Mesup ni(23/6), di Hà Nội, Trung ương Đoàn, Hội đồng Đội Trung ương peih bruk pok meyaom “Uranaih naih gheih dom bangsa pakat negar mbang ka  4 thun 2022”, brei harak meyaom ka  263 uranaih dom bangsa. Ni lac dom đội viên, uranaih dom bangsa  jak jeng dalam bruk Đội song bruk di uranaih. Dahlau di nan, dom đội viên, uranaih di  54 bangsa adei saai  dalam taneh ia hu mboak tame rilo danak dak hu makna di  Hà Nội song Phú Thọ yau: Bruk báo công song tame kalan sirah  Chủ tịch Hồ Chí Minh; nao rivang  Văn miếu Quốc tử Giám, inem krung  Hoàng thành Thăng Long; cuh gilau song nao rivang labik inem krung dak rai Đền Hùng. Ni lac, tuk piah ka dom adei bac megru, klah rabha ilamu, patagok hatai sahneng jum pataom gauk, pakacah bruk bac daa pasram megru song prong tagok.

Tui panuac  khan meng Sang iek ruak Nhi Trung ương, meng akaok thun tal ini, sang iek ruak hu iek saong taong ruak ka labaih 1.400 uranaih njauk ruak Adenovirus, dalam nan hu labaih meteh dom uranaih njauk ruak brei ndik veik iek ruak saong hu 7 uranaih metai. Anak bruk jit ruak daok tagok glaong, Sang iek ruak Nhi Trung ương hu tabiak dom harak tacei pato khik ramik, jalan taduan ruak, jalan brei daok karei taong ruak saong caga njaom mbak Adenovirus. Sang iek ruak brei ramik caga 300 papan ndih iek ruak piah taduan uranaih ruak, padang dom jalan taong ruak saong, daong dui katut panak tukvak iek ruak ka uranaih.

Di mbang họp báo beir harei kabroi, urang brei panuac mintri  Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng brei thau, kuhria tal harei  21/9 hu labaih 1.000 rahra Việt Nam hu dong tabiak truh dom labik di negar Campuchia, yaok ribau urang karei hu dong ngak harak gar. Piah nyaih ka rahra oh njauk lah pasot,  kateik greik ngak bruk di negar langiu, mintri Ngoại giao pambuak bruk song dom jabat dalam taneh ia song dom tỉnh: Kiên Giang, An Giang Tây Ninh, Long An… pacang cakak dom bruk pasot urang ngak tabiak negar langiu, gam song nan jhul khang bruk khik iek rahra di  Campuchia, samar langyah dom bruk mblo tabiak song ba mai palei negar dom rahra njauk lah paso, njauk ba nao ngak suan hukum.

Di nyaom biai “Panduan salih năng lượng pamaong tal bruk cakrok khang kajap di Việt Nam” peih tabiak harei 22/9, kayua Liên hiệp dom Hội Khoa học saong Kỹ thuật Việt Nam, Liên hiệp dom Hội Khoa học saong Kỹ thuật Ninh Thuận haong Viện Friedrich - Ebert - Stiftung (FES) di Việt Nam peih ngak, UBND tỉnh brei thau, tal urak ini, Ninh Thuận dui pachreih hu 51 danak dak buh jien ngak năng lượng tái tạo hu prein khang abih tih 3.262 MW; dalam nan hu 16 danak dak điện ngin saong 35 danak dak điện ia harei saong yaom phun jien tut angan tuk camereip abih tih lac labaih 84.000 tỷ đồng. Kuhria tal jhung thun 2021, hu buh jien tame ngak salah bloh 46 danak, ba điện tagok jalan điện negar công suất 2.831 MW.

Karja xã Thanh Lương, ban sit Bình Long, tỉnh Bình Phước dok kham pasiam veik dom khut tayah kayua bala meng langik tasik, yaok pataom khat lahik piah dong ka bhap bini njauk kan kandah kayua ia sua. Dahlau di nan, meng melam  21/9 tal mesup  22/9 di  tỉnh Bình Phước hu hajan khang, ia meng rilo labik tuh mai krong  Cần Lê, ngak dauh jiak  148ha phun mbang boh, cao su, paaop blait di bhap bini. Ia tuh mai di kreh melam ngak ka yaok pluh boh sang dauh dalam ia. Gah dong duah urang gaok bala  tỉnh Bình Phước pambuak bruk song bol bala, công an pak ni, samar hu mbaok, dong panduan ba 9 boh sang song rilo drap ar hu yaom tabiak truh labik kan kandah tal labik siam mekre.

Kuhria mreng harei ini (23/9) tal 27/9,  Cộng hòa nhân dân Đô-nhét-xcơ (Donetsk) haong Lu-han-xcơ (Lugansk) saong dom labik Khơ-xon (Kherson), Da-pô-ri-di (Zaporozhie) nao buh phiếu brei thau hatai sahneng di bhap bini ka bruk ba tame taneh ia Nga. Chuyên gia quân sự, Yam ndok miuym Quân chủng Phòng không Nga Iury Knutov ndom lac, Ucraina daok patagok kateik greik dom labik ini, piah ngak tayah bruk duah thau hatai sahneng di bhap bini, min tui ong, brei nao tui jalan tui hatai caong di bhap bini. Akaok đảng taneh ia Nga samu gauk kayua bruk biak dalam Duma taneh ia Sergei Mironov ndom lac, hadei di bruk duah thau hatai sahneng di bhap bini, bruk quân sự đặc biệt meda tagok jeng sa bruk pacang khủng bố di abih gah.

Kadung jien dunya pacang ruak AIDS, lao song pandiak dom ieu pataom hu  14,25 tỷ đôla sinya dong meng dom urang pal akaok dunya. Tổng thống Mỹ Joe Biden, urang pal akaok nyaom biai di Niu Yooc di langiu mbang nyaom pakat glong yaok thun di Đại hội đồng Liên hợp quốc, brei thau, pok jien dong nan lac brei hu piah pacang veik jit ruak, ni lac pok jien đầu tư dong klah di metai ka  20 triệu urang song dong patrun metai lahik, kayua dom ruak nan hu labaih 64% dalam 4 thun tal. Kadung jien dok kham ieu pataom 18 tỷ đô la ka bruk dong 3 thun patui di nan meng dom rajaei, xã hội dân sự song labik menuac urang. Bruk ngak di kadung jien hu dong klah di metai ka  50 triệu urang meng di tuk padang ngak di thun 2002.

Tòa án đặc biệt kaoh duas kol Pol Pot di Campuchia hu tabiak panuac puac di abih ngan saong urang dang akaok kol kahom lac Khieu Samphan (Khiêu Sòm-phon) ka duac diệt chủng. Tòa tah klaak đơn kháng án urang dang akaok puac abih daok diuk di kol Khmer kahom ini, khik tamo guk tal mertai. Panuac kaoh duas nan nyu kreik veik abih hồ sơ vụ án ka 002 hadei di tuk langyah dui atah 16 thun. Tui kuhria, jaik 1 triệu 700 rabau urang metai di saman Khmer kahom. Dom bruk pametai rilo menuac sa mbang haong gauk, eik lipa saong dom trại ngak bruk di Khmer kahom hu maong lac dom bruk ngak jhak di abih dalam abap XX. Tuk kol Khmer kahom jaleih rai di thun 1979, Campuchia lahik jaik 25% menuac sia./.

Urang lang: H.Pha & M.Phuong -23/9/2022