Thủ tướng tangi sua ka bruk an sinh xã hội, daong ka urang kan kandah dalam ban, ieu palei pataom prein yava piah daong ka bhap bini

Mesup 26/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính haong kapul ngak bruk hu pasang iek bruk pacang caga jit COVID-19 di TP.HCM. Di labik an sinh xã hội samar drah di phường Cát Lái (TP.Thủ Đức), Thủ tướng tangi sua ka bruk an sinh xã hội, daong ka urang kan kandah dalam ban, ieu palei pataom prein yava piah daong ka bhap bini, khik kajap bruk pa-atah di gauk saong jhul samar bruk dut iek. Mai ravang rahra daok dalam 1 labik pah sang daok di jalan Nguyễn Thị Định, phường Thạnh Mỹ Lợi, TP.Thủ Đức, Thủ tướng kakei karja pak ini daong bruk y tế samar abih ka bhap bini.

Tui panuac khan meng Kapul ngak bruk "ngoại giao vaccine", bilan 8 haong bilan 9 tal, Việt Nam daok taduan hu vaccine rilo jang tui kuhria, meda hu labaih 16 triệu mbang, dalam nan taduan hu takik di abih lac 3-4 triệu mbang vaccine dahlau di harei 29/8. Lingiu di nan, Rajaei dom taneh ia, hiệp hội doanh nghiệp, urang VN daok di negar lingiu hu daong ka Việt Nam labaih 1 triệu USD jien mbaok, jaik 6 triệu 400 rabau bộ dut iek, 600.000 blah pataih pacang mbaok dom janih, jaik 600 mac luai suan, suak yava haong rilo pandap y tế duh ka bruk pacang caga jit Covid-19.

Tapa tui iek bruk COVID-19 TP.HCM brei mboh, dom harei ini dom menuac njom dalam bhap bini tagok biak glaong dut haong dom urang njauk ruak, meblah labaih 80%. Pasak pasang iek ruak kik TP.HCM (HCDC) brei thau, meng bruk mek mẫu dut iek dalam TP, dom F0 tui kuhria meda hu rilo jang, bhap bini jhui duh hatai kayua bruk ini daok dalam jalan ngak di gah y tế. Urak ini ban raya hu klauk mbang 1 brei ka labaih 76% urang umo labaih 18 thun, 3,1% rahra hu klauk ginup 2 mbang. Bruk daok pamaong ngak lac meng 15/9, labaih 70% rahra meng 18 thun tagok hu klauk mbang 1 haong 15% rahra hu klauk mbang 2. 

Harei 26/8, UBND t.Bình Dương brei thau, Mintri Quốc phòng meda ieu pataom, daong ka Bình Dương jaik 2.000 urang jakar, urang lin piah daong bruk pacang caga jit COVID-19, gam haong 50 bilai iek ruak di động saong 15 radaih cứu thương. Dom bộ đội haong pandap panda ini hu Bình Dương brei dahlau ka dom labik bhum bhong, kham merat pacang hu jit ruak dalam tukvak samar di abih. Kuhria tal abih harei 25/8, Bình Dương hu 81.182 urang njom COVID-19, dom sang iek ruak dalam tỉnh jeng bak menuac ruak, tapa prein ngak  bruk.

Gah CSĐT Công an TP.HCM brei thau, hu khởi tố vụ án, khởi tố bị can, cap kreih Nguyễn Đức Thuận (SN 1975, daok di Bà Rịa-Vũng Tàu), Dương Quốc Chính (SN 1960), Nguyễn Thị Kim Tuyến (1971), jeng daok di TP.HCM, piah duah thau ka bruk "Ngak tabiak, pablei salih pandap ja lac jru taong ruak, caga ruak". Dom urang nan pablei salih jru prang ja, oh thau asal di nyu, dalam nan hu dom janih jru takik hu angaok darak pasar piah daong taong ruak COVID-19. Công an TP.HCM daok peih praong bruk duah thau piah langyah tui adat hukum.

Gah Y tế dunya khan lac oh ka duah hu jalan dalam dom bruk duah thau ka asal di virus SARS-CoV-2 ba tal jit praong COVID-19. Gah Trung Quốc oh pabak ginup dom harak gar kayua “bruk khik kandaul” di thông tin. Dalam tuk nan, bruk duah thau dreih yau nan kayua tình báo Mỹ ngak, jeng oh ba tabiak hu panuac tamat. Dom urang ilamu dang akaok dnya hu panuac lac, meyah oh duah thau ginup ka asal di virus SARS-CoV-2, dunya meda dang anak dom jit praong dreih nan, atau trak damak jang di harei hadei.

Tui roh duah bahrau hu báo The Economist ba tabiak, dom taneh ia oh klauk ginup vaccine ka 60% rahra di kreh thun 2022 meda njauk khat lahik 2.348 tỷ USD dalam vaktu 2022-2025. Abih di nyu nan lac, dom taneh ia hu kinh tế daok tagok saong bahrau tagok meda khat lahik jaik 70% dom khat lahik angaok nan, kayua bruk klauk vaccine pacang COVID-19 takik. Kuhria tal puac bilan 8, jaik 60% menuac sia di dom taneh ia hu jien mek tame glaong jang hu klauk takik abih  1 mbang vaccine pacang Covid-19, dalam tuk bruk ini bahrau hu 1% di dom taneh ia hu jien mek tame biar jang.

Mintri Y tế Japon harei ini brei thau bruk padeih pandar 1 triệu 630 rabau mbang vaccine di Moderna kayua oh siam, njom nerak dalam tuk ngak tabiak. Công ty Takeda pablei salih saong parabha Moderna di Japon hu panuac ieu peih bruk duah thau samar drah piah ngak brei camabaih makna. Tal urak ini, Japon hu klauk ginup 2 mbang ka labaih 43% rahra./.

 Urang lang: M. Phuong – 26/08 16:56:18