Hadei di tuk mbao chi ba dom khaw tin rilo sang bac pablak tukvak bac mon bac pambuak gah langiu tame mon bac njauk bac,  Mentri Pato megru  iew taong abih dom Sở Pato megru brei pasang iek veik, khan brei thau dom bruk pato megru langiu bac chính khóa di dom labik pato megru mầm non, phổ thông, thường xuyên. Tui nan, iew dom Sở Pato megru pakhang bruk khik iek, tacei ba dom labik pato megru  peih ngak catang dom quy định daok ngak tui ka bruk pambuak gauk, peih ngak bruk pato bac langiu mon chính khóa njauk tui hatai caong di urang bac.   

Tal urak ini, tinh Bình Dương hu bayar jien blaoh ka dom sang lahik taneh piah ngak jalan Vành đai 3 TP.HCM nao tapa tỉnh hu jaik  78% saong meda ngak salah di jhung thun ini. Abih tih taneh njauk mek piah ngak jalan Vành đai 3 TP.HCM tapa tỉnh lac labaih 78ha, gam tal 1.499 baoh sang. Tui mBan khik ramik buh jien padang ngak jalan mbak tỉnh Bình Dương, kayua tinh oh hu cuak piah ngak pasamu mbaok taneh, nan ye hu panuac ieu dom tỉnh karei daong brei.

Kuhria tal puc bilan 9 ini, taong abih taneh raong pala kaya dalam ia di tỉnh Trà Vinh hu jaik 58.000 ha, tagok labaih 1.500 ha dut haong tukvak ini thun dahlau. Tui So Ngak nong saong patagok palei pala tỉnh, yaom lac taneh  pala kaya nong tagok  saong mek hu kaya ia tani tanat, min jaik abih urang raong oh hu laba, daok hu ralo baoh sang urang khat lahik, kayua yaom hadang daok trun khang. Yau nan min, gah ngak nong Trà Vinh kakei urang ngak nong brei palih ruah jalan raong pablak  bilan  piah takik khat lahik kayua langik salih karei, ia dalam danao oh hacih.

Tukvak tapa, bruk puk palei, bruk kol tội phạm di labik taphia negar dom tỉnh bhum kreh negar, Tây Nguyên saong Tây Nam Bộ rah tabiak srau kadau. Rilo bruk pablei salih, pajeng ba ma túy, buôn lậu, pablei salih menuac, tame tabiak negar suan hukum hu gah BĐBP mboh, pacang cakak, khik kajap an ninh trật tự. Bộ Tư lệnh BĐBP hu pambuak bruk haong Cục Cảnh sát hình sự, Mintri Công an, BĐBP saong công an dom tỉnh Kiên Giang, Bình Thuận, Gia Lai, Kon Tum taong tayah jalan ngak, pablei salih, pajeng ba phao ndao rilo, cap mek kol pambuak tal daok di rilo tỉnh, hu bruk ngak biak srau kadau. 

Dalam luac bilan 10 anak tal, di Palei Ilamu - Dulich dom bangsa Viet Nam (Sơn Tây, Hà Nội) hu peih ngak dom bruk ngak yaok harei, puac adit piah yaih khan ilamu siam gheih, adat cambat  di bhap bini, gam dom bruk rivang ma-in  di Baoh sang jum pataom di bhap bini 54 bangsa Viet Nam. Dalam dom harei nan hu peih ngak veik Adat pambuak mbon palei di bangsa M’Nông di tỉnh Bình Phước; Danak dak ma-in sambai, daoh tamia bhap bini “ Ragam ragu M’Nông”; Adat ngak yang uan padai birau di urang bangsa Mường saong Lễ SenDolta di bhap bini  Khmer tỉnh Sóc Trăng.

Dalam tuk rilo amaik ame anek saih di Trung Quốc daok huac anek bhik di drei nyin phone tangin, rajaei taneh ia ini hu ngak dom adat lac dom uranaih pandar phone tangin rilo di abih lac 2 mon yaok harei, uraniah mala 8 thun brei pandar rilo abih lac 40 minit yaok harei. Tuk pandar rilo jang tukvak nan yaok harei, phone tangin nyu tự động kreik padam dom ứng dụng karei. Danak dak jeng pakauk urang praong umo mala 18 thun tame Internet angaok phone tangin meng mon 10 melam tal mon 6 mesup. Bruk ini hu ba tabiak dalam tuk bruk nyin Internet di urang ranaih umo daok lac bruk duh hatai praong di dom amaik ame daok di Trung Quốc.

Bhap bini ban ine Tokyo, Nhật Bản daok haok ia hauk tuk langik pandiak bhang bilan hè oh ka abih. Nhiet do harei 28/9 yam tapa 320C. Tui Rayo papar sap – Papar binguk công cộng Nhật Bản, thun ini hu 90 harei padeih hè  pandiak pak di Tokyo. Ini lac hu ralo harei padeih hè abih dalam thun  di ban ini. Sa nyaom kapol  urang ilamu, urang roh duah  di Nhật Bản brei thau, mbang pandiak glong ralo harei  abih di bilan hè  thun ini di taneh ia ini lac 60 thun meng hu sa mbang saong bruk nan lac kayua BĐKH.

Dalam jaik 10 bilan tapa, dom menuac “di cư” metai tuk duah jalan tapa tasik Địa Trung Hải piah tame châu Âu tagok tal 2.500 urang, rilo jang 33% duk haong tukvak ini thun dahlau. Tui jabat Cao uỷ Liên hợp quốc ka urang tị nạn (UNHCR), jalan di cư tapa tasik Địa Trung Hải meng dom takai tasik Tunisia, Liby lac sa dalam dom jalan mbuan metai lahik abih di dunya. Anak bruk trak damak kayua menuac di cư meng châu Phi mai dak harei dak tilo, Italia njauk duah tal bruk ba tangin tame di Liên hợp quốc, saong daok hu panuac ieu EU daong piah langyah bruk ini./.