Bruk dong ba pandap panda ka ban raya 

Mentri Y tế brei thau, dalam bilan 7 hu labaih 8 trieu mbang vaccine Covid-19 mai Việt Nam tapa danak dak COVAX saong dom harak pambuak bruk hu mbaoh tangin blaoh. Labaih 19.000 labik klauk jru hu peih tabiak dalam negar, pabak hu siam bruk klauk jru vaccine dom bilan puac thun. Tal urak ini, labaih 105 trieu mbang vaccine meng dom labik karei di gauk hu sanya brei ka Viet Nam. Mentri Y te daok kham merat ginum biai likau veik 45 trieu vaccine piah kham brei hu 150 trieu mbang. Viet Nam kham merat tal puac thun 2021 akaok thun 2022 pacang hu jit ruak dalam bhap bini, labaih 70% bhap bini hu klauk jru vaccine pacang Covid-19.

Mesup 2/7, 400.000 mbang  vaccine dalam abih tih 1 triệu mbang bo Japon  alin brei  Việt Nam piah pacang caga  Covid-19 hu mai tal mblang kapan haoh Tân Sơn Nhất-TPHCM. Mbang ka 2 ngan song vaccine dok veik hu pajeng tame di harei  8/7. Yau nan, abih tih Japon alin brei Việt Nam 2 triệu mbang vaccine AstraZeneca hu ngak di Japon.

Tal tukvak ini, Mentri Công an hu ngak blaoh saong jao brei 20 triệu thẻ căn cước bhap bini hu pagam chip, kham merat tal dahlau bilan 11 meda bayar hu abih the ka bhap bini. Tui bruk ba tabaiak, lac tal harei 1/7/2021 hu ngak 50 trieu the căn cước bhap bini hu pagam chip, min kayua jit ruak ngak kan kandah tal bruk ngak chip di dunya, dom chip blei tame negar oh ginup piah ngak thẻ njauk tukvak ba tabiak. Cục Cảnh sát Khik ramik gah harak gar ka trật tự xã hội, Mentri Công an brei thau, bhap bini jeng daok hu pandar chứng minh nhân dân piah ngak harak gar dalam tukvak cang mek harak căn cước bhap bini hu pagam chip.

Sở Ilamu Thể thao song Du lịch tỉnh Bình Thuận bahrau ba tabiak jalan ngak piah lagaih haong pakat  3 jit  Covid-19 dalam tỉnh (pakat njom mbak labaih  20 urang ). Urak ni, rilo labik rivang main, labik ngak cong, dom danak dak nhiệt điện song jalan cao tốc… dok hu padang ngak, nan ye, meda hu urang meng bhum jit mai ngak bruk. Kayua yau nan ye, tỉnh daok brei padeih bruk ilamu, thể thao, du lịch; dom doanh nghiệp du lịch, labik pablei salih padeih padei dalam  tỉnh oh taduan tuai du lịch tal  Bình Thuận mbiah tal tuk hu pathau khan bahrau.

Piah ngak tui bruk pacang caga jit Covid-19, Cần Thơ brei padeih bruk pajeng tuai di dom bến phà tapa kraong nao mai tỉnh Đồng Tháp, meng harei 2/7. Dom bruk praong duh ka bruk ngak di karja, pabak pandap mbang, pandap pandar yaok harei; radaih pajeng urang nao iek ruak, nao cấp cứu meng brei nao tapa. Piah ba mbuan lagaih ka urang ngak nao mai di quận Ô Môn, tapen kapal Rạch Nọc saong Cái Chôm daok brei peih min tui bruk pasang iek di bilai khik iek tuk tapa. 

Mỹ hu panuac sinya klah rabha  80 triệu mbang vaccine Covid-19 ka dunya, dalam nan 75% hu brei tapa jalan COVAX di gah Y tế dunya  song  25% hu alin brei tapak ka dom negar cong khin. Khaw tin Mỹ ndom lac  bruk klah rabha yaok pluh  triệu mbang  vaccine Covid-19 lac sa binah dalam bruk kham merat brei  mboh bruk dang akaok  di  Mỹ angaok dunya. Ni jeng hu mong lac bruk cagar veik haong dom kham merat ngoại giao vaccine di Nga song Trung Quốc.

Tui Gah Du lịch dunya di  Liên hiệp quốc, tuai dunya dalam thun 2020 trun 73% dut saong dahlau di tuk rah tabiak jit ruak Covid-19 di thun 2019, daok tuai mai meng dom taneh ia daok patagok trun meng 60-80%. Dalam tuk bruk klauk jru vaccine Covid-19  di dunya ka oh sumu gauk, mboh lac, bruk khat lahik kinh te ralo meda pataom tame dom taneh ia hu manuac brei klauk jru daok biar. Kan kandah di gah dulich dunya kayua jit ruak ngak khat lahik 4.000 tỷ USD ka GDP dunya dalam thun 2020 saong thun 2021.

Jabat vũ trụ Liên bang Nga brei thau, tên lửa đẩy Soyuz di negar ni ba tui 36 vệ tinh băng thông rộng di Anh bahrau hu cuh tame quỹ đạo. Công ty pathau khan OneWeb hu jabat di negar Anh jeng brei thau ka bruk cuh nan, tapa nan, dom vệ tinh di công ty hu ba tame quỹ đạo lac 254. Công ty OneWeb dok kham merat ngak salah bloh bruk padang sa vệ tinh tanut beir taom dar quỹ đạo boh taneh. Tui kuhria meda ba labaih 648 vệ tinh tame quỹ đạo, piah pabak dịch vụ Internet pablei salih dunya  dalam thun anak tal./.

Urang lang: Ái Nghiêm -Hanipha -3/7