Anak bruk rah tabiak sraw kadau di ruak tangin takai cambuai, Kapol ngak bruk di Mentri Y tế birau nao pasang iek bruk pacang caga jit ruak tangin takai cambuai saong XSH di Ban raya HCM. GS.TS Nguyễn Thanh Hùng, Yam ndoc Sang iek ruak Nhi đồng 1 TP.HCM lac, 6 bilan kaok thun, urang ruak tangin takai cambuai tame sang iek di labik ini oh ralo min urang ruak trak ye tagok ralo. Bruk njauk haduh hatai abih urak ini lac dom sang iek ruak di Ban raya HCM kurang jru iek ruak tangi takai cambuai trak. Nan ye rilo sang iek ruak brei pandar jru saong patak pataom jru taong ruak ka dom uranaih, tui nan brei hu bruk daong gah hukum meng Mentri Y te.
Meng akaok thun tal ini, tỉnh Đồng Nai hu labaih 1.100 urang njauk ruak tangin takai cambuai. Dalam nan hu 10 urang ruak trak, rilo urang suak yava meng jamriak, halang darah. Kayua yau nan ye, UBND tỉnh ieu karja dom pakat, dom gah, brei pambuak bruk haong gah Y tế peih ngak khang dom jalan pacang caga jit ruak tangin takai cambuai. Abih di nyu lac pataom tame dom bhum palei hu menuac njauk ruak rilo, mbuan tamuh jeng jit. Gah y tế njauk pakhang dom kapul nao mai pacang jit, kapul cấp cứu lưu động caga tui iek, duah thau cambaih, langyah sruh jit, patrun patakik di abih bruk metai lahik kayua jit ruak.
Ban Dĩ An, tỉnh Bình Dương birau peih bruk bayar jien taneh mbang 1 ka taneh jalan Vành đai 3 Ban raya HCM ka 43 baoh sang hoang yaom jien abih tih 688 tỷ đồng. Dahlau di nan, ban Thuận An bayar blaoh mbang 1 labaih 267 tỷ đồng ka 38 baoh sang njauk gaok taneh. Yau nan, tal urak ini, 3 bhum palei di Bình Dương hu jalan Vành đai 3 TP.HCM nao tapa lac ban Thuận An, Dĩ An, Thủ Dầu Một bayar jien mbang ka 1 kuhria tabiak jien 1.243 tỷ đồng. Tui kuhria, tỉnh Bình Dương peih ngak jalan Vành đai 3 TPHCM di harei 28/6.
Urak ini bruk pala bingu daok ba jien tame rilo ka ban Sa Đéc. Abih tih yaom jien mek tame meng bingu kiểng di TP Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp hu jaik 3.000 tỷ đồng yaok thun. Abih di nyu nan lac, ban Sa Đéc tagok hu rilo janih du lịch ngak nong, ravang iek, ba drei tame. Dalam tukvak meng thun 2021 - 2023, dom tuai mai ravang ban tagok rilo, jaik 1 triệu 100 rabau urang. Anak tal, Sa Đéc daok brei ngak siam 5 kadha praong lac tacei tabiak cambaih prein khang piah pataom tame patagok jalan mbak nao mai, patagok bruk pambuak gauk, patagok ngak nong đô thị tui jalan bahrau, patagok doanh nghiệp saong jhul patgok bruk padang mbang ngui, peih bruk ngak mbang.
Hu lagaih ralo gah dulich, An Giang pachreih yaok trieu tuai damuai dalam, langiu negar mai rivang iek yaok thun. Tuai damuai mai An Giang oh lac piah rivang sirah bo daok iek dom labik gheih mekre, ralo pandap mbang, ilamu siam gheih… Yau nan ye, tỉnh An Giang daok daong dom kapol, urang patagok rilo bruk ngak dulich birau yau: padang trại, homestay di huyện Tri Tôn, ban sit Tịnh Biên; main dom labik siam gheih angaok kraong biak takre di bhum kaoh pulao Chợ Mới piah pachreih tuai damuai dalam saong langiu negar mai rivang ma-in.
Kadung jien dunya (IMF) brei thau, taneh ia kaya meda njauk gauk ka bruk parabha veik 100 tỷ USD dalam dom kadung jien di kapul ini piah pacang caga biến đổi khí hậu saong bruk kan kathaot, eik lipa di dom taneh ia daok cakrok. Di thun 2019, bruk ieu pataom 100 tỷ USD mbang camereip hu IMF brei thau. Tui nan, dom taneh ia kaya meda brei ka IMF mesraiy kuhria tui Quyền suak mek phun jien biak karei (SDR) piah IMF meda brei ka dom nền kinh tế mbuan gaok kan kandah hu mesraiy. Tal thun 2021, bruk ini hu brei tapa.
Ban ine Vienna di negar Áo sa mbang tra hu brei angan ban njauk daok di dunya. Ini lac thun ka 2 gam gam, Vienna khik kajap labik dang akaok dalm dom ban njuak daok. Tanut labik njauk daok di dunya taong yaom bruk jak jeng di Vienna lac meng “ bruk pambuak hu jak jeng” di dom bruk yau ye labik salamat, ilamu saong labik rivang main bui sambai siam, cơ sở hạ tầng njauk jia tame, bruk pato megru saong y te gheih ghang. Ban ine Copenhagen (Đan Mạch) daok hu dang labik dang ka 2, dalam tuk dom ban di Australia lac Sydney saong Melbourne hu angan dalam top 5 ban njauk daok di dunya.
Japon meda dang anak sa bilan hè pandiak khang dalam thun ini kayua bruk khí hậu El Nino ba mai. Tui kuhria mboh dahlau bruk langik tasik di bilan 7, 8, 9 thun ini, Gah Khí tượng Japon brei thau bruk pambuak gauk di El Nino – ia pandiak jang di pasak saong gah timur Thái Bình Dương, gam haong dom kan kandah dui atah di La Nina daok ba mai hajan rabuk di Philippines, jhul áp suất glaong di Thái Bình Dương nao gah pai. Bruk ini hu makna lac rilo labik di Japon meda njauk langik pandiak pacang me-om. Dahlau di nan, harei 9/6, Rajaei Japon hu panuac ieu dom baoh sang saong dom gah ngak kong patak pataom điện dalam bilan pandiak piah khik kajap bruk pabak điện hu tani tanat dalam tabung glaong bilan pandiak.
Viết bình luận