Dahlau diah, hala hapur haong hala dram lac sa dalam dom pandap pandar piah cih vak di urang Cam di tỉnh Ninh Thuận saong Bình Thuận. Ngan saong urang Cam, agal bac lac drap ar krih, langiu di asal kadha bac Balih taneh, Cuh yang apui, Paralao kasah, adat pok anek saih saong dom adat karei karei ... daok hu ndung bak ilamu biak gheih ka bruk tui iek langik tasik, adat pato pakai, sakavi saong sajarah dak rai…Baoh agal bac tok hu mek tabiak bac di dom harei praong di urang Cam yau Harei Kate, palih taneh, peih pabah yang, pok anek saih…di urang Cam. “Nan lac kinh “Balih trauk” pateok dom bruk kanjak jhak, ba mai bruk salamat, siam makre ka mikva dalam puk palei…”
Mikva saong grauk ayut birau pang Tapah Huỳnh Cạn daok di Palei Bình Tiến, xã Phan Hiệp, huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận bac kadha Palih trauk, ba siam mekre mai hu vak dalam baoh agal bac yaok rituh thun tapa saong langyah kadha nan, daong ka mikva dalam bhap bini Cam tapa dom rairah dalam raidiuk sahaneng mboh hanjol njaik, siam mekre.
Nao tal dom palei Cam labik hu dom baoh agal bac, khol dahlak nao tal tinh Ninh Thuan labik hu labaih 40 ribau bol bhap Cam Ahier piah duah thau ka halau gha, makna jeng yau bruk ngak tabiak dom baoh gal bac nan di urang meng kan. Ninh Thuan lac bhum taneh labaih pandiak kurang hajan. Langik tasik taneh riya biak kan kandah, yau nan ye bruk ngak mbang pala drak gaok biak rilo kan kandah. Bruk ngak mbang pambak tame langik tasik ba tal dom urang ngak nong caong daong di po yang tapa dom halau jeng piah likau brei hangin siam hajan lagaih, pala hagait hu nan, ngak apuh hu tangei ngak hamu hu padai. Dom baoh agal bac nan lac drap ar piah ka dom halau janeng yam tame haong yang mebang di urang Cam. Urang hu glo akaok hadah krah, bac joi, pasram megru kayua dom asar kadha sarak dalam baoh agal bac langiu pandar Akhar Thrah, urang Cam daok hu sarak Akhar Rik (Sanskrit) di Ấn Độ. Nan ye, piah bac Agal bac, langiu di thau akhar Cam daok brei thau bac Akhar Rik meng bac hu bac ba panuac hu. Meng tuk tame ngak halau janeng tal tuk tagok ngak Po Bac dom ahlau janeng Ahier pasram megru Agal bac. Tal tuk pok tagok ngak Paseh njauk brei bac ba panuac Agal bac di ngaok bimon.
Ong Thành Văn Phong daok di palei Banya, xã Bắc Sơn, huyện Thuận Bắc, tỉnh Ninh Thuận brei thau: “Meng kan dahlak praong tagok hu mboh tapuk ini paje…”
Ong Đổng Bạ - Po Adhiar Bimon Po Klong Girai, Pho akaok Hlau janeng Ahier tỉnh Ninh Thuận lac sa dalam dom ong Adhiar Cam daok khik dua bik hu 10 baoh Agal bac. Ong khan lac: urang Cam palih ruah hala hapur nyu kajap, kan tahak, sarak akhar tagok mboh cambaic, kan mok mbang saong abih di nyu nan lac oh tathah ia. Urang Cam pandar nyu ngak pandap piah vak veik dom ilamu di muk kei drei: “agar bac hu urang Cam maong yau sa pandap hu makna biak praong glaong, gireih…”
Tapa tukvak ilamu sarak akhar angaok hala hapur jaik labik abih. Ralo baoh agal bac daok khut haluh kayua tukvak pandar suai lavik saong oh hu jalan halei siam abih piah khik ramik janih baoh agal bac hu kajap suai lavik. Yaom lac, dom jalan khik ramik saong pambak praong ilamu hu salih birau hu ba-ar saong mac in, yau nan min asar kadha kakuh yang di angaok bimon kalan jeng yau dom adat cambat dalam bhap bini njauk pandar baoh Agal bac oh salih hagait karei hu. Nan lac adat cambat meng kan mai saong bruk khik ramik baoh Agal bac jeng lac bruk haduh hatai sahaneng tui thun bilan di urang Cam labik ini./.
Viết bình luận