Labik klah rabha kan kandah pambak prong hatai anit ranam
Thứ bảy, 00:00, 02/05/2020 hanipha hanipha
Hu oh takik panuac ndom lac, mạng xã hội oh karei hagait “labik ngak bruk hu 1 urang”, khin vak hagait tui hatai song oh taduan trách nhiệm kayua taoh klaak kadha vak lac puh saat. Min, urak ni, anak meta mboh oh lac yau nan. Dalam dom harei pacang jit , khaw tin angaok mạng xã hội hu patagok bruk pasang iek, urang ba tagok tin ja (fake news), ndom puac oh njauk, oh biak jeng njauk taong phạt meng dom triệu tal labaih pluh triệu đồng. Jeng meng mạng xã hội, hu oh takik ieu ngak megei boh hatai rilo menuac piah ngak jeng sa pren khang brei thau, rik dong tame “bruk mesruh” pacang jit. Kadha vak hadei ni di Kim Loan angaok mbao SGGP hu dong ka mik va mboh cambaih jang bruk ni:

Rilo jamriak ATM brah hu padang tagok piah dong ka urang kan kathaot 

Jalan brei thau tapa  mạng xã hội meda lac hu rilo kein lagaih, tok hu dom   click, menuac urang hu ngak po sa  tài khoản song meda  “pambuak pagam hong abih labik dalam dunya ”. Nao gam song dom tacei pato pacang caga jit ruak meng rajaei, rilo  hashtag jeng hu tabiak meng  mạng xã hội ieu menuac urang paglong akaok sahneng dalam bruk takik nao mai yau: #stayhome, #toionha, #workfromhome … Song jeng dalam “bruk mesruh ” ni, hu oh takik mbang iek tapa mạng xã hội, urang mbuan mboh dom asar kadha pachreih ba song pakhang hatai jia ka gauk piah ba gauk yam tapa jit ruak meng dom  tài khoản Facebooker bo dahlau di nan hu rilo khaw tin biak – ja meluk gauk atau  ndom tui sa gah, ndom tapa bruk biak di nyu.

Rilo bruk dong ba gauk  hu  mạng xã hội brei thau piah dom hatai siam nao tal dom urang kan kandah . Saai Trần Thanh Long (dok di  quận 7, TPHCM urang padang tabiak dom Sang mbang huak yaom zero đồng Nhất Tâm) brei thau: “Sahneng lac padeih ngak ye, min jeng hu mạng xã hội nan, sang mbang huak takik urang thau tal, nan ye hulin ba tagok mạng. Rilo menuac thau bloh mai mbang, oh yau dom bilan camereip, harei halei tanek bloh jeng labaih sa meteh”. Song urak ni jeng hu  mạng xã hội, yaok harei saai  Long hu khan piah ka urang halan hatain thau, mai dong tanek song caga labaih 4.000 pok nduik  atau lisei chay brei ka urang kan kathaot dalam ban. Saai  Trần Thanh Long khan lac : “ Hulin khan brei thau yaok harei ngak pandap mbang hagait, tuk vak tanek ngak yau habar song gam tui nan lac số tài khoản angaok mạng xã hội, piah ka dom urang hu hatai siam mai dong tanek atau khin rik dong ye payua tame ”,.

Jeng dok hu rilo panuac ndom karei di gauk ka bruk ngak pahla atau dong gauk, yau bruk gru  Tây pal bảng likau dong jien  pah balik  daok kayua jit ruak atau dom panuac kamlah gauk ka bruk 100.000 haroh  A dong ka uranaih  tự kỷ… Min, khol drei mboh lac mạng xã hội jeng hu pambak praong dom bruk siam mekre, oh njauk lac tok hu bruk kanyah jhak, atau lac labik caga puac pareo gauk.

Meng hadei di tuk  Chỉ thị 16 di Thủ tướng rajaei patabiak, mạng xã hội hu brei mboh thaot binguk dom kadung pandap mbang hu dak tanat  ngan song akhan vak  “Meyah kan kandah, da-a mek sa pok. Meyah mboh ginup, likau caik veik ka urang karei  ” di sa  labik ngak kong di  Bến Cát, Bình Dương. Blaoh hadei di nan, dom kadung pandap dreih yau nan, hu ba brei saoh ka mik va urang ngak kan kandah hu mboh di rilo  quận dalam TPHCM … song pambak tabiak rilo tỉnh ban karei yau : Thái Nguyên, Cần Thơ, Hà Nội, Gia Lai, Đồng Nai...

Jeng dalam dom harei pacang jit, mạng xã hội gam lac labik giải trí gam pathau khan  dom asar kadha bui sambai  tal rilo menuac urang biak siam lagaih. Lagu tamia rao tangin  angaok lagu daoh  jak ba pacang  Covid-19 hu rilo dam dara urang ranaih umo pachreih tui song klah rabha. Kapul y bác sĩ di dom sang iek ruak jeng pachreih tui meng bruk cover veik lagu tamia rao tangin piah payua nao panuac lac rao tangin njauk pacang caga jit hu siam, atau klaak rabha thaot binguk  song  panuac lac “Khol hulin ngak bruk kayua ayut. Ayut dok di sang kayua khol hulin” piah ieu menuac urang takik tabiak jalan. Song piah ka bruk daok di sang oh mebuk hatai dalam dom harei “paatah di gauk”, rilo nghệ sĩ hu dom mbang  livestream angaok blah cá nhân piah taom gaok khán giả song brein mboh bruk chreih chrai bui sambai di drei.

Meyah lac jit ruak yau sa jalan ngak iek piah ka anek menuac salih bruk bhian randap  siam jang, mboh hu dom bruk kan kandah di rup drei piah pasiam veik song sangka tal bruk khik caga  labik daok rilo jang; ye jit ruak jeng  lac sa bruk ngak iek piah ka yaok urang khol drei paglong hatai sahneng jang tuk hu mbaok tame mạng xã hội. Yaok pataom dalam negar hu labaih  600 urang njauk  taong phạt kayua brei thau oh njauk dalam  mbang jit  covid 19 ni.

Jit ruak hu ngak ka rilo urang mboh hu bruk oh siam mai meng bruk ngak oh njauk di drei, mboh hu pren khang di khaw tin angaok mạng xã hội dalam bruk pambak prong kadha siam mekre song khik kajap hatai menuac dalam dom harei dok atah di gauk . Mạng xã hội oh siam abih min jeng oh kanjah abih, nyu jeng oh njauk, oh suan, nyu daok tui bruk ndom puac di yaok urang khol drei di labik nan ./.

Urang lang: Hanipha -2/5 

 

 

hanipha
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023
KADHA DAOH “DHAR  PHOL AMAIK”

KADHA DAOH “DHAR PHOL AMAIK”

CHAM.VOV.VN - Kadha daoh “Dhar phol amaik” kayua Aruah rapaneh Đàng Năng Quạ paneh tabiak, tui sap daoh di Thập Ariya hu ngak brei druat druai baoh hatai rilo menuac saong thaot binguk amaik rambap rambeip, tuk pasang plang lahik, sa drei raong anek praong jeng menuac jeng urang.

20/10/2024

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)