TAMIA JUAK PUI DI URANG BANGSA CAM
Chủ nhật, 00:00, 21/07/2024 Urang lang: A.Nghiem Urang lang: A.Nghiem
CHAM.VOV.VN: Ndem tal ilamo bhap bini bangsa Cam njauk ndem tal ilamo tamia. Tal tuk hu rija roya lac mboh hu tamia. Urang bangsa Cam hu biak ralo riya roya karei di gauk hu peih ngak dalam sa thun. Jaik abih dom rija roya nan jeng oh kurang hu ragam tamia bhap bini. Tamia juak pui lac ilamo biak gheih dalam raidiuk, adat cambat di urang Cam daok di dua tỉnh Ninh Thuận saong Bình Thuận, brei mboh hatai khang di bhap bini, patrauk dom kanjak jhak, likau brei hangin siam hajan lagaih, ngak hagait hu nan, ngak apuh hu tangei, ngak hamu hu padai. Kadha vak “Tamia juak pui di urang bangsa Cam” di Ai Nghiem, urang vak di Rayo sap ndem Viet Nam daok di TPHCM piah thau jang ka bruk nan:

Rija Nagar atau rija akaok thun di urang Cam, hu makna lac uan raok thun birau, likau brei hangin siam hajan lagaih, ngak hagait hu nan, ngak apuh hu tangei, ngak hamu hu padai, anek taco kajap tangin khang takai, prein yawa khang kadang. Tui nan, urang ngak rija  piah patrauk dom haduh hadai, jak nerak, trak damak di thun klak piah uan raok sa thun birau siam mekre. Makna praong di rija roya ndung bak bruk ngak nong nan, lac jhul nao pandiak pa-uh thu lagu di thun klak likau brei hu hajan mai ka phun pala tabiak hala rak bingu. Tamia jauk apui lac dom thaik thaok tamia brei mboh makna nan. Urang tamia juak apui lac ong Ka-ing. Angui cuk ao meriak bhong,  akaok kak siuk mbong, cuk khan, tamia takai saoh. Alat ragam hu pandar dalam tamia hu: ginang, baraneng saong saranai.

NNUT Thành Văn Lũy daok di palei Banya Bỉnh Nghĩa, xã Bắc Sơn, huyện Thuận Bắc, tỉnh Ninh Thuận lac sa dalam dom halau janeng, lac urang yuk saranai, kanyi dalam tamia juak pui, khan lac: “Kanyi nao gam panuac daoh, lac da-a ong kadha oh njauk da-a ong kadhar bo lac da-a kanyi min. Ong tuk halei jeng nao haong kanyi, hu kanyi ka meng ngak yang jeng…”

Tuk ginang taong tagok, sap saranai, kanyi gam haong baraneng  tuk lai la-ar, tuk glong tuk  biar, tuk taong samar, khang ye rija hu peih tabiak meng ragu tamia di ong Ka-ing. Ong Ka-ing hu iek yau pasak di rija saong lambaok ka bhap bini pambuak haong dom po yang. Tuk nan, ong Maduen pah baraneng gam daoh da-a yang,  pok meyaom dom po yang saong da-ai mai pataom mbaok harei rija.

Ong Meduen, NNUT Phú Văn Lương daok di palei Hữu Đức, xã Phước Hữu, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận pah baraneng saong brei ka khol drei thau hatai sahneng tuk mehit sap ginang taong tagok, yaok urang yau hu pabak prein khang piah yam tapa dom kan kandah dalam bruk ngak mbang pala drak, padang raidiuk trei sir, haniem phol.

 “ Dom damnei kadha ong meduen nan caik veik dom kadha daok ka dom yang yau Po tang haok, po riyak….”

Yaok po yang hu yaok ragu daoh karei di gauk, ong Ka-ing brei tamia tui yaok ragu karei di gauk ka yaok po yang nan. Njauk ndom tal di abih lac tamia pamere Po Haniem Par. Tuk ong Maduen daoh pamere Po Haniim Par, ong ka-ing  angui cuk khan ao bhong tangin pan haveiy  tamia ndik asaih. Patui di nan, ong tamia lih tabiak anak mblang hu mbuk apui daok khuah bhong di kreh mblang. Sap Ginang tuk radeik radeik, tuk gleng teik gleng teik pachreih po yang trun ong Ka-ing tamia juah pui saong taong haviey ia vin van. Tuk ginang taong khang samar tagok , ong Ka-ing  tamia drah samar tui  takai saoh juak apui. Ong Ka-ing lac urang lambaok bhap bini pambuak haong po yang tapa panuac langkan, ragam tamia juak apui biak gireih, tuk pan kadik chiat  dalam sap prew hei lo po lei, ahei di mikva dalam palei…tal tuk apui padam abih.

Amuk Đàng Thị Tâm daok di palei  CaKlaing Mỹ Nghiệp, ban sit Phước Dân, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận brei thau: “Akaok thun khol dahlak mai Po Riyak likau mbang likau ngui brei siam lagaih…”

Tamia juak apui ndung bak ilamu karei di bhap bini Cam, nyu pambak tame dalam raidiuk jalan sahaneng adat cambat, tal bruk ngak jeng suan yawa, jalan diuk rai di urang Cam, brei mboh prein yawa khang kajap di manuac sia oh huac kan kandah, patruak atah dom bruk oh patuah jamo saong likau brei sa thun birau siam mekre jang, likau brei hangin siam, hajan lagaih, pala hagait hu nan./.

Urang lang: A.Nghiem

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023
KADHA DAOH “DHAR  PHOL AMAIK”

KADHA DAOH “DHAR PHOL AMAIK”

CHAM.VOV.VN - Kadha daoh “Dhar phol amaik” kayua Aruah rapaneh Đàng Năng Quạ paneh tabiak, tui sap daoh di Thập Ariya hu ngak brei druat druai baoh hatai rilo menuac saong thaot binguk amaik rambap rambeip, tuk pasang plang lahik, sa drei raong anek praong jeng menuac jeng urang.

20/10/2024

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)