Tỉnh Ninh Bình hu taduan raok, brei daok karei piah duk iek ruak ka 730 bhap bini mai meng bhum hu jit 

Meng mong 6 paguh page 7/3, taong abih dom urang tuai nhập cảnh tame Viet Nam njauk khan brei thau gah y tế điện tử. Nan lac bruk ba tabiak di Mban tacei jalan pacang caga jit ruak Covid-19 hu ba tabiak di var ginum biai page ini di Trụ sở Rajaei. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Akaok Mban tacei jalan khan lac: Viet Nam lac negar akaok meti chap brei khan gah y te điện tử, dahlau di nan bruk khan gah y tế hu tavak di ba-ar. Dom kapol Viettel, VNPT saong dom cong ty cong nghe dalam taneh ia daok kham merat ngak bruk pacang caga jit ruak Covid-19, gam saong Mentri Y tế brei salah quy trình pathau khan điện tử, piah hu lagiah ka tuai tame nhap cảnh.

Sang bac di Đại học Quốc gia TPHCM hu brei ka jaik 70.000 sinh viên padieh bac tal abih bilan 3 piah pacang caga jit Covid-19. Taeng di sang bac Phổ thông Năng khiếu yaom lac di sang bac ni min harei tame bac meda kayua UB bhap bini ban raya tacei tabiak. Di mbang nyaom mBan pato tacei pacang caga Covid-19 adit blaoh, urang dang akaok sang bac Đại học Quốc gia ban raya HCM hu panuac brei ka labaih 600.000 sinh viên di 45 sang bac đại học di labik padieh bac tal puac bilan 3, kayua tal bac saong ký túc xá rilo manuac mbuan njom mbak jit ruak, nan oh ka ndom tal sinh viên mai meng rilo bhum palei nan ya biak kan piah pasang iek.

Hadei di 3 harei, tỉnh Ninh Bình hu taduan raok, brei daok karei piah duk iek ruak di dom cơ sở quân sự 730 bhap bini mai meng bhum hu jit ruak atau dom taneh ia hu jit Covid-19, ralo meng lac bhap bini mai meng Hàn Quốc. Tapa duah thau, duk iek ruak hu 50 mbang  hu Pasak Pasang iek Ruak kik tỉnh Ninh Bình brei mek mẫu sinh phẩm  payua nao dut iek darah kayua mboh galih glar dalam rup, pandik tarakong. Dom đơn vị bol lin di Ninh Bình brei sap pagap ka ginup, pandap panda, kaya mbang piah ka urang mai daok karei di labik ini hu siam mekre dalam 14 harei.

Yaom lac tỉnh Đồng Nai ka oh hu jit kum manuk ada, min rilo bhap bini jeng daok huac ka bala meng jaik 200 labik sik ralaow manuk ada oh hu harak adat di pak ni, pataom rilo di ban Biên Hòa. Tui Chi cục raong glang saong Thú y tỉnh Đồng Nai, dom kapul liên ngành di tỉnh bhian nao pasang iek pandap mbang di darah pasa meng kan, nao pruh jru, pametai anek ruak di dom labik pablei ralaow manuk ada hu harak lac hu tapa pasang iek. Min, di dom labik pablei di darak pasa tamuh eng lac biak kan pasang iek, ba nao bruk lac dom labik sik ngak ralaow tamuh eng biak rilo.

Oh lac tagok yaom 2 tal meng 3 dut saong yaok thun, Harei urang kumei Dunya 8/3 thun ini, yaom bingu trun. Tui dom urang pala bingu di Đà Lạt, bingu pablei ka darak pasar harei 8/3 thun ini trun dut saong yaok thun. Urang blei mai meng Ha Nội, Đà Nẵng, Ban raya HCM…jeng takik blei. Urak ini, urang blei bingu di Đà Lạt caong khin pablei yaom 3.000 đồng sagar bingu piah ginup jien buh tame ngak. Dom urang po bein lac, bingu kan pablei, yaom lap kayua jit ruak Covid-19. Oh lac bingu hồng, dom janih bingu karei  yau cẩm tú cầu, cát tường, đồng tiền, mao lương…jeng takik urang blei trun meng labaih 20 tal 30%  dut saong harei 8/3 thun blaoh. 

Kadung jien dunya (IMF) saong gilang pariak dunya (WB) sanya caik paok jien padai samar drah yaok piluh tỷ USD piah pabak ka dom negar thành viên meda caong hu dalam tuk jit Covid-19 daok njom mbak samar darak di dunya. Bruk daong ni meda pagam pabak jien padai samar darah, tangi sua langyah sarak saong daong ba kỹ thuật, dalam nan abih di nyu nan lac paglaong ka dom negar biak kathaot, jang yau dom negar biak biar saong mbuan khut khat. Dom negar yau ye Indonesia, Australia saong Thái Lan jeng ba tabiak pok daong ba gah kinh tế saong daong ka urang hu jien bilan biar, abih tih labaih 3 tỷ USD.

Jabat y tế Nam Phi birau khan brei thau mboh hu tha urang akaok meti njom ruak Covid -19 di taneh ia ini. Urang ruak lac likei saong diuk hu nao rivang ma-in dulich Italia. Dahlau di nan, Akaok Mentri Y tế Zweli Mkhize brei thau, gah y tế dân sự saong quân y hu pakhang pabak glaong abih di taong abih pabah mbang negar piah duah thau dom urang nhập cảnh mbmboh yau njom ruak. Urak ini Nam Phi oh ka ba tabiak adat pakauk nhâp cảnh, brei padeih dom bruk pablei salih di dunya jeng yau brei padeih dom bruk praong.

Takik di nyu 14 urang metai saong 17 urang njauk rambuac tuk sa baoh sang praong 5 tal di labik Gulbahar, ban Karachi – Pakistan jalieh trun di harei kabroi (5/3). Dalam dom urang metai hu 7 urang kumei saong 3 uranaih. Dom urang jakar Pakistan brei thau, baoh sang nan camariep 4 tal min hu ngak viek 1 tal tra meng thun blaoh, ngak suan bruk padang ngak. Dua baoh sang taphia nan jeng jalieh tui. Dom mbang jalieh sang oh lac takik mboh di Pakistan. Makna praong abih di bruk ni lac kayua cơ sở hạ tầng biak biar saong padang ngak oh pabak ganup tiêu chuẩn./.

(Urang lang: Thu Thảo – Ái Nghiêm – 6/3)

TRANG TIN CHIỀU THỨ SÁU, 6/3/2020 (P. CHĂM)

Từ 6 giờ sáng mai (7/3), tất cả các hành khách nhập cảnh vào Việt Nam đều phải khai báo y tế điện tử bắt buộc. Đó là quyết định được Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh Covid 19 thống nhất tại cuộc họp diễn ra sáng nay tại Trụ sở Chính phủ. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Trưởng Ban chỉ đạo nêu rõ: Việt Nam là nước đầu tiên khai báo y tế điện tử bắt buộc, trước đó việc khai báo y tế được thực hiện trên giấy. Các tập đoàn Viettel, VNPT và một số công ty công nghệ trong nước đang tham gia tích cực trong công tác phòng chống dịch bệnh Covid 19, đồng hành cùng Bộ Y tế  hoàn thiện quy trình khai báo điện tử bắt buộc, thuận tiện cho hành khách nhập cảnh.

7 trường thành viên Đại học Quốc gia TPHCM đã cho gần 70.000 sinh viên nghỉ học hết tháng 3 để phòng chống dịch Covid-19. Riêng trường Phổ thông Năng khiếu dù là thành viên của đại học này nhưng lịch học sẽ do UBND thành phố quy định. Tại cuộc họp Ban chỉ đạo phòng chống Covid-19 tuần trước, lãnh đạo Đại học Quốc gia TPHCHM đề xuất cho hơn 600.000 sinh viên của 45 đại học trên địa bàn nghỉ hết tháng 3, do môi trường học đường và ký túc xá đông người dễ lây lan dịch bệnh, chưa kể là sinh viên đến từ nhiều địa phương nên rất khó kiểm soát.

Sau 3 ngày, tỉnh Ninh Bình đã tổ chức đón, cách ly y tế tập trung tại các cơ sở quân sự 730 công dân trở về từ vùng dịch hoặc các nước có dịch bệnh Covid-19, chủ yếu là công dân trở về từ Hàn Quốc. Qua kiểm tra, khám sàng lọc đã có 50 trường hợp được Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh Ninh Bình tiến hành lấy mẫu sinh phẩm gửi đi xét nghiệm do có các triệu chứng như mệt mỏi, rát họng. Các đơn vị quân đội tại Ninh Bình đã chuẩn bị đầy đủ các điều kiện, đồ dùng thiết yếu, nhu yếu phẩm, đảm bảo công dân khi cách ly có cuộc sống thoải mái trong 14 ngày.

Dù tỉnh Đồng Nai chưa xảy ra dịch cúm gia cầm, song nhiều người dân vẫn lo ngại hiểm họa từ gần 200 điểm giết mổ gia cầm không phép trên địa bàn, tập trung tại TP. Biên Hòa. Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Đồng Nai, các đoàn liên ngành của tỉnh thường xuyên kiểm tra nguồn hàng tại chợ truyền thống, định kỳ khử trùng, tiêu độc tại các điểm bán gia cầm có chứng nhận đã qua kiểm dịch. Tuy nhiên, đối với các điểm bán tại chợ tự phát ở lề đường thì rất khó kiểm soát do địa phương thiếu giám sát, dẫn đến các điểm giết mổ gia cầm tự phát tràn lan.

Thay vì tăng giá gấp 2-3 lần so với ngày thường như mọi năm, dịp Quốc tế Phụ nữ 8/3 năm nay, giá hoa lại lao dốc. Theo các nhà vườn trồng hoa ở Đà Lạt, lượng hoa hồng cung ứng cho thị trường 8/3 năm nay giảm so với hàng năm. Thương lái từ Hà Nội, Đà Nẵng, TPHCM... đều giảm số lượng đặt hàng. Hiện người trồng hồng ở Đà Lạt chỉ mong bán được với giá 3.000 đồng/bông để lấy lại vốn. Các nhà vườn lý giải, hoa ế ẩm, giá giảm là do ảnh hưởng từ dịch Covid-19. Không chỉ hoa hồng, các loại hoa khác như cẩm tú cầu, cát tường, đồng tiền, mao lương… lượng hàng tiêu thụ cũng giảm khoảng 20-30% so với dịp 8/3 năm ngoái.     

Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB) cam kết dành gói tài chính khẩn cấp hàng chục tỷ USD để cung cấp cho các quốc gia thành viên có thể cần hỗ trợ trong bối cảnh dịch Covid-19 đang lây lan nhanh trên khắp thế giới. Sự hỗ trợ sẽ bao gồm cả cung cấp tài chính khẩn cấp, tư vấn chính sách và hỗ trợ kỹ thuật, trong đó đặc biệt ưu tiên các nước nghèo nhất, cũng như các nước năng lực yếu kém và có nguy cơ cao bị tổn hại. Các nước Indonesia, Australia và Thái Lan cũng tung gói hỗ trợ nền kinh tế và cứu trợ người thu nhập thấp với tổng giá trị hơn 3 tỷ USD.

Cơ quan y tế Nam Phi vừa thông báo đã ghi nhận ca đầu tiên nhiễm Covid-19 ở nước này. Bệnh nhân là nam giới, từng cùng với vợ đi du lịch ở Italia. Trước đó, Bộ trưởng Y tế Zweli Mkhize cho hay, lực lượng y tế dân sự và quân y đã được tăng cường ở mức cao nhất tại tất cả cửa khẩu nhằm phát hiện những người nhập cảnh có biểu hiện nhiễm bệnh. Hiện Nam Phi chưa xem xét ban bố cấm xuất nhập cảnh, đình chỉ các hoạt động giao thương quốc tế cũng như hủy các sự kiện lớn.

Ít nhất 14 người thiệt mạng và 17 người bị thương khi một tòa nhà chung cư 5 tầng ở khu vực Gulbahar, TP Karachi – Pakistan sụp đổ hôm qua (5/3). Trong số nạn nhân tử vong có 7 phụ nữ và 3 trẻ em. Nhà chức trách Pakistan cho hay: tòa nhà này ban đầu chỉ có 4 tầng nhưng đã được xây thêm 1 tầng hồi năm ngoái, vi phạm các quy định xây dựng. Hai căn nhà kế bên cũng bị sập. Các vụ sụp đổ tòa nhà không phải hiếm hoi tại Pakistan. Nguyên nhân chính của các sự cố này thường do cơ sở hạ tầng yếu kém và công trình xây dựng không đáp ứng đủ tiêu chuẩn./.

(Ngọc Xuân biên tập)