Mentri Y te brei tabiak jalan pato tacei nak meta ka bruk salamat, sami samar pacang hu siam jit COVID-19

Mentri Y tế brei thau 54 trieu mbang jru vaccine COVID-19 tui kuhria meda taduan tame di bilan 10 brei klauk dahlau ka dom labik mbuan njom ruak glong, hu bhum Đông Nam Bộ saong Tây Nam Bộ; saong tui kuhria bilan 10 hu tacei pato klauk jru ka uranaih umo meng 12 tal 17 thun. Mentri Y te kakei dom tỉnh, ban brei klauk mbang dua, peih praong bruk klauk jru ka dom tinh ban hu rilo labik ngak kong, labik chế xuất, labik rivang ma-in dulich… Tui kuhria adit hadei, Mentri Y te brei tabiak jalan pato tacei nak meta ka bruk salamat, sami samar pacang hu siam jit COVID-19

Dom siêu thị di ban raya HCM daok rok tuai mai giilac meng harei 1/10 hadei di vaktu kreik pambang. Min, dom tuai mai blei brei patakik veik piah khik siam mekre salamat. Sở Công thương ban raya ieu kakei dom quận, huyện njauk pasang iek, taong yaom, pato tacei dom doanh nghiệp peih bruk peih pambang gilac dom labik pablei salih yau ye quan pablei pandap panda cửa hàng tiện lợi, quan tạp hóa, darak meng kan…, tui jalan lac “salamat tal halei peih pambang tal nan” piah pabak pandap panda ka bhap bini.

Dalam tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu urak ini hu 75 dalam 82 phường, xã, ban sit lac “bhum hijao”. Yaom lac, daok pacang hu jit ruak, min bruk klauk vaccine mbang 1 tok birau hu labaih 22%, mbang dua labaih 5,7% nan ye tỉnh bahrau brei pacadu saong brei peih dom bruk ngak mbang pablei salih. Bruk nao mai di bhap bini tok brei nao mai dalam huyen, meyah khin nao tabiak brei hu harak brei adat di karja palei.

Rilo công ty pablei salih gas praong brei thau yaom pablei lẻ gas meng harei 1/10 yaom tagok 3.500 đồng/kg, samu 42.000 đồng/bình 12 kg (janih hu pandar rilo dalam sang) saong 157.500 đồng/bình 45 kg (bình gas công nghiệp). Makna ba tal yaom gas tagok khang lac kayua yaom pablei salih di darak pasa dunya di bilan 10 tagok tal 132,5 USD/tấn dut saong bilan 9. Dom labik pablei salih dalam taneh ia njauk rami ramik tagok yaom gas pablei lẻ. ini lac bilan ka 5 yaom gar tagok gam gam.

Công an huyện Trảng Bom (Đồng Nai) birau chap mek nyaom urang ngak ja ba-ar brei peih radaih jalan hijao, mbang jien labaih 1 tỉ đồng. Tui nan, pambak tame bruk bhap bini takik thau ka bruk likau brei mã QR “ jalan hijao” ka radaih pajeng pandap, sa nyaom urang ba tabiak bruk lac brei kak jien ka dom jabat karja. Nyaom urang nan pambuak saong sa urang jakar di Pasak Khik iek gah jalan mbak di Sở Jalan mbak pajeng ba di TP.HCM, ngak jeng jalan pambuak bruk suan hukum. Công an ba tabiak kaok tui hukum, lamgyah 8 urang piah duah thau ka bruk “ Pambak tame bruk ngak, chức vụ di drei meblah mek drap ar”, khik mek pok jien 1tỉ 340 trieu dong

Gah Y tế dunya (WHO) brei thau, 15 taneh ia châu Phi ngak hu bruk klauk jru ka takik di nyu 10% rahra di puac bilan 9. Bruk ngak nan kayua Đại hội đồng Y tế dunya ba tabiak ka yaok taneh ia di dunya dalam thun ini. Dalam tuk 90% dom taneh ia kaya mada ngak hu bruk ini, ye bahrau hu 1/3 dom taneh ia châu Phi ngak hu bruk ni, kayua njauk cang biak suai jang meng hu vaccine. WHO brei thau, abih tih 15 taneh ia châu Phi ngak hu bruk klauk jru hu rahra takik saong taduan hu dom vaccine tui panuac kakei.

Meng takik prein pasiam saong caga oh siam jit ruak praong, Philippines dang puac abih dalam Bảng dak angan pasiam veik dalam jit praong Covid-19 di Bloomberg  ngan saong 53 angan taneh ia. Taneh ia ini daok khang drei haong mbang jit praong kayua biến thể Delta njom mbak biak khang, dalam tuk dom sarak tacei ba pacang jit ruak oh lagaih, ngak kan kandah tal bruk ngak kinh te saong bruk ngak mbang di bhap bini. Rajaei  Philippines brei patagok bruk kham merat klauk jru caga ruak tagok 90% bhap bini di thun 2022.

Sa roh duah bahrau brei mboh lac meng danak dak Vành đai saong baoh jalan di Trung Quốc, rilo taneh ia hu jien mek tame bier saong mbiah daok hu dom pok sraiy tagok tal 385 tỉ USD tuk hu mbaok tame danak dak. Hu thau, Mỹ daok kuhria cak rok patagok bruk ngak dreih yau nan di Nam Mỹ, saong Liên minh châu Âu (EU) khan lac daok peih danak dak "Pabah mbang dunya". Mỹ saong EU jeng daok duah jalan pacang veik labik dang di Trung Quốc di dom taneh ia daok cak rok patagok./.

       Urang lang: Thu Thảo – Ái Nghiêm – 02/10 06:08:05 AM