Rilo labik peih bruk klauk jru ka bhap bini 

Mintri Y tế brei thau, kuhria tal melam 16/9, Việt Nam hu labaih 10.400 urang njauk COVID-19 di 37 tỉnh, ban, jaik 11.000 urang hu taong thit ruak, brei nao sang; 239 urang metai. Hà Nội brei yah klaak 39 bilai pasang iek radaih tame "bhum bhong" angaok dom jalan praong; TP.HCM hu dom menuac metai kayau COVID-19 biar abih dalam sa bilan tapa. Dang akaok mbang ngak bruk di Kapul ngak bruk pacang caga COVID-19 haong urang pan akaok TP.HCM biar harei 16/9, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam brei thau, kapul ngak bruk  meda ngak bruk haong Mintri Y tế piah pabak rilo jang vaccine ka TP, samar ngak hu bruk klauk lka taong abih urang praong. 

Meng ni tal harei 30/9, ban raya .HCM brei peih bruk dut iek samar piah batabiak chip menuac pambak ruak song taong ruak samar drah iek tui bruk tong yaom, parabha veik bhum mbuan si njom  hdei di harei  14/9/2021. Tui nan, di dom bhum meriak, bhum kanjik, dut iek tong abih rahra dalam bhum nan 3 mbang dalam 7 harei  tui boh sang, tui jalan test samar mẫu gộp atau dut iek RT-PCR mẫu gộp boh sang. Di dom bhum katam, bhum hijao, bhum jiak hijao  hu dut iek RT-PCR mẫu gộp lambaok ka boh sang.

       Di var ngak bruk saong kapol urang jakar Trung ương di biar 16/9, urang pal akok tỉnh Bình Dương brei thau: dalam tỉnh urak ini hu 6 bhum “bhum hijao”. Daok  3 labik “bhum bhong” lac ban Dĩ An, Thuận An, ban sit Tân Uyên hu rilo phường tabiak panuac lac “ bhum hijao”. Piah gilac veik yau tuk dahlau di jit ruak, Bình Dương ba tabiak jalan ngak tui 3 tukvak, meng hadei harei 15/9 tal harei 31/10; hadei 31/10 saong hadei 31/12, kham merat tal puac bilan 10 oh daok “bhum bhong”

Adat peih thun bac bahrau di Long An hu peih ngak tuk mesup ni (17/9) di sa labik  lac sang bac THPT Thiên Hộ Dương, ban Kiến Tường, hu ba tagok tapak angaok rayo papar sap saong papar binguk tỉnh. UBND tỉnh Long An tabiak bruk oh mek jien bac học kỳ 1 thun bac 2021–2022. Tập đoàn Viễn thông Viettel - dhar Long An hu dong 300 triệu đồng piah gah pato megru dong  komputer, pandap internet ka anek saih kan kathaot. Meng harei 20/9, anek saih trung học phổ thông di Long An tame bac online; pakat trung học cơ sở, tiểu học, mầm non tame bac di harei  4/10.

Di Bình Thuận, hadei di tuk pasang iek tapak 2 jalan ĐT.719 haong 719B tuk biar harei kabroi, Bí thư Tỉnh ủy Dương Văn An  tacei pato Sở jalan mbak pajeng ba tỉnh najuk pambuak bruk siam jang haong ban Phan Thiết, huyện Hàm Thuận Nam pataom tame peih taneh piah jao ka gah padang ngak. Gam haong nan, brei hu jalan ngak ka nyu lagaih piah khik kajap ilamu tui jalan patrun patakik di abih bruk pajeng pandap labaih tabiak truh labik ngak. Bí thư kakei lac, kayua daok dalam bilan hajan, mbuan glut jaleih cuah, nan ye brei caik hatai khik kajap bruk siam mekre salamat dalam tuk ngak bruk.

Kadung jien dunya (IMF) song dom kapul rilo taneh ia hu panuac ieu dom negar hu urang klauk  COVID-19 glong (kakei blei labaih 2 tỷ mbang dut song bruk pandar) samar  salih tuk vak  jao jru piah dong langyah bruk kurang  vaccine di dom taneh ia duah hu jien beir song mbiah. Bruk glaong biar jang gauk biak rilo ka bruk klauk jru  di dom nền kinh tế meda hu batabiak di mbang nyaom pakat glong  dunya bo Mỹ peih tabiak tui jalan online langiu Đại hội đồng Liên hợp quốc dalam bilan 9 anak tal. Mỹ dok hu panuac ieu brei tapa bruk lac  70% rahra dunya  hu klauk jru dalam thun 2022. 

Hãng tin Bloomberg ba panuac di dom urang ilamu lac, jit ruak praong Covid-19 oh abih hu dalam 6 bilan tal, yaom lac rilo taneh ia samar peih brei klauk jru vaccine. Dom mbang tamuh jit ruak tok pacang hu tuk jaik abih bhap bini di dunya, labaih 90-95%, meda pacang hu jit meng bruk klauk jru atau pacang ruak hu dalam rup hadei tuk dhit ruak. Kayua lac meyah yaok ribau tỷ  menuac di dunya  oh ka hu klauk jru caga, dom sruh jit ruak birau meda tamuh tuk dom taneh ia  peih pabah mbang veik.

Trung Quốc dok samar klauk jru ka rilo rahra anak bruk mbuan si njom  meng  biến chủng Delta, ba tal 3 mbang tamuh ruak di taneh ia ni dalam thun ni. Urak ni, labaih  sa  tỷ urang Trung Quốc, samu  71% rahra , hu klauk bloh vaccine Covid-19. Urak ni Trung Quốc hu brei adat 3 janih vaccine piah klauk chip ka uranaih  meng  3 thun tagok. Min, tui jalan klauk jru dom mbang klauk tok hu pabak ka dom urang  meng 12 thun tagok./.

Urang lang: Hanipha- Ái Nghiêm- 17/9