UBND Quận 5, TP.HCM bahrau peih  nyaom roya dom bangsa takik mbang ka 3. Khan brei thau di Mbang nyaom roya, ong Phạm Minh Tuấn, Phó akaok Ủy ban MT negar Việt Nam TP.HCM hu mboh, pok mayaom dom bruk ngak hu di pakat ủy, kanja, MT negar, dom kapul nyaom chính trị - xã hội saong mikva dom bangsa takik pak Quận 5; Abih di nyu nan lac, taong yaom glaong dom bruk ngak, dom kreih camin ka bruk patagok dom prein khang, khik kajap bruk jumpataom gauk di dom bangsa, meng nan paglaong raidiuk, mbang ngui, ilamo di rahra saong abih di nyu nan lac mikva bangsa takik di dalam ban. Quận 5 hu labaih 54.000 urang lac mikva bangsa takik.

UBND huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông jeng bahrau peih nyaom roya dom bangsa takik mbang ka 4. Nhiệm kỳ blaoh, huyện Đắk Mil hu ngak tui siam dom jalan ngak, sarak di Đảng, Karja ka bruk bangsa, mek hu rilo jak jeng. Mbaok mata palei pala bhum bangsa takik dalam huyện hu rilo hadah hadai. Bruk chính trị bhum bhap bini bangsa takik hu pakhang, pakajap. Taong abih dom puk palei, tổ dân phố jeng hu chi bộ đảng, urang đảng lac urang bangsa. Dom taha palei, urang hu angan je, hu patagok siam bruk ngak di drei dalam bhum urang bangsa takik.

Mbang ginum biai peih bruk mbang ngui di Bhum taneran kraong Cửu Long mbang ka 2 ngan haong asal kadha “Kinh tế hijao – prein khang bahrau ka bruk cak rok” tui kuhria hu peih tabiak di bilan 11 anak tal di tỉnh Đồng Tháp. Mbang ginum biai meda hu labik parang iek, parang pandap panda peih bruk mbang ngui duah jalan ngak bahrau saong dom bruk ngak, dom pandap panda, kong nghe ngak trun manieng tathuak nerak, pandap kong nghe hijao di bhum taneran kraong Cửu Long; Mayaih khan dom bruk ngak, dom pandap panda, kong nghe ngak patrun tathuak nerak, salih hijao, kong nghe so; Chung kết mbang pakacah “kreih camin Mekong 2024”; dom mbang pambuak di dom doanh nghiệp praong, kadung jien buh tame, dom urang roh duah ilamo dalam, langiu taneh ia.

Huyện Chư Prông, tỉnh Gia Lai hu 22 bangsa. Dom thun tapa, pakat ủy, karja dom pakat hu ngak siam dom sarak, jalan ngak, danak dak brei ka bhum urang bangsa takik. Meng thun 2019 tal urak ini, huyện hu peih brei labaih 107 tỷ đồng ka padang ngak jalan mbak, hạ tầng, jak ba rik daong padang ngak sang ka 149 sang kathaot, sang kan kandah, urang buh prein ka taneh ia, peih 35 tal pato bruk ngak, ba bruk ngak brei ka 3.500 urang. Dalam huyện hu 8/19 xã mek hu chuẩn palei pala bahrau saong 9 puk palei urang DTTS mek hu chuẩn palei pala bharau.

Jaik di ini, bruk glut jaleih ar takai kraong di huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre biak trak damak. Urak ini hu 3 labik glut jaleih ar takai kraong atah labaih 800 mét ngak kan kandah tal 30 baoh sang. Kanja saong rahra bhum palei hu peih jalan langyah “4 di labik” piah ngak pasiam veik tạm thời; gam tui di nan jeng pasang iek piah hu jalan langyah ngak ar pacang khang kadang. Tal urak ini hu ngak 5 km ar pacang bê-tông. Dom danak dak ini meda rik tame khik tani tanat salamat dom ar pacang caga hajan ia sua, tani tanat raidiuk ka rahra.

Rayo papar binguk negar Trung Quốc brei thau, taneh ia ini hu pabak brei 496 triệu jien Trung Quốc (samu 68 triệu đô la Mỹ) jien daong bruk njauk bala meng langik tasik ka dom tỉnh gaok kan kandah kayua ia sua yau ye: Chiết Giang, An Huy, Phúc Kiến, Giang Tây, Hồ Bắc, Hồ Nam, Quý Châu, Quảng Đông saong Quảng Tây. Gah khí tượng negar Trung Quốc brei ba tabiak tanut cảnh báo “bhong” ka hajan rabuk, lac tanut glaong abih dalam bruk cảnh báo ka langik tasik 4 pakat di taneh ia ini.

Sang ga radaih buýt điện Saltykovka hu ba tame ngak meng akaok thun saong urak ini daok pabak 8 gah jalan di mbaok taneh di ban ine Moscow, Liên bang Nga. 6 bilan tapa, dom radaih buýt điện hu peih jaik 4,4 triệu mbang pajeng tuai di dalam ban ine. Ini lac bruk ngak sang ga ka klau duh ka radaih buýt điện pak Moscow meng dom sruh radaih lagaih haong alam môi trường. Bruk salih sa sruh radaih buýt meng radaih buýt điện trun manieng tathuak nerak CO2 labaih 60 tấn yaok thun.

Harei kabroi, Indonesia hu peih pakak sang mac ngak ban praong abih dunya daok di tỉnh Đông Java di taneh ia ini. Sang mac ngak ban hu yaom 3,7 tỷ USD, praong 100 héc-ta, prein ba tame ngak lac 1,7 triệu tấn tinh quặng ban saong meda ngak hu 650.000 tấn ban yaok thun. Tal jhung thun ini, sang mac meda ngak tabiak gluh dương cực piah ngak tabiak ameh, pariak saong dom janih kim loại karei. Tui kuhria meda ngak hu 50 – 60 tấn ameh saong 220 tấn pariak yaok thun./.