỉnh Vĩnh Long urak ini daok caga jalan pato  online. Daok di tỉnh Trà Vinh adit blaoh, hu 3.063 urang njom Covid-19, tagok jang labaih 2.000 urang dut saong adit dahlau.

Melam bloh, di ban Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên hu rah tabiak adat peih mbaok Harei pataom bingu Ban thun 2022. Ini lac bruk ngak   hu tỉnh Điện Biên peih tabiak yaok thun, di tukvak kreih bilan 3 yaok thun, pambuak haong bruk peih mbaok Chiến dịch Điện Biên Phủ sajarah “dane angan dunya, tatuan megei baoh taneh”. Tapa rilo thun peih tabiak, tal urak ini Harei pataom bingu Ban hu jeng angan ilamu, du lịch di tỉnh. Harei pataom bingu Ban daok lac tuk piah pok meyaom, khik ramik saong patagok dom yaom glaong meng kan hadah krah di bhap bini 19 bangsa daok di tỉnh Điện Biên; yaih khan tal rilo bol bhap rahra, tuai damuai dalam saong langiu taneh ia thau tal dom gheih mekre di langik tasik, ilamu saong dom prein khang gah du lịch di Điện Biên jeng yau di bhum Tây Bắc.

Harei 13/3, di Sang Ilamu Dam dara Ban raya HCM, Thành đoàn Ban raya HCM peih ngak danak dak juak radaih peih mbak ka danak dak Tukvak baoh taneh thun 2022, hu mbaok di jaik 500 dam dara halan hatian. Tui bruk ba tabiak, hadei di bruk juak radaih peih mbaok, Mban peih ngak Danak dak Tukvak baoh taneh thun 2022 di Ban raya HCM brei peih ngak dom bruk ngak dalam danak dak meng ini tal abih bilan 3/2022. Yau  bruk “ parilo phun hijao” brei pala 1.000 phun kayau tapen jalan, tapen kraong, ribong di dom huyen langiu ban raya; iek glang saong khik caga glai njom ia mbak; ramik pasiam labik phun kayau hijao, sơn cih thaok ngak mekre dom jalkan hẻm, danieng khut dalam Ban raya HCM.

Harei kabroi, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken brei mboh hatai suh sah saong hu panuac lên án bruk taong di Nga pamaong tame Pasak Khik ramik Sron mbon saong Salamat Dunya – sa labik quân sự praong daok dalam ban Lviv di U-crai-na, jaik jalan taphia negar Ba Lan. Jeng dalam harei kabroi, urang jakar ngak praong pak labik nan di U-crai-na brei thau, Nga pandar jaik 30 tên lửa cuh tame labik ini, ngak brei takik di nyu 35 urang metai saong 134 urang karei njauk rambus. Daok Mintri Quốc phòng Nga jeng brei thau lac hu pandar phao cuh meng atah, palai pajoa hu rilo phao ndao kayua negar langiu pabak brei ka U-crai-na hu khik piah di labik nan, saong pametai hu 180 lin taong mbang pah di pak nan.

Harei 13/3, urang jakar ngak praong di Trung Quốc tabiak adat brei pacang veik ban 17 trieu bhap bini Thâm Quyền, tỉnh Quảng Đông hadei di tuk hu 66 urang njom COVID-19. Kajar iew bhap bini Thâm Quyến daok dalam sang mbiah tal tuk hu pathau khan birau. Harei kabroi, Trung Quốc jeng brei adat pabei biak rilo dom bộ dut iek samar COVID-19  dalam negar. Ini lac mbang akok meti Trung Quốc brei ngak tui jalan ini, dalam tuk urng njom Covid-19 dalam harei tagok glong abih kuhria dalam 2 thun tapa kayua biến thể Omicron.

Pasak Địa chấn châu Âu - Địa Trung Hải (EMSC) bahrau brei thau, sa mbang megei baoh taneh khang 6,8 bahrau rah tabiak di bhum Kepulauan Batu dalam negar In-đô-nê-xi-a tuk saboh mesup ini. Mbang megei baoh taneh ini di labik dalam 40 km. Jeng dalam tukvak nan, Pasak Roh duah Khoa học Địa chất Đức (GFZ) brei thau, sa mbang megei baoh taneh khang 6,3 rah tabiak di pulao Luzon di Phi-líp-pin. Mbang megei baoh taneh di labik dalam 10 km. Oh hu panuac kakei lac hu sóng thần halei hu ba tabiak hadei di 2 mbang megei baoh taneh nan./.

Urang lang: Thu Thao & H.Pha – 14/3/2022