Bình Thuận urak ini hu labaih 40.000 urang Cam daok di dom huyện: Tuy Phong, Bắc Bình, Hàm Thuận Bắc, Hàm Thuận Nam, Tánh Linh. Bein ilamo Cam nan lac kadha brei mboh tapak ka mbaok meta sa bangsa, dalam nan hu gah vật chất, tinh thần yau: jalan diuk rai, adat hukum, agama, hatai jia saong dom janih ilamo, bo mbluak di abih nan lac dom ragam tamia, kadha daoh, bruk padang ngak, sarak điêu khắc...
Langiu di Katê, urang Cam daok hu rilo adat cambat ndung bak adat cambat yau ye: Ramưwan, Rija nưgar... saong rilo janih ilamu, daoh tamia bhap bani daok hu khik veik, padang ngak gilac, ngak jeng gheih mekre karei di ilamo Cam. Harei 04/4/2022, Mentri Ilamo, The thao saong Du lich hu tabiak harak ba Katê di urang Cam tỉnh Bình Thuận tame dalam harak angan Inem krung ilamo oh mboh di meta.
Urak ini dom inem mek hu khik caga saong patagok yaom, daong duh ka rai diuk, ilamu, hatai jia di urang Cam, pabak hatai caong khin roh duah, rivang ma-in di tuai damuai dalam saong langiu negar tuk mai tal Bình Thuận. Bruk khik ramik saong patagok dom yaom ilamo Cam tuk halei jeng hu sangka, hu daong ngak brei kaya meda jang bein ilamu rilo sambo màu di Bình Thuận, jhul tagok bruk rivang ma-in di tỉnh.
Tukvak tapa, tỉnh Bình Thuận daok hu danak pasiam veik dom bruk ngak meng kan, padang ngak gilac adat cambat tanarakun bhap bani, pasiam veik dom labik inem mek dak rai sajarah – ilamo di bangsa Cam, peih ngak dom bruk rivang ma-in bhap bani, yau: kalan kakuh Po Klaong Mơnai, gilang peih Hoàng tộc Cam (amuk Nguyễn Thị Thềm) saong kalan kakuh Po Anit (di huyện Bắc Bình), bimon Po Sah Inư (di ban Phan Thiết), bimon Po Dam (di huyện Tuy Phong)... hu pasiam veik. Dom adat cambat tarakun bhap bani hu peih ngak praong yau Katê hu padang ngak veik di bimon Po Sah Inư hu ba tame ngak yaok thun pachreih hu biak rilo tuai damuai dalam saong langiu negar…
Bruk khik ramik saong cak rok patagok ilamo bangsa Cam mek hu dom jak jeng siam mekre di tuk camereip. Piah khik ramik ilamo meng kan di bangsa Cam tui jalan suai lavik saong njauk jalan hu Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bình Thuận, bhap bani urang Cam saong abih di nyu lac nhân sĩ trí thức Chăm daok peih ngak tui jalan di Sarak Trung ương 5 mbang VIII di Đảng, iek prong bruk khik ramik, patagok yaom ilamo mboh saong oh mboh di meta di urang Cam, daong dak padang, kaya meda jang sa bein ilamo Việt Nam mbak carak asal bangsa.
Piah cak rok patagok khang kajap bruk roh duah dom yaom ilamo Cam njauk hu jalan pacang khik, roh duah, cak rok patagok ka nyu laghaih. Gah rivang ma-in tỉnh Bình Thuận njauk palih ruah pandap panda rivang ma-in tui jalan iek prong yaom inem krung ilamo Cam; njauk iek prong asal rilo janih, kaya meda di ilamo Cam. Langiu di nan, njauk patagok hatai saneng, pacang khik kein laba saong cak rok patagok labik dang, bruk ngak pambuak haong bruk khik ramik ilamo bhap bani Cam dalam cak rok patagok rivang ma-in. Dak padang asal kadha saong labik mai, pambuak pagam haong bruk meyaih khan dom inem mek, inem krung ilamo Cam. Paglaong ilamu ka nyaom urang ngak bruk tacei ba rivang ma-in piah duh ka cak rok patagok bruk rivang ma-in di dom inem mek angaok nan. Paglaong hatai sahneng khik caga alam môi trường di dom inem mek, inem krung ilamo Cam rik daong tame bruk ba pandar, cak rok patagok bruk rivang ma-in tui jalan khang kajap di dom labik inem mek dalam tỉnh Bình Thuận.
Dalam tukvak anak tal, tỉnh Bình Thuận daok kuhria ngak pasiam veik dom bruk ngak meng kan, padang ngak gilac lễ hội bhap bani, pasiam veik dom labik inem mek dak rai sajarah – ilamo, dalam nan hu ilamo Cam, peih ngak dom bruk rivang ma-in bhap bani, jak ba bhap bani khik ramik langik tasik, dak padang rai diuk ilamu, ngak jeng labik ilamo khang kajap.
Dom bruk ngak hu ndom angaok nan tuk akaok mereip brei mboh lac tỉnh Bình Thuận tuk halei jeng sangka roh duah, ba pandar, patagok pren khang yaom ilamo dom bangsa dalam cak rok kinh tế - xã hội, jeng yau bruk rivang ma-in, piah ka Bình Thuận biak biai hu jeng sa dalam dom labik mai biak pachreih tuai damuai dalam bản đồ rivang ma-in Việt Nam./.
Viết bình luận