Meng harei ni (20/8), ban raya HCM peih bruk pasang iek menuac mai meng  6 tỉnh ban lac: Hà Nội, Hải Dương, Bắc Giang, Đà Nẵng, Quảng Nam song  Quảng Trị. Urang mai meng dom tỉnh, ban ni hu parabha  jeng 4 nyaon  piah dut iek song brei daok paaath; dok karei di sang; khan angaok ứng dụng tokhaiyte.vn song eng drei tui iek pren yava; atau dut iek tuk mboh medhi. Urak ni ban raya HCM hu tapa 20 harei oh hu urang halei njom bak dalam bhap bini. Dalam 15 urang ruak dok iek ruak  hu 8 urang pagam tal Đà Nẵng, 7 urang brei dok karei jip  hadei di tuk meng negar lingiu tame ban raya

UB bini tỉnh An Giang bahrau hu harak payua tal dom sở, gah saong  UB bhap bini 11 huyện, ban, dalam tỉnh ka bruk paglaong pasang iek bruk jit ruak Chikugunya. Jit ruak ni hu njom pambak samar di 15 tỉnh, ban di Campuchia saong hu labaih 2.000 urang njom ruak, dalam nan hu 4 tỉnh jaik tapen Việt Nam. Taeng di An Giang hu 2 tỉnh jaik taphia lac Kandal saong Takeo hu urang njom ruak. UB bhap bini tỉnh An Giang ieu kakei gah jaka njauk duah samar dom urang njom ruak saong langyah abih dom sruh jit, caga ginup jru tavao, pandap panda, radaih, jru hóa chất pabak ka bruk pacang caga jit saong taong jit ruak.

  8 cống pacang mbak, 6 bingun kuac ngan song yaom jien buh tame ngak abih tih labaih  280 tỷ đồng hu padang nak di palao Ngũ Hiệp, huyện Cai Lậy piah khik caga phun durian. Tui UBND tinh Tiền Giang, kayua pandiak bhang njom mbak hu kuhria mboh dahlau lac daok rah tabiak dalam kan kandah, nan ye  tỉnh brei ngak dom danak dak nan, jao ka dom sở, mban,  gah pagam tal pasang iek samar peih ngak piah ba tame pandar di thun hadei. Bilan pandiak bhang njom mbak thun ini dui atah ngak ka  6 tỉnh lac Tiền Giang, Bến Tre, Long An, Kiên Giang, Cà Mau song  Sóc Trăng njauk tabiak panuac lac pandiak bhang njom mbak samar. Pandiak bhang njom mbak ngak khut  43.000 ha padai, 80.000 boh sang kurang ia pandar. Rajaei hu buh labaih 530 tỷ đồng ka 8 tỉnh pacang pandiak bhang njom mbak.

Labaih 275 tỷ đồng jien biyar, daong mbang ka 4 bahrau hu UB bhap bini huyện Long Thành (tỉnh Đồng Nai) biyar ka 130 baoh sang hu taneh njauk mek piah duh ka bruk padang ngak mblang kapar haoh Long Thành. Dalam bilan 9, pak ni mada tui viek peih bruk biyar jien đền bù, jhul samar bruk padang ngak labik daok Lộc An - Bình Sơn piah samar ba rahra tame ngak sang danaok. Dahlau di nan, rajaei hu peih 3 mbang biyar labaih 395 tỷ đồng ka 266 baoh sang. Piah dang ngak danak dak mblang kapar haoh Long Thành, Đồng Nai hu mek labaih 5.000ha taneh di 18 kapul, jaik 5.300 baoh sang, biyar jaik 23.000 tỷ đồng daong jien bồi thường saong meda biyar abih taneh ini di thun 2021.

Công an TPHCM hu peih bruk pasang iek, duah thau bruk mboh yau bleik, pachot di danak dak  Gia Phát Garden, Labik dok New Star song  Dragon Center di huyện Hóc Môn dok hu ieu pablei. Bruk ni hu jabat  Cảnh sát pasang iek  Công an TPHCM peih ngak hadei di tuk  pasang iek harak pathau di rilo menuac urang. Cảnh sát brei thau Công ty Vũ Gia Phát (kayua  Vũ Trung Quảng ngak Giám đốc), Công ty Việt Á Châu (kayua  Mai Quốc Dương ngak Tổng Giám đốc) oh hu dom jabat hu  thẩm quyền brei adat peih ngak danak dak. Dom menuac urang kapul nyaom hu pablei salih di dom danak dak nan hu ieu tagok khan ka jabat pasang iek, duah thau. 

Mintri Ngoại giao Mỹ hu khan brei gah Hồng Kông thau lac Washington brei padieh 3 sanya haong Hồng Kông hadei di tuk Trung Quốc pandar hukum an ninh bahrau di đặc khu. 3 sanya nan hu hiệp ước dẫn độ saong sanya oh kak jien je nao mai ngan haong jien  mek tame meng bruk ngak dunya di kapan gilai. Dalam bilan dahlau, Tổng thống Donald Trump brei thau padieh dom ưu đãi pablei salih ka Hồng Kông saong  mbaoh tangin brei tabiak sa hukum brei adat pakauk dom gilang pariak pambuak tal bruk Trung Quốc pandar hukum an ninh pakat negar di đặc khu nni. Rajaei Mỹ jeng ieu kakei pandap panda Hồng Kông blei tapa Mỹ njauk hu tauk angan "ngak tabiak di Trung Quốc" hadei di harei 25/9.

Hàn Quốc hu 6 harei gam hu urang njom bahrau Covid-19  lac yaok ratuh urang yaok harei. Tui pasak pasang iek song pacang caga jit  ruak Hàn Quốc, harei kabroi  hu 297 urang njom bahrau, bruk ni glong di abih  meng akaok bilan 3, dalam nan hu 166 urang lac dom urang hu tal nhà thờ giáo phái Sarang Jeil di Seoul,. Dom urang jakar Hàn Quốc brei thau  meyah  dom urang njom mbak daok tagok khang ye rajaei hu peih bruk paatah di gauk di tanut glong di abih. Tui nan, brei kreik pambah mbang tong abih sang bac, hu panuac ieu công ty brei adat ka urang ngak ngak bruk di sang song oh brei pataom gauk tapa 10 urang.

Dom urang roh duah ilamo Mỹ kakei lac, dom kraong ia khan di pulao Greenland (Bắc cực) daok ralai samar tal tanut oh ngak pasiam veik hu. Tapa langyah dom dữ liệu pataom mek hu dalam 40 thun tapa brei mboh dalam piluh thun 80 saong 90 di abap 20, taong abih ia khan lahik nao di Greenland lac labaih  450 tỷ tấn sa thun, min hu dom ia khan laik trun pabak viek. Min, dalam abap 21, ia khan lahik tal 500 tỷ tấn sa thun saong oh daok pabak hu samu meng ia khan laik trun. Nan lac makna praong abih ba tal bruk ia tasik tagok. Ủy ban dom rajaei ka bruk biến đổi khí hậu di Liên hiệp quốc hu panuac lac tanut ia tasik meda tagok jang 60cm di puac abap 21./.

Urang lang: H.Pha & Thu Thảo - 20/8/2020 16:04:24