Anak dom bruk haduh hatai di amaik ame anek saih ka tapuk siphau ka thun bac bahrau, So Pato magru (GD-ĐT) TP Hồ Chí Minh brei thau lac khik kajap bruk taong abih anek saih hu tapuk tuk tame thun bac bahrau. Gam haong nan, dom anek saih gaok kan kandah meda nao tal thư viện di sang bac piah nyim tapuk dalam luac thun bac. Piah ka thun bac 2023 - 2024 meda ngak salah hu jalan ba tabiak saong bruk ngak di Gah pato magru ba tabiak, Mban Ilamo - Xã hội HĐ Bhap bini ban raya hu likau gah pato magru patui veik roh duah, ba tabiak dom sarak karei piah dui pachreih, khik takai, daong palagaih ka dom urang jakar, gru pato sahanang hatai ngak bruk; hu ginup dom tal bac, pandap panda ka bruk pato saong bruk bac taa, abih di nyu nan lac dom tal bac hu peih tui danak dak pato magru phổ thông 2018.

Gilang pariak Việt Á - dhar TPHCM pambuak bruk saong Báo Sài Gòn Giải Phóng haong kapul pachreih bac huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre bahrau peih danak dak kayua bhap bini ngan saong kadha "Klah rabha anit ranam – Daong prein tal sang bac". mBan peih ngak Danak dak hu alin hadiah 30 sruh radaih juak haong dom pok pandap bac lac tapuk, siphau, but, kalam, katap…) brei ka anek saih kan kathaot kham merat yam tapa kan kandah, bac da-a naih joi, haong yaom jien abih tih jaik 55 triệu đồng. Danak dak ngak pahla ini piah pachreih ba saong daong sang dom adei anek saih trun meneing kan kandah, samar daong dom anek saih kan kathaot labik ini hu mbuan lagaih nao tal sang bac saong hu pandap bac ta-a.

Tukvak tapa, kapul urang praong thun di tỉnh Đồng Nai hu patagok bruk ba akaok nao dahlau dalam padang ngak kinh tế. Tapa nan. Hu labaih 10 ribau urang hu mbaok tame ngak kinh tế baoh sang. Gam haong nan, Kapul urang praong hun dom pakat daok eng drei ba prein khang piah daong ka jaik 7 ribau urang dalam kapul masaiy jien ngak mbang dalam sang ngan haong paok jien 33,6 tỷ đồng. Kapul urang praong thun di labik jeng kham merat hu mbaok tame pato ilamo ka manuac urang, ka rahra bac taa; dak padang puk palei, khu phố ilamo saong padang ngak palei pala bahrau; padang ngak bruk urang praong thun 5 oh (oh hu sang kan kathaot, oh hu ranaih oh hu nao bac, oh hu urang duas gah ma túy, oh hu tệ nạn xã hội saong oh hu tamuh tabiak bruk njin jru phin).

UBND tỉnh Cà Mau bahrau tabiak bruk samar drah ka bala meng langik tasik bruk glut jaleih takai tasik dalam tỉnh. Kayua mai meng biến đổi khí hậu, ia tasik tagok glaong ba tal glut jaleih dalam tukvak atah ngak ka rilo takai pacang glai pacang caga dak harei dak lapih. Abih di nyu nan lac, hu bruk glut jaleih khang di 6 labik takai tasik atah abih tih labaih 29.000m tapa huyện Ngọc Hiển, Đầm Dơi saong Năm Căn. Piah pacang caga samar haong bruk glut jaleih, dom gah chức năng hu ngak paga pacang oh brei menuac saong radaih nduac tame labik glut jaleih, brei urang jakar tui iek catang bruk glut jaleih, pakauk abih bruk ngak halei gaok tame dom labik nan.

Danak dak ilamo salam uan 78 thun Harei negar Cộng hòa xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (2-9-1945 - 2-9-2023) saong Adit Ilamo Jalan Bình Thuận thun 2023 meda hu peih tabiak di sân khấu angaok jalan Nguyễn Tất Thành (Phan Thiết) meng maong 8 melam 2-9-2023. Dahlau di nan, meng harei 25-8 di quảng trường Nguyễn Tất Thành, Pasak Ilamo Bình Thuận, Jalan roya Lê Duẩn, ban Phan Thiết hu peih tabiak dom danak dak: Parang iek Inem krung ilamo tasik, kaoh pulao Việt Nam; danak dak daoh tamia (ragu ragam ranaih) saong ba drei tame haong dom kapul, harei pataom jalan “Sambo mau Bình Thuận”…

Tui Jabat pasang iek Nga, dom dut iek “di truyền” brei mboh lac ong Yevgeny Prigozhin, urang dang akaok kapul Wagner daok dalam 10 urang metai dalam bruk laik kapal haok di adit dahlau. Bruk laik kapal haok rah tabiak hadei di 2 bilan ong Prigozhin saong dom lin mesruh mbang pah Wagner peih ngak sa bruk cagar veik Nga, dalam nan, ong saong kapul di ong pan quyền pasang iek ban gah meraong Rostov saong daok nao gah Moscow, atah di ban ine di Nga 200 km. Tổng thống Nga hu payua panuac klah rabha pandik harao tal gauk gar di dom urang metai dalam bruk laik kapal haok.

France hu pabak veik 40 triệu Euro, patagok yaom kadung jien karja piah palai klaak alak vang kandaong labaih di Liên minh châu Âu ka gah ini tagok 200 triệu Euro. Sarak ini piah pacang bruk trun yaom saong daong ka dom gah ngak alak duah gilac jien mek tame. Tui kuhria mboh di Ủy ban châu Âu, tanut blei pandar alak vang di rilo taneh ia pak châu Âu trun meng 7-34%. Dalam tuk nan, sản lượng alak vang dalam kapul, bhum ngak tabiak alak vang praong abih di dunya lac tagok 4%. Hu rilo bruk meng bruk sarau kadau di phun jien pandar saong kan kandah di jit praong COVID-19 ngak ka bruk pandar alak vang trun.

Dom urang ilamu khoa học Niu Di-lân bahrau ba tabiak sa roh duah brei mboh lac, 266 janih hóa thạch hu duah mboh dalam sa jalan nding ia nerak di ban Auckland di thun 2020 lac sa dalam dom kapul động vật 3 triệu thun umo rilo janih abih meng dahlau mai di taneh ia ini. Roh duah jeng brei mboh talang di ikan voi tấm sừng hàm, sa baoh tagei jaoh di ikan nhà táng, talang raong di ikan nhám cưa tuyệt chủng, tagei di ikan đuối đại bàng saong dom tagei di ikan cá mập mbong praong. Dom urang roh duah taong yaom, ini lac sa dalam dom roh duah praong oh ka bhian mboh dalam gah roh duah Niu Di-lân.