Bruk pala dâu rong tằm di sang ong K’Nhôr mek hu kein laba goang

Bruk ô nhiễm không khí dak harei dak jhak nao tuk rilo labik duk di dom hệ thống quan trắc pak Hà Nội saong bal raya HCM jaik 2 adit tapa brei mboh chất lượng không khí di ngưỡng tím – biak jhak (oh siam ka pren yava ka manuac sia). Njauk caik hatai lac hu dom labik duk brei mboh ô nhiễm không khí tagok tal ngưỡng nâu – biak jhak ka pren yava, tanut glaong abih dalam ô nhiễm không khí ngan haong panuac pachreih taong abih manuac sia siam abih njauk daok dalam sang. Kayua yau nan ye, dalam harei 19/12, Mentri Tài nguyên saong Môi trường meda hu mbang nyaom haong dom mentri, ngành ka dom jalan ngak samar drah pasang iek chất lượng không khí di 2 bal ini.

Mintri Công Thương bahrau brei thau ka bruk Hoa Kỳ hu panuac puac di abih ka bruk pasang iek plaih nyaik bruk pacang pablei khut yaom song pacang daong ka thép cán nguội song thép chống ăn mòn di Việt Nam. Panuac puac di abih yau khik tamo panuac camereip hu Hoa Kỳ ba tabiak di bilan 7 thun 2019. Tui nan, Mintri pablei salih Hoa Kỳ brei thau dom pandap thép mạ song thép cán nguội di Việt Nam hu ngak meng thép cán nóng di Hàn Quốc song Đài Loan oh pabak hu bruk salih karei biak praong di Hoa Kỳ saong bruk nan hu maong lac plaih njaik kak je. Meng panuac puac di abih ni, Mỹ kak je tagok tal 456% dom pandap thép meng Việt Nam pablei tapa hu pandar nguyên liệu mai meng Hàn Quốc, Đài Loan.

Hadei di 3 thun peih tabiak ngak iek, tal urak ini dalam negar hu 20 tỉnh, bal ngak iek bruk ba-yar jien trợ cấp ưu đãi urang buh prein ka taneh ia tapa jalan Bưu điện. Yaok bilan, Bưu điện hu peih tabiak jaik 3.600 labik, brei labaih 3.200 menuac di drei ngak bruk ba-yar jien ka 360.000 urang ngan haong yaom jien tagok tal 620 tỷ đồng. Taong abih jien ba-yar trợ cấp ưu đãi nan meng thun 2016 tal ini tagok tal 5.800 tỷ đồng. Jalan ba-yar jien ini hu ngak brei urang buh prein ka taneh ia mboh njauk hatai bo daok brei mboh bruk cambaih laih saong pacang cakak hu bruk bleik saleik. Hadei di tuk ngak siam ini, Akaok mentri Lao động Thương binh saong Xã hội brei peih prong bruk ngak iek ba-yar jien trợ cấp ưu đãi ka urang buh prein ka taneh ia tapa jalan bưu điện.

Lâm Đồng dok hu labaih 6.800 ha taneh pala dâu tằm, meblah jiak 70% taneh dalam negar. Thun 2019, dalam tỉnh hu labaih 14.000 sang pala dâu rong tằm. Bruk njauk caik hatai dalam nan lac, hu rilo bhum urang bangsa takik di tỉnh hu mbaok tame pala dâu rong tằm, hu tong yaom lac sa jalan ngak siam lagaih, duah hu jien tani tannat, dong ka rilo boh sang yam tagok. Yaok thun, mek hu jiak 125.000 tấn hala dâu, 9.000 tấn kén, song ngak hu jiak 1.200 tấn tơ.

Tui bruk ba tabiak, dalam harei 26-12 anak tal, Tòa án bhap bani tỉnh Điện Biên meda peih mbang tòa sơ thẩm xét xử 9 bị cáo dalam bruk pametai urang kamei jao menuk Cao Mỹ Duyên (22 thun, daok di đội 5, xã Thanh Hưng, huyện Điện Biên, sinh viên Đại học Nông lâm Thái Nguyên) di tuk Tết Nguyên đán 2019 ngak tatuan megei menuac sia. 9 bị cáo njauk ba tabiak xét xử ka rilo tội danh: pametai manuac, co klaik drap ar, hiếp dâm, khik piah suan adat hukum chất ma túy, bắt cóc piah blah mek drap ar saong oh tố giác tội phạm.

Harei 18-12, 13 thợ mỏ hu daong ba tabiak hadei di tuk gar veik labaih 80 tuk di sa khu mỏ di gah Tây Nam tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc. Bruk dong hu nan rah tabiak hadei di tuk ia dauK tame mỏ Sam Mộc Thụ di ban Nghi Tân tuk bier harei 14/12 ngak ka 5 urang metai song 13 urang lahik. 13 kapul urang dong duah gam song labaih 250 urang salih gauk duah dom urang lahik. Hu thau, labik rah tabiak bala atah di jalan tame mỏ labaih 10 ki-lô-mét. Urak ni, dom thợ mỏ ni hu ba tame sang iek ruak pak ni piah iek glang y tế.

Raja-ei Indonesia daok ngak sa adat hukum cambaih laih ka bal ine bahrau, dalam nan hu gam bruk padang sa khu tự trị bahrau. Tui kuhria, bal ine bahrau di Indonesia hu gam quy chế tỉnh tự trị, dalam tuk labik jaik taphia caik ka dom jabat raja-ei meda hu jeng “labik biak karei”. Bal ine bahrau di Indonesia meda hu panduan ba meng Jakarta daok mbuan glut jaleih taneh saong gar jalan biak trak tapa tỉnh Đông Kalimantan, atah di bal ine urak ini jaik dua tuk par.

Biến đổi khí hậu dok ngak khat lihik praong ka kinh tế trang trại di Australia, dalam nan kein laba di dom trang trại rong glang trun tal 35%, samu labaih 1 tỉ đôla Australia (AUD) yaok thun./.

Urang lang: Jasi-Hani Pha – 19/12

Trang tin sáng ngày 19-12

Tình hình ô nhiễm không khí có xu hướng tiếp tục xấu đi khi hàng loạt điểm đo của các hệ thống quan trắc tại Hà Nội và TP.HCM khoảng 2 tuần qua ghi nhận chất lượng không khí ở ngưỡng tím – rất xấu (rất có hại cho sức khỏe tất cả mọi người). Đáng lưu ý một số điểm đo ghi nhận ô nhiễm không khí lên ngưỡng nâu – nguy hại, ngưỡng cao nhất trong ô nhiễm không khí với khuyến cáo mọi người nên ở trong nhà. Chính vì vậy, vào ngày 19/12, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ có cuộc họp với các bộ, ngành về các giải pháp cấp bách kiểm soát chất lượng môi trường không khí tại 2 thành phố này.

Bộ Công Thương vừa thông tin về việc Hoa Kỳ thông báo Kết luận cuối cùng vụ việc điều tra lẩn tránh biện pháp chống bán phá giá và chống trợ cấp với thép cán nguội và thép chống ăn mòn của Việt Nam. Kết luận cuối cùng về cơ bản giữ nguyên như kết luận sơ bộ đã được Hoa Kỳ ban hành vào tháng 7 năm 2019. Theo đó, Bộ Thương mại Hoa Kỳ cho rằng các mặt hàng thép mạ và thép cán nguội của Việt Nam được sản xuất từ thép cán nóng của Hàn Quốc và Đài Loan không đáp ứng yêu cầu chuyển đổi đáng kể của Hoa Kỳ và do đó bị coi là lẩn tránh thuế. Với kết luận này, Mỹ áp thuế lên tới 456% với một số sản phẩm thép cụ thể từ Việt Nam xuất sang sử dụng nguyên liệu có xuất xứ từ Hàn Quốc, Đài Loan.

Sau 3 năm triển khai thí điểm, đến nay cả nước có 20 tỉnh, thành phố thực hiện thí điểm chi trả trợ cấp ưu đãi người có công qua hệ thống Bưu điện. Hàng tháng, Bưu điện đã tổ chức gần 3.600 điểm, bố trí hơn 3.200 nhân viên chi trả cho 360.000 người hưởng với số tiền lên đến 620 tỷ đồng. Tổng số tiền chi trả trợ cấp ưu đãi người có công từ năm 2016 đến nay lên đến 5.800 tỷ đồng. Hình thức chi trả này không chỉ đem lại sự hài lòng từ người có công mà còn tạo sự minh bạch và phòng ngừa trục lợi. Sau thành công ban đầu, Bộ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đã duyệt chủ trương tiếp tục cho mở rộng thí điểm chi trả trợ cấp ưu đãi người có công qua bưu điện.

Lâm Đồng đang có khoảng 6.800 ha diện tích dâu tằm, chiếm gần 70% diện tích cả nước. Năm 2019, trên địa bàn toàn tỉnh có khoảng 14.000 hộ dân làm nghề trồng dâu nuôi tằm. Đáng chú ý trong số đó, có nhiều vùng đồng bào dân tộc thiểu số của tỉnh tham gia trồng dâu nuôi tằm, được đánh giá là một mô hình sản xuất phù hợp, mang lại nguồn thu nhập ổn định, giúp nhiều hộ gia đình vươn lên. Hàng năm, sản lượng đạt gần 125.000 tấn lá dâu, 9.000 tấn kén, và chế biến gần 1.200 tấn tơ.

Theo kế hoạch, vào ngày 26-12 tới, Tòa án nhân dân tỉnh Điện Biên sẽ mở phiên tòa sơ thẩm xét xử 9 bị cáo trong vụ án sát hại nữ sinh giao gà Cao Mỹ Duyên (22 tuổi, ở đội 5, xã Thanh Hưng, huyện Điện Biên, sinh viên Đại học Nông lâm Thái Nguyên) vào dịp Tết Nguyên đán 2019 vừa qua gây rúng động dư luận. 9 bị cáo bị đưa ra xét xử về nhiều tội danh: giết người, cướp tài sản, hiếp dâm, tàng trữ trái phép chất ma túy, bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản và không tố giác tội phạm.

Ngày 18-12, 13 thợ mỏ đã được giải cứu thành công sau khi mắc kẹt hơn 80 giờ tại một khu mỏ ở phía Tây Nam tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc. Vụ giải cứu diễn ra sau khi nước ngập vào mỏ Sam Mộc Thụ tại thành phố Nghi Tân vào chiều ngày 14/12 làm 5 người thiệt mạng và 13 người mất tích. 13 đội cứu hộ với hơn 250 người đã thay phiên nhau tìm kiếm người mất tích.  Được biết, địa điểm xảy ra vụ tai nạn cách lối vào mỏ khoảng 10 ki-lô-mét. Hiện những thợ mỏ này đã được đưa đến bệnh viện địa phương để nhận sự chăm sóc y tế.

Chính phủ Indonesia đang soạn thảo một đạo luật chi tiết về thủ đô mới, bao gồm cả việc thành lập một khu tự trị mới. Dự kiến, Thủ đô mới của Indonesia sẽ mang quy chế tỉnh tự trị, trong khi vùng lõi dành cho các cơ quan chính phủ sẽ trở thành “khu vực đặc biệt”. thủ đô mới của Indonesia sẽ được chuyển từ Jakarta đang bị đe dọa bởi tình trạng sụt lún đất và ách tắc giao thông nghiêm trọng sang tỉnh Đông Kalimantan, cách thủ đô hiện nay khoảng hai giờ bay.

Biến đổi khí hậu đang gây thiệt hại lớn đối với kinh tế trang trại của Australia, trong đó lợi nhuận của các trang trại chăn nuôi đã giảm tới 35%, tương đương hơn 1 tỉ Australia (AUD) mỗi năm./.

Biên soạn: H.Thủy