Urang nong pala pablah njam patam karei 

“Urak ini Việt Nam pacang hu siam jit ruak dalam taneh ia min oh ka jayah hu jit COVID-19. Gam haong dunya, bruk mesruh pacang jit Covid-19 jeng daok atah saong Việt Nam tuk halei jeng caga”- Ini lac panuac di Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, akaok mban tacei pato pakat negar pacang caga jit Covid-19 dalam mbang ginum biai di mBan tacei pato biar harei 21/5, di Jabat Rajaei. Hadei di tukvak atah oh hu jit ruak dalam bhap bini, mboh meuac sia yau daok takik caik hatai sangk atal, Phó Thủ tướng hu panuac ieu taong abih gah pacang jit jhui var bruk, jhui iek cadu.

Langik pandiak bhang biak khang, dui atah dalam rilo bilan tapa ngak ka bhap bini huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận kurang ia pandar biak trak. Jeng kayua langik pandiak bhang yau nan ye dalam huyện hu labaih 800ha taneh njauk padieh pala drak. Piah daong ka bhap bini yam tapa vaktu ni, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Ninh Thuận daok hu daong pajeng ia hacih mai ka bhap bini pandar.

Urak ini hu jaik 60% doanh nghiệp du lịch di ban raya HCM hu peih pabah mbang veik hadei di tukvak padeih ngak kayua jit Covid-19. Dom doanh nghiệp gah ini rilo meng caong hu daong gah jien padai piah khik bruk ngak. Urak ini, Sở Du lịch TPHCM daok pataom tame ngak dom sarak brei dui atah tukvak kak je, nộp jien pah taneh, sarak daong yaom jien điện, sarak brei mesraiy…tal doanh nghiệp; ngak jeng talei pambuak dom doanh nghiệp haong jabat hu thẩm quyền piah daong ka sarak. Tui urang dang akaok  Sở Du lịch TPHCM, tapa jit Covid-19 meda mboh prein pacang caga di doanh nghiệp du lịch ka oh glaong. Makna kayua doanh nghiệp rilo meng lac mbiah saong sit, bruk pambuak gauk oh ka kajap piah dang anak jit prong.

Page ni (22/5), TA bhap bini pakat glaong di ban raya HCM peih mbang  tòa phúc thẩm langyah bruk Phó akaok UB bhap bini ban raya HCM dahlau dieh Nguyễn Hữu Tín haong 4 urang ka dus “ngak suan bruk khik ramik, pandar drap ar karja ba tal khat lahik, palai pajoa.. Mbang tòa peih tabiak tui panuac likau trun hình phạt di dom bị cáo: Lê Văn Thanh (Phó chánh Văn phòng UB bhap bini ban raya HCM dahlau dieh), Nguyễn Thanh Chương ( akaok jabat Đô thị di Văn phòng UB bhap bini ban raya HCM dahlau dieh), Trương Văn Út (Phó akaok jabat khik ramik taneh riya Sở Tài nguyên - Môi trường dahlau dieh) saong Đào Anh Kiệt (Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường dahlau daih). Ong Nguyễn Hữu Tín oh kháng cáo saong  hu harak likau oh hu mbaok di mbang tòa phúc thẩm harei ini kayua prein yava oh siam. Tui kadha di vụ án, lac urang dang akaok HĐQT Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79, Phan Văn Anh Vũ (ieu lac Vũ “nhôm”) hu mek angan công ty bình phong di Mintri Công an, ieu  Ub bhap bini ban raya HCM brei ka Công ty Bắc Nam 79 pah taneh sang labik ka 15 Thi Sách. Bị cáo Nguyễn Hữu Tín, tuk nan ngak Phó akaok UB bhap bini ban raya HCM, hu tacei pato urang ngak ala di drei payua harak piah brei tapa ka công ty di Vũ “nhôm” pah taneh sang nan tui jalan tacei tapak, oh tapa to yaom. Tui nan kanja khat lahik 6,7 tỷ đồng saong paok jien 802 tỷ đồng jien pandar taneh ka oh mek  hu.

Di ban sit Liên Sơn, huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk mesup ini rah tabiak bruk pandik harao tuk 1 drei limen sang ginuh metai sa urang khik iek lamen tuk angaok jalan nao duh ka tuai du lịch. Urang njauk bala nan lac sa-ai Y Đrim Kuan, 30 thun, daok di B'hôk, xã Yang Tao, huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk.  Dom urang hu ilamu gah iek glang lamen  lac meda kayua lamen tal tuk khin juak bo oh hu nan ye nyu pandiak hatai oh pang tui panuac di urang khik iek, ba tal bruk pandik harao nan.

Page ni, mbang nyaom ka 3  nyaom roya urang lambaok bhap bini dalam negar (nan lac Quốc hội) Trung Quốc mbang XIII hu peih tabiak di Đại lễ đường bhap bini Bắc Kinh hadei di labaih 2 bilan mateh njauk padieh kayua Covid-19. Nan lac bruk chính trị praong peih tabiak yaok thun, piah ginum baai saong brei tapa dom hukum saong sarak praong ka bruk cak rok patagok kinh tế xã hội di Trung Quốc. Dalam mbang nyaom, mbang camriep hadei di rilo thun rajaei taneh ia ni oh ba tabiak jalan patagok cambaih laih di gah kinh tế dalam thun.

Taong abih 50 tiểu bang di Mỹ hu peih pabah mbang veik meneing hadei di 2 bilan kreik piah patrun bruk njom mbak pacang veik jit Covid-19. Tui CNN, rahra Mỹ mboh chreih chrai jang kayua hu nao nhà hàng, office saong labik ngak adat di agama. Rilo menuac mboh lac ini tukvak lagaih piah peih pabah mbang veik bruk ngak mbang, kinh tế. Min jeng hu menuac khin daok di sang dak rilo dak siam saong dom dom urang ilamu jeng hu panuac lac, daok biak avar piah ndom lac Mỹ daok pacang hu virus.

Nga meda hu panuac anak bruk tabiak truh Hiệp ước langik peih di Mỹ. panuac di Nga meda maong tame kien laba an ninh dunya. Nan lac panuac brei thau di ong Lê-ô-nít Xlắt-xkai (Leonid Slutsky), akaok Ủy ban dom bruk dunya di Đuma pakat negar, ieu lac Hạ viện Nga. Tui ong Xlắt-xkai,bruk Mỹ tabiak truh Hiệp ước langik peih lac sa bruk ngak suan saong ngak kanjah jhat tal bruk an ninh quân sự di châu Âu./.

Urang lang: Mousaphuong -Thu Thảo -22/5

Trang tin ngày 22 /5/2020

“Hiện Việt Nam kiểm soát tốt dịch bệnh ở trong nước nhưng chưa chiến thắng dịch COVID-19. Cùng với thế giới, cuộc chiến chống dịch Covid-19 vẫn còn dài và Việt Nam luôn trong tình trạng sẵn sàng”- Đây là khẳng định của Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, Trưởng ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 trong cuộc họp Ban Chỉ đạo chiều 21/5, tại Trụ sở Chính phủ. Sau thời gian dài không xuất hiện dịch bệnh trong cộng đồng, tâm lý của người dân có phần buông lỏng, Phó Thủ tướng yêu cầu, toàn bộ hệ thống chống dịch tuyệt đối không để tâm lý xả hơi, buông lỏng.

Nắng hạn khốc liệt, kéo dài suốt nhiều tháng qua đã khiến cho người dân huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận thiếu nước sinh hoạt trầm trọng. Cũng do nắng hạn nên toàn huyện có khoảng 800ha diện tích đất phải ngưng sản xuất. Để giúp dân vượt qua thời điểm này, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Ninh Thuận liên tục hỗ trợ vận chuyển nước sạch đến cho người dân sử dụng.

Hiện có khoảng 60% doanh nghiệp du lịch tại TPHCM đã mở cửa trở lại sau thời gian tạm ngưng hoạt động vì dịch Covid-19. Đa số doanh nghiệp ngành này đang cần hỗ trợ về chính sách tài chính để duy trì hoạt động. Hiện Sở Du lịch TPHCM đang tập trung triển khai những chính sách về giãn thời gian nộp thuế, nộp tiền thuê đất, chính sách hỗ trợ giá tiền điện, chính sách tín dụng…đến doanh nghiệp; làm cầu nối để kết nối các doanh nghiệp với cơ quan có thẩm quyền để hỗ trợ chính sách. Theo lãnh đạo Sở Du lịch TPHCM, qua dịch Covid-19 có thể thấy sức đề kháng của doanh nghiệp du lịch chưa cao. Nguyên nhân là do doanh nghiệp chủ yếu vẫn có quy mô vừa và nhỏ, tính liên kết, hoạt động chuỗi vẫn chưa chặt chẽ để đứng vững trước đại dịch.

Sáng nay (22/5), TAND Cấp cao tại TPHCM mở phiên tòa theo trình tự phúc thẩm xét xử vụ án cựu Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Hữu Tín cùng 4 đồng phạm về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”. Phiên tòa mở ra theo kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt của các bị cáo: Lê Văn Thanh (cựu Phó chánh Văn phòng UBND TP.HCM), Nguyễn Thanh Chương (cựu Trưởng phòng Đô thị thuộc Văn phòng UBND TP.HCM), Trương Văn Út (cựu Phó trưởng Phòng quản lý đất Sở Tài nguyên - Môi trường) và Đào Anh Kiệt (cựu Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường). Ông Nguyễn Hữu Tín không kháng cáo và cũng có đơn xin vắng mặt tại phiên tòa phúc thẩm hôm nay vì lý do sức khỏe. Theo nội dung vụ án, với tư cách là Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79, Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ “nhôm”) đã lợi dụng danh nghĩa công ty bình phong của Bộ Công an, đề xuất UBND TPHCM cho Công ty Bắc Nam 79 thuê nhà đất số 15 Thi Sách. Bị cáo Nguyễn Hữu Tín, khi đó là Phó Chủ tịch UBND TPHCM, đã chỉ đạo cấp dưới trình các văn bản để phê chuẩn cho công ty của Vũ “nhôm” thuê nhà đất nêu trên theo hình thức chỉ định, không thông qua đấu giá. Hậu quả là Nhà nước bị thất thoát 6,7 tỷ đồng và số tiền 802 tỷ đồng giá trị tiền sử dụng đất chưa thu được.

Tại thị trấn Liên Sơn, huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk sáng nay đã xảy ra vụ việc đau lòng khi một voi nhà bỗng nhiên nổi nóng quật chết nài voi khi đang trên đường đi phục vụ khách du lịch. Nạn nhân là anh Y Đrim Kuan, 30 tuổi, trú buôn B'hôk, xã Yang Tao, huyện Lắk, tỉnh Đắk Lắk.  Một số người có kinh nghiệm về chăm sóc voi nhà nhận định, có thể voi đang thời kỳ động dục, tính khí thất thường dẫn tới việc bất tuân chỉ đạo của nài voi nên xảy ra vụ việc đau lòng.

Sau đây là một số tin thế giới:

Sáng nay, Kỳ họp thứ ba Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc (tức Quốc hội) Trung Quốc khóa XIII chính thức khai mạc tại Đại lễ đường Nhân dân Bắc Kinh sau hơn 2 tháng rưỡi bị hoãn vì Covid-19. Đây là sự kiện chính trị lớn tổ chức hàng năm, nhằm thảo luận và thông qua các đạo luật và quyết sách lớn về phát triển kinh tế xã hội của Trung Quốc. Tại kỳ họp, lần đầu tiên sau nhiều năm chính phủ nước này không đưa ra mục tiêu tăng trưởng cụ thể của nền kinh tế trong năm.

Tất cả 50 tiểu bang ở Mỹ đã mở cửa lại từng phần sau khi đóng cửa 2 tháng để thực hiện các biện pháp hạn chế nhằm chống dịch Covid-19. Theo CNN, người dân Mỹ cảm thấy phấn chấn hơn vì có thể đi đến nhà hàng, văn phòng và tụ điểm tôn giáo. Đa số cho rằng đây là thời điểm thích hợp để mở cửa lại nền kinh tế. Tuy nhiên, một số vẫn muốn ở nhà càng nhiều càng tốt và các chuyên gia vẫn thận trọng cho rằng còn quá sớm để chắc chắn rằng Mỹ đã kiểm soát được virus.

Nga sẽ có phản ứng trước tuyên bố rút khỏi Hiệp ước Bầu trời mở của Mỹ. Phản ứng của Nga sẽ dựa trên lợi ích an ninh quốc tế. Đây là khẳng định của ông Lê-ô-nít Xlắt-xkai (Leonid Slutsky), Chủ tịch Ủy ban các vấn đề quốc tế của Đuma quốc gia, tức Hạ viện Nga. Theo ông Xlắt-xkai, quyết định của Mỹ rút khỏi Hiệp ước Bầu trời mở là một sai lầm và sẽ gây hại cho hệ thống an ninh quân sự ở châu Âu./.

Biên soạn: Hồng Thủy