Rilo baoh sang kathaot di Hau Giang yam tabiak kan kandah ngak mbang kaya mada

Di Nyaom biai sơ kết vaktu ka 1 Danak dak rami ramik, patagok saong khik iek báo chí Ban raya HCM tal thun 2025 peih tabiak birau ini, ong Lâm Đình Thắng, Yam ndoc Sở Thông tin – Truyền thông brei thau, ini lac danak dak hu makna praong dalam piah jhul mbao chi Ban raya patagok. Urak ini ban raya ramik salah 25 dalam 27 jabat mbao chi . Mbiah tal ini, Ban raya HCM daok 19 jabat mbao chí, dalam nan hu 8 jabat báo in, 9 tạp chí saong 2 rayo papar sap, papar binguk (lac HTV saong VOH). Dom jabat mbao chi hadei di rami ramik blaoh samar tame ngak bruk tani tanat, ngak njauk tui dom hukum kanja ba tabiak.

Tỉnh Hậu Giang hu batabiak bruk lac tal abih thun ni , boh sang kathaot dalam bhum urang bangsa takik trun meng 2-3%; hu 90% urang bangsa takik hu pandar ia hacih saat, pasiam jalan mbak palei pala, ilamu kỹ thuật, hạ tầng xã hội di dom xã biak kan kandah dalam bhum bangsa takik. Gam song nan, sangka khik ramik song patagok ilamu meng kan siam mekre di dom bangsa; kham merat hu 50% palei hu kapul ilamu , doh tako ngak bruk gam gam saong hu siam mekre .

Di ban sit Bến Cát, tỉnh Bình Dương birau peih bruk padang ngak sang bac pambuak dom pakat saong sang daok xã hội piah urang ngak kong saong anek di urang ngak kong hu labik daok, labik bac. Sang bac pambuak dom pakat Inschool Bến Cát hu padang ngak di taneh praong 1,6 ha saong hu buh jien tame ngak brei sumu gauk dom mac moc jamraih birau, gam danak dak bac birau di negar langiu. Tui kuhria mboh dahlau, sang bac hu ngak salah saong ba tame pandar di bilan 4 thun 2023 saong brei hu labik bac da-a ka labaih 2.000 anek saih meng mầm non tal tal 12. Bruk D.N ba tangin tame daong padang sang bac meda daong ka anek bik urang ngak kong hu labik bac da-a siam jang.

Tỉnh Bạc Liêu urak ni, hu labaih 1.100 kapal ikan taong cap meng lưới rê, halam dui song vah mực di labik bhum tasik Đông Nam Bộ song Tây Nam Bộ. Abih tih kaya ikan dom kapal tong cap hu yaok thun lac labaih 125.000 tấn. Tuk vak tapa, meng hu peih ngak rilo jalan pathau khan , nan ye hatai sahneng di urang tong ikan dalam bruk pacang tong cap ikan suan hukum, oh pathau khan song oh tui quy định. Bạc Liêu jeng hu caik jamriak pasang iek di mangaok labaih 419 gilai kapan. Meng nan, Bạc Liêu pacang cakak hu bruk kapal gilai ikan lih tame bhum tasik negar langiu.

Meng akok thun tal ini, tỉnh An Giang hu 30 labik glut jaleih, calah ar kraong, ribaong atah labaih 1.500 mét. Glut jaleih ngak khut 17 baoh sang di bhap bini, khat lahik jaik 1,4 tỷ đồng. Kuhria meng harei 28 tal 30/9, tỉnh An Giang hu 10 jalan calah, glut jaleih ar kraong, ribaong di dom huyen An Phú, Chợ Mới, Tri Tôn atah abih tih 288m. Urak ini, dom gah chức năng daok peih ngak samar chip dom jalan pasiam jalan ar pacang, pasiam jalan mbak, labik bhap bini, khik salamat suan yava saong drap ar di bhap bini.

Pasak Khí tượng negar Trung Quốc brei dui atah tukvak cảnh báo sambo kanyik katam ka bruk pandiak bhang dui atah di dom labik gah merong, timur song tây nam di negar ni, song nhiệt độ tagok tal labaih 40 độ C. Pasak Khí tượng pakat negar hu panuac kakei karja dom labik brei samar pandar dom halau ia khik piah song ia daok hu piah pabak ginup ia ka bhap bini, gam song nan, caga jhul patagok dom jalan ngak hajan nhân tạo meyah mboh lac njauk ngak. Langik oh siam ngak kan kandah trak tal bruk yuak, mek di vụ Thu, ngak jiak 2 triệu héc-ta taneh pala drak di Trung Quốc njauk kan kandah.

BĐKH kayua anek manuac ngak tabiak ba tal dom mbang pandiak bhang di bilan Hè 2022 tagok takik abih lac 20 mbang. Ini lac asar kadha langyah di sa Kapol pambuak bruk dunya bhian roh duah ka dom bruk jak di BĐKH khan brei thau. Tapa roh duah brei mboh, BĐKH ngak brei bruk pandiak bhang tagok jang 5 mbang di taneh kapan 7cm di grauk labik Bắc baoh taneh. Min dalam bilan Hè, bruk nan meda tagok takik di nyu 20 mbang di taneh kapan 1 mét. Langik tasik urak ini ba tal bruk pandiak bhang rah tabiak di bilan Hè di labik Bắc baoh taneh lac 20 thun sa mbang, ngak brei katut panak rilo mbang dut saong 400 thun sa mbang di kreh abap 18. Urang ngak nong di châu Âu saong Trung Quốc brei thau bruk yuak kuak dom janih pandap biar jang biak ralo kayua langik thu lagu.

Tui jabat roh duah ka ruak Ung thư dunya di Gah Y tế dunya, tal thun 2040, dom urang ruak atau metai kayua ung thư gan di dunya meda tagok labaih 50%, meyah dunya oh kham merat jang piah pacang caga ruak ni. Urak ni, dunya hu labaih 900.000 urang hu tong ruak ung thư gan song 830.200 urang metai dalam thun 2020. Tui nan, roh duah kuhria mboh dahlau lac 1,4 triệu urang meda njauk ruak ung thư gan song 1,3 triệu urang metai dalam thun 2040. Ung thư gan lac 1 dalam 3 makna dang akaok ba tal metai kayua ung thư di 46 taneh ia./.

Urang lang: Hani Pha & Bhumi – 08/10