Ngak tui tacei pato di mintri quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu 9, sang iek ruak  Quân y 120 – Quân khu 9  di ban Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang dok peih bruk klauk vaccine mbang ka 2 pacang caga Covid-19 ka urang jakar, urang lin di rilo tỉnh ban bhum taneran krong Cuu Long. Bruk klauk nan hu peih ngak tani tanat, sami samar, khik hu siam mekre. Tui bruk ba tabiak, meng harei ni 11-5, sang iek ruak  Quân  y 120 hu klauk vắc xin mbang ka 2 brei ka labaih 2.000 urang jakar, urang lin di dom tapon nyaom bol pan phao kraong bhum krong  Tiền song urang lin  Biên phòng dom  tỉnh An Giang, Đồng Tháp.

Đồn Biên phòng pabah mbang negar pakat dunya Mộc Bài, tỉnh Tây Ninh bahrau duah mboh, cap khik 5 urang tame negar Việt Nam drei suan hukum. Tuk maong 7, 20 menit melam 10/5, dalam tuk daok khik iek labik 168/2.3, dalam puk Long An, xã Long Thuận, huyện Bến Cầu, dom urang lin di bilai cảnh giới Long An hu mboh 5 urang tame negar drei suan hukum saong ba nao daok karei tui njauk adat. Piah pacang cakak menuac tame, tabiak negar suan hukum di jalan tapen negar, Tây Ninh brei patagok menuac saong labik khik iek, padang veik dom bilai di jalan tapen negar meng 129 bilai tagok tal 136 bilai ngan haong labaih 900 urang jakar, urang lin dalam nan hu dom kapul quân sự, công an, biên phòng, dân quân tự vệ, peih bruk pasang iek luac harei melam di  jalan tapen negar.

Tiến sĩ– Bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Tri Thức, Yam ndoc sang iek ruak  Chợ Rẫy brei thau, lac sang iek ruak labik puac abih di bhum gah merong, taduan urang ruak meng rilo labik karei di gauk, kayua yau nan ye bruk njauk duh hatai di abih lac mbuan si njom jit ruak  Covid– 19 tapa cấp cứu. Piah khik ramik siam mekre, sang iek ruak hu dut iek ka tong abih dom urang cấp cứu. ngan song dom urang njauk bala oh hu gauk gar ye hu taduan yau sa urang ruak dương tính. Dalam tuk cang thau ka bruk dut iek, meyah urang ruak njauk blac draih cấp cứu ye jeng hu ngak tui bruk brei ka sa urang ruak Covid-19. Gam haong nan, sang iek ruak Chợ Rẫy khik ramik urang iek glang urang ruak  meng  “vân tay” piah pasang iek jit ruak.

Mintri jalan mbak pajeng ba, Cục pajeng ba meng jalan kapal haoh Việt Nam daok hu panuac ieu brei langyah catang dom bruk ngak suan gah pacang caga jit Covid-19, abih di nyu nan lac bruk oh cuk pataik pacang mbaok saong ieu kakei tuai tuk halei jeng ngak tui 5 paka di Mintri Y tế. Dom hãng kapar haok brei ngak catang bruk brei daok karei ngan haong kapul peih saong duh angaok kapal haok, khik njauk dom bruk pacang caga jit; taong abih tuai brei ngak njauk dom bruk pacang caga jit dahlau di tuk tagok kapar haoh saong luac tuk par, abih di nyu nan lac bruk cuh pataik pacang mbaok angaok dom mbang par.

Labaih sa bilan ni mai, yaom pabe, pabo di tỉnh Ninh Thuận gam gam tagok glong. Urak ni, urang mai blei pabe pak di var ro yaom meng  140.000-160.000 đồng/sa kg, pabo rilaow yaom  meng 130.000-140.000 đồng/sa kg.  Ni lac yaom glong di abih  meng akaok thun tal ni ngak ka urang rong biak bui sambai . Dut song vaktu akaok thun yaom pabe, pabo urak ni tagok meng 10.000-20.000 đồng/sa kg. Tui kuhria mboh dahlau, yaom pabe pabo  dok tagok song dang di tanut glong dalam tuk vak anak tal  .Dut song tuk vak akaok thun, yaom pabe, pabo urak ini tagok meng  10.000-20.000 đồng sa kg.

  Gah Y tế dunya (WHO) harei kabroi brei thau, biến thể bahrau di virus SARS-CoV-2 hu duah mboh di Ấn Độ, atau daok ieu lac B.1.617, hu parabha janih di tanut "biến thể biak njauk duh hatai" pakat dunya. Javap jaloi haong urang vak, Tiến sĩ Maria Van Kerkhove, akaok kapul kỹ thuật di gah jit ruak samar drah di gah Y tế dunya (WHO) brei thau, biến thể B.1.617 meda njom mbak samar jang saong meda hu prein pacang veik dom jalan pacang caga di dom janih vắc-xin.

Jabat  Y tế Anh (PHE) brei thau bruk roh duah ka siam lagaih di  vaccine pacang caga COVID-19 di  hãng Pfizer ngan song dom urang njom ruak hadei di tuk klauk jru.  Tapa roh duah mboh lac, vaccine di Pfizer hu siam lagaih tal 97% tuk klauk ginup 2 mbang song 80% ngan song mbang ka sa dalam bruk khik caga urang ruak plaih di metai.  Akaok mintri  Y tế Anh Matt Hancock ndom lac: "Bruk roh duah nan brei mboh vaccine di hãng Pfizer hu pabak dom tal khik ramik pacang veik  ruak ni. Bhap bini meda sahnang hatai tuk thau lac bruk mbuan si njom ruak trak atau tame sang iek ruak  kayua COVID-19 hu patrun biak glong hadei di tuk hu klauk jru”. 

Piah jhul samar bruk pacadu dom jalan patakik piah pacang caga jit, pamaong tal bruk peih pambang gilac veik gah kinh tế, Liên minh châu Âu (EU) daok kham marat abih drei piah khik ka taong abih rahra saong manuac daok meda hu pabak "harak brei thau lac oh njom COVID-19" di bilan anak tal. Harak nan tuk camriep hu pandar piah nao mai dalam Liên minh châu Âu. Min urak ni EC daok pambuak haong dom negar langiu EU piah taduan bruk klauk jru di gauk./.

Urang lang: Thu Thảo – H.Pha  11/5/2021