Dom labik di ban Hà Nội hu pablei salih veik

Mesup ini (23/4), Mintri Y tế brei thau, dalam taneh ia daok oh hu urang halei njaom bahrau Covid-19, dom urang njaom ruak di Việt Nam jeng daok lac 268 urang. Dalam taneh ia daok 45 urang ruak daok hu taong ruak di 8 labik iek ruak. Ngan saong 3 urang ruak trak, urang ruak ka 19 suak yava meng jamriak tapa nding peih khí quản, phổi daok laka min oxy hóa darah hu siam jang. Urang ruak ka 161 daok suak yava meng jamriak, phổi daok siam veik. Urang ruak ka 91 urak ini daok ndih kandang, oh pandiak, suak yava meng jamriak. Dom chuyên gia y tế hu panuac lac jit ruak Covid-19 jeng daok rah tabiak khang, daok mbuan njaom mbak dalam bhap bini nan ye kakei bhap bini njauk caik hatai sangka, ngak njauk tui dom panuac kakei di gah y tế.

Hadei tacei pato di Thủ tướng di mbang nyaom bier harei kabroi , UBND ban  Hà Nội tabiak bruk lac,  meng  0tuk harei  23/4, langiu di 2  huyện Mê Linh, Thường Tín, dom labik karei di ban Hà Nội hu pablei salih veik, min oh brei peih bruk mát xa, karaoke tui njauk jalan tacei di Chỉ thị 15. Dom labik pablei salih, labik pablei pandap mbang menyum brei caik bàn mbang ka tuai daok atah di gauk, duk thân nhiệt, pruh jru pametai anek ruak di pambah mbang song ramik jalan tame tabiak sa gah. Taphia di nan, oh brei dom quán trà cóc, trà chanh pablei salih di takai jalan; dom bruk ilamu, thể thao pataom rilo menuac brei padeih tal harei  30/4.

Di TPHCM, Sở jalan mbak pajeng ba brei thau, daok brei padeih peih dom radaih pajeng tuai, radaih buýt, radaih taxi, radaih hợp đồng, radaih du lịch meng 0 tuk harei 23/4 mbiah tal tuk hu panuac khan bahrau. Bruk brei padeih ini oh kuhria dom radaih yau ye: nao ngak bruk karja, pajeng padai brah pandap mbang menyum, radaih pajeng ba urang ngak, pajeng ba chuyên gia di doanh nghiệp; radaih pajeng pandap piah ngak, radaih pajeng menuac nao sang iek ruak. Dom radaih hu adat brei nduac, njauk pabak bruk pacang jit, yau ye pruh jru pametai anek ruak dahlau saong hadei di tuk pajeng, oh brei pajeng tapa meteh dom ghế saong oh brei pajeng tapa 20 menuac angaok 1 sruh radaih.

Gah cảnh sát pasang iek Mintri Công an bahrau  tabiak bruk khởi tố vụ án hình sự "Ngak suan bruk  đấu thầu ba tal khat lahik trak" rah tabiak di pasak pasang iek ruak kik  (CDC) ban Hà Nội. Jabat pasang iek tabiak  harak  khởi tố chap kreik ong Nguyễn Nhật Cảm, akaok pasak pasang iek ruak kik Hà Nội song 6 urang karei. Tapa pasang iek tuk camereip mboh lac, dalam angan lac  giám đốc CDC Hà Nội, ong Cảm hu dom bruk ngak suan dalam tuk blei jamriak duh iek COVID-19. Gah điều tra jeng hu ieu dom urang jakar di CDC Hà Nội mai piah ngak cambaih laih bruk pambuak  pagam dalam vụ án.

Gilang pariak Karja bahrau tabiak bruk brei dui atah tukvak brei padeih ngak 15 harei ngan saong ong Bùi Hữu Toàn (hiệu trưởng) saong ong Nguyễn Đức Trung (phó hiệu trưởng Sang bac ĐH Ngân hàng TPHCM). Makna hu Gilang pariak Karja ba tbaiak lac "kayua bruk brei daok atah di gauk kayua jit Covid-19 nan ye bruk kiểm điểm oh ka ngak salah".  Daok 5 urang daok veik, Gilang pariak Karja brei thau, bruk langyah lac bruk di Sang bac ĐH Ngân hàng TPHCM. Dahlau di nan, pambuak tal bruk Tiến sĩ Bùi Quang Tín metai, Gilang pariak Karja hu harak tacei sang bac ĐH Ngân hàng TPHCM kiểm điểm kayua caik rah tabiak bruk taom gauk rilo menuac. 

Dunya hu jiak 183.000 urang metai dalam labaih  2,6 triệu urang njom  nCoV, dom labik pandiak jeng daok di Mỹ song châu Âu. Urak ni, 210 negar song  bhum taneh hu  2.620.579 urang ruak, dalam nan 182.903 urang metai. Mỹ lac bhum jit prong abih di dunya hu 846.982 urang njom song  46.609 urang metai. Pasak pasang iek pacang cakak jit ruak Mỹ (CDC) khan lac jit  Covid-19  ka 2 meda tame Mỹ dalam bilan liar tal song khang jang mbang jit ruak camereip ni. Tây Ban Nha – bhum jit prong ka 2 di dunya, hu urang metai tagok tal 21.717 urang; urang njom lac 208.389. Bruk pacang cakak di Tây Ban Nha dui atah tal harei  9/5 min dom adat hu pacadu meng harei 27/4 yau brei adat ka uranaih tabiak gah langiu tui tuk vak .

Mintri Nội vụ Prang tabiak panuac lac cảnh sát Prang kham merat khik bruk pacang cakak di taneh ia Prang daok hu ngak, yaom lac hu dom bruk bạo động daok tagok rilo di gah lingiu ban ine, abih di nyu lac vil val ban ine Paris.. Bruk ini rah tabiak dalam tuk taneh ia Prang daok hu pacang cakak labaih 1 bilan piah pacang Covid-19. Rilo chuyên gia mboh lac, meyah bruk ini dui atah, ye dom bruk bạo động meda patuh tabiak di dom labik ngoại ô kan kathaot di dom ban roya.

Sa mbang khuah  glai prong di abih dalam dakrai  Ba lan 100 thun tapa  rah tabiak di Mblang bein pakat negar Biebrza. Mbang khuah meng harei  19/4 song pambak tal rilo labik  di mblang bein pakat negar  Biebrza. Gah padam pui brei thau bruk pacang cakak pambak praong di mbang khuah dak harei dak kan kandah kayua bhum taneh pak ni kan nao mai, oh nao tal hu meng radeih. Tui gah chức năng urak ni pui khuah ralai labaih 4.000ha taneh glai, makna camereip hu khan lac kayua bruk oh caik hatai sangka di anek menuac ./.

(Urang lang: Hani Pha – M. Phương – 23/04)

TRANG TIN 23/4/2020

Sáng nay (23/4), Bộ Y tế cho biết cả nước tiếp tục không ghi nhận thêm ca mắc mới Covid-19, số ca mắc Việt Nam vẫn là 268 trường hợp. Cả nước còn 45 bệnh nhân đang được điều trị tại 8 cơ sở y tế. Đối với 3 trường hợp nặng, bệnh nhân 19 thở máy qua ống mở khí quản, phổi còn tổn thương nhưng oxy hóa máu đã cải thiện. Bệnh nhân 161 còn thở máy, phổi tiến triển tốt. Bệnh nhân 91 hiện nằm yên/an thần, không sốt, thở máy. Các chuyên gia y tế khuyến cáo tình hình dịch bệnh Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp, nguy cơ dịch lây nhiễm trong cộng đồng vẫn còn nên yêu cầu người dân không được chủ quan mà phải thực hiện nghiêm túc các khuyến cáo của ngành y tế.

Sau chỉ đạo của Thủ tướng tại cuộc họp chiều qua, UBND TP Hà Nội quyết định kể từ 0h ngày 23/4, ngoài hai huyện Mê Linh, Thường Tín, các nơi khác trên địa bàn sẽ cho phép kinh doanh trở lại, nhưng vẫn cấm các loại hình kinh doanh nghi mát xa, karaoke theo đúng tinh thần của Chỉ thị 15. Các cửa hàng, cửa hiệu kinh doanh, tiệm bán đồ ăn uống phải bố trí bàn ăn giữ khoảng cách giữa khách hàng với nhau, đo thân nhiệt, khử trùng tại cửa và bố trí đường ra vào một chiều. Bên cạnh đó, nghiêm cấm các quán trà cóc, trà chanh kinh doanh trên vỉa hè; các hoạt động văn hóa, thể thao đông người vẫn bị cấm đến ngày 30/4.

Tại TPHCM, Sở GTVT TP cho biết vẫn tiếp tục tạm ngưng hoạt động vận chuyển hành khách theo tuyến cố định, xe buýt, xe taxi, xe hợp đồng, xe du lịch từ 0 giờ ngày 23/4 đến khi có thông báo mới. Việc tạm ngừng này không áp dụng đối với những trường hợp đặc biệt vì lý do công vụ; cung cấp lương thực thực phẩm; xe đưa đón công nhân, chuyên gia của doanh nghiệp; xe chuyên chở vật liệu sản xuất, xe hỗ trợ người dân trong các trường hợp cần thiết tại bệnh viện. Những xe được phép hoạt động phải đáp ứng các yêu cầu phòng chống dịch, như khử trùng xe trước và sau khi đón khách, không được chở quá 50% số ghế và không được quá 20 người trên 1 chuyến xe.

Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa quyết định khởi tố vụ án hình sự "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) thành phố Hà Nội. Cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Nguyễn Nhật Cảm, giám đốc CDC Hà Nội và 6 người khác. Kết quả điều tra ban đầu xác định, với vai trò là giám đốc CDC Hà Nội, ông Cảm có một số sai phạm trong quá trình mua sắm máy xét nghiệm COVID-19. Cơ quan điều tra cũng đã triệu tập một số cán bộ của CDC Hà Nội để làm rõ vai trò liên quan trong vụ án.

Ngân hàng Nhà nước vừa ban hành quyết định kéo dài thời hạn tạm đình chỉ công tác 15 ngày đối với ông Bùi Hữu Toàn (hiệu trưởng) và ông Nguyễn Đức Trung (phó hiệu trưởng Trường đại học Ngân hàng TPHCM). Lý do Ngân hàng Nhà nước nêu ra là "do điều kiện cách ly vì dịch Covid-19 nên việc kiểm điểm chưa hoàn thành". Với 5 trường hợp còn lại, Ngân hàng Nhà nước cho biết việc xử lý sẽ thuộc thẩm quyền của trường Trường ĐH Ngân hàng TPHCM. Trước đó, liên quan đến vụ Tiễn sĩ Bùi Quang Tín tử vong, Ngân hàng Nhà nước có văn bản yêu cầu Trường ĐH Ngân hàng TPHCM kiểm điểm việc để xảy ra tình trạng tụ tập đông người. 

Tiếp theo là một số tin tức quốc tế:

Thế giới ghi nhận gần 183.000 người chết trong hơn 2,6 triệu ca nhiễm nCoV, các điểm nóng vẫn ở Mỹ và châu Âu. Hiện nay, 210 quốc gia và vùng lãnh thổ ghi nhận 2.620.579 ca nhiễm, trong đó 182.903 người tử vong. Mỹ là vùng dịch lớn nhất thế giới với 846.982 ca nhiễm và 46.609 người chết. Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cảnh báo làn sóng Covid-19 thứ hai có thể tấn công Mỹ vào mùa đông tới và mạnh hơn cả đợt dịch đầu tiên. Tây Ban Nha - vùng dịch lớn thứ hai thế giới, báo cáo số ca tử vong tăng lên 21.717 người; số ca nhiễm tăng lên 208.389. Lệnh phong tỏa tại Tây Ban Nha kéo dài đến ngày 9/5 nhưng một số quy định sẽ được nới lỏng từ ngày 27/4 như cho phép trẻ em ra ngoài trong khoảng thời gian nhất định.

Bộ Nội vụ Pháp tuyên bố cảnh sát Pháp quyết tâm đảm bảo các lệnh phong toả trên toàn nước Pháp tiếp tục được duy trì, bất chấp các vụ bạo động đang gia tăng tại các ngoại ô, đặc biệt là quanh thủ đô Paris.. Tình hình này diễn ra trong bối cảnh nước Pháp thực hiện việc phong toả hơn 1 tháng để ngăn chặn Covid-19. Nhiều chuyên gia cảnh báo nếu tình trạng này kéo dài, các vụ bạo động sẽ nổ ra tại các khu ngoại ô nghèo của các thành phố lớn.

Một vụ cháy rừng lớn nhất trong lịch sử Ba lan 100 năm qua đã xảy ra tại Công viên quốc gia Biebrza. Vụ cháy bắt đầu từ ngày 19/4 và lan rộng tới nhiều khu vực của Công viên quốc gia Biebrza. Cơ quan cứu hỏa cho biết việc ngăn chặn sự lây lan của đám cháy ngày càng trở nên khó khăn do địa hình phức tạp của công viên này, hầu hết các địa điểm không thể đến được bằng xe. Theo cơ quan chức năng đến nay vụ cháy đã thiêu rụi khoảng 4.000ha đất rừng, nguyên nhân ban đầu được xác định là do sự bất cẩn của con người./.

(Ngọc Xuân biên tập)