Japon dong 500 tỉ đồng ka  Việt Nam pacang  COVID-19

Tal 6tuk  mesup ni  (8/9), Việt Nam yam tapa harei ka  6 gam gam oh hu urang halei njom bahrau  Covid-19 dalam bhap bini. Piah palagaih song bruk di  urak ni, yam tal palagaih song bruk “yau dahlau bahrau”, Pasak pasang iek ruak kik  tacei pato pasang iek  y tế ka urang meng  Đà Nẵng tal  ban raya .HCM. Tui nan, tong abih urang tabiak truh ban Đà Nẵng meng  0 tuk  harei  5/9 brei pathau khan  y tế, eng drei tui iek pren yava 14 harei; dom urang hu gam tal dịch tễ cambaih laih yau taom gaok urang ruak, nao tal dom sang iek ruak hu urang ruak, dok di  tổ, palei dok hu urang ruak ye brei khan di bilac   y tế piah hu pasang iek dịch tễ; bhap bini eng drei tui iek pren yava, paglong akaok sahneng pacang caga jit tui tacei pato di gah y tế. Meng 0 tuk harei  7/9, Mintri pajeng ba  brei adat peih veik  bruk pajeng tuai damuai nao mai ban Đà Nẵng.

Jit Covid-19 daok ngak kan kandah praong tal bruk ngak  mbang di dom doanh nghiep di Ban raya HCM. Piah patagok bruk sangka, daong ka  urang ngak lahik bruk ngak, karja dom quan huyen gam saong dom pakat công đoàn, gah Lao động - Thương binh saong Xã hội Ban raya hu brei thau ka dom doanh nghiệp duah urang lagaih saong bruk ngak tame piah urang ngak duah hu bruk ngak birau; Pasak duah bruk ngak di ban hu daong ka urang ngak bac pasram veik bruk ngak; duah bruk ngak ka urang ngak hadei di padeih bruk; tui nan peih ngak rilo danak dak, sarak daong ka urang ngak hu radiuk kan kandah yau alin pandap, jien, jao brei paok jien bac ka anek bhik di urang ngak…Kapul jien padai vi mô iew lac CEP brei peih ngak danak dak “ CEP klak rabha anit ranam” daong ka urang ngak yam tapa kan kandah dalam tuk jit Covid-19 ngan saong paok jien yaok ribau tỷ đồng.

Beir harei  7-9, quyền Akaok mintri  Y tế Nguyễn Thanh Long song lambaok negar Japon di  Việt Nam Yamada Takio hu mbaoh tangin tame  harak ka bruk Japon dong  500 tỉ đồng ka  Việt Nam pacang  COVID-19. Tui nan, Japon hu dong ka danak dak pabak pandap y tế ka  4 sang iek ruak di trung ương tui jalan ODA oh bayar veik . 2 gah jeng hu ginum biai ka danak dak sang iek ruak  Chợ Rẫy 2 kayua Japon dong  hu dui atah 5 thun bloh min oh peih ngak hu song njauk gauk brei peih ngak samar darah  danak dak prong ni.

Mong 13 tuk 15minit biar harei kabroi 7/9, pabah mbang jang dhar sang bac Bản Phung, Sang bac tiểu học Khánh Yên Thượng, huyện Văn Bàn, Lào Cai jaleih trun, kateik 3 anek saih. Dalam nan, 2 anek saih tal bac 1, kamuan daok veik bac mầm non, klau adei metai. Langiu 3 anek saih nan, 3 anek saih karei tra njauk rambuac kayua pabah mbang jang jaleik trun. Tui mikva jiak nan mboh, dom harei tapa di labik xã Khánh Yên Thượng hu hajan, pabah mbang jang ye ngak meng lavik paje. Akok mentri Pato megru Phùng Xuân Nhạ hu payua panuac klak rabha pandik harao saong baoh sang dom anek saih gaok bala nan; gam iew karja pelei khan thau ka bruk nan, samar tamat bruk pasang iek kayua meng halei ba tal bala pandik harao nan saong langyah dom kapol nyaom, urang hu pambuak tal bruk nan meyah hu.  Tapa bruk nan, Mentri Pato megru iew dom tỉnh, ban peih ngak catang dom quy định, tacei pato ka bruk salamat dalam sang bac; brei pasang iek, taong yaom gilac bruk dak padang dom sang bac; pasang iek bruk pasiam veik dom sang bac khut, mbaih mbaoh

Di tuk Pahadar 75 thun harei padang rayo sap ndom Việt Nam (7/9/1945 - 7/9/2020), Jabat lambaok rayo sap ndom  Việt Nam daok di bhum  Đông Bắc hu peih pakak  balik lambaok di ban Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. Bruk padang ngak balik lambaok di ban  Móng Cái meda dong ka dom urang jakar, urang vak di rayo sap ndom Việt Nam peih bruk pathau khan ka sa labik chreih chrai, rik dong tame bruk patagok kinh tế - xã hội song  an ninh quốc phòng di pak ni

Brei panuac dalam mbang ginum biai di Geneva, Thụy Sĩ, Tổng giám đốc Gah Y tế dunya (WHO), ông Tedros Adhanom Ghebreyesus ndom lac dunya brei caga siam jang ka jit ruak praong tui veik dalam tuk  ong jak ba dom taneh ia rik jien tame bruk ye tế di karja. Tui ong Tedros: ini lac oh njauk jit ruak puac abih. Sajarah hu brei mbioh dom jit ruak praong nan lac bruk hu mboh di raidiuk. Min tuk jit ruak patui di ini rah tabiak, dunya njauk caga saong caga khang jang mbang ini.”

3 janih vắc xin dok ngak iek angaok menuac tuk vak  ka III di negar langiu di Trung Quốc hu yaih khan tal bhap bini di nyaom drak pasa pablei salih Dịch vụ dunya  Trung Quốc dok rah tabiak di ban ine Bắc Kinh. Ni lac bruk kinh tế pablei salih dunya prong camereip hu peih ngak tapak di negar ni meng di tuk jit  Covid-19 rah tabiak mbiah tal ni. Bruk njauk caik hatai lac  3 janih  vắc xin ni dok hu ngak iek angaok menuac tuk vak ka  III di labaih 10 negar di dunya  song urak ni hu ba tame pandar  jip di  Trung Quốc meng puac bilan 7.

Harak mbaok Daily Mail ba khaw tin meng Jabat Lâm nghiệp saong pacang caga apui khuah glai California di Mỹ brei thau, bruk cuk pháo bingu di var mbang menyum di sang lac bruk ba tal apui khuah glai harei 5/9 meng blaoh di bhum Meraong negar mbang ini, mbang abih 2.800 ha glai saong rilo urang njauk klak sang danaok nao plaih. California daok njauk sa mbang apui khuah glai khang abih dalam bilan apui khuah glai thun ini. Dalam  3 harei puac adit meng blaoh, California tapa mbang pandiak glong abih, ngak trak jang bruk apui khuah khang saong ngak kan kandah having havang ka dom urang daong padam apui khuah meda jaik abih prein yawa paje./.

Urang lang: Ái Nghiêm – Hani Pha – 08/09 10:40:19