Pathau mikva saong taong abih gauk! Ninh Phước lac huyện hu taneh ngak nông praong abih di tỉnh Ninh Thuận, jaik 9.000 hecta. Tukvak tapa, huyện Ninh Phước hu tacei pato dom puk palei palih ruah dom pandap dang khang,  ramik bhum pala praong, lagaih ka bruk pandar ilamu – công nghệ piah patagok gah ngak nông tui jalan khang kajap. Taphia di nan, huyện hu dom jalan ngak piah dui pachreih dom kapul nyaom, menuac urang buh jien tame ngak mbang gah ngak nông, rik daong patagok jien mek tame ka bhap bini. Kadha vak di Thúy Linh – urang vak di rayo sap ndom VN daok di ban raya HCM brei tha ka bruk ini:    

Xã An Hải, huyện Ninh Phước hu iek lac sa dalam dom labik pala njam patam praong abih di tỉnh Ninh Thuận, ngan saong dom janih njam patam baoh karaoh yau: trong nde, tamun, cà rốt, baoh sabei… Min, dom thun dahlau daih, kayua pala ngak sit sot, nan ye xã gaok kan kandah ka bruk iek glang saong thu hoạch. Meng thun 2011 mai ini, hadei di tuk peih bruk pala njam măng tây tui jalan khik kajap an toàn thực phẩm (VietGAP) meng công nghệ barau, ralo urang nông di xã hu kaya meda.

Urak ini, di xã An Hải hu labaih 30 hecta  njam măng tây, yaok baoh sang pala măng tây laba hu meng 400- 500 triệu đồng sa ha yaok thun, glaong jang ralo mbang duk saong dom janih phun karei pala angaok taneh yau nan. Kayua yau nan ye măng tây hu palih ruah lac sa dalam dom janih phun pala di tỉnh Ninh Thuận, daok hu sangka brei patagok dahlau.

Urak ini, drak pasar pablei măng tây daok hu peih praong, abih di nyu nan lac dom nhà hàng di ban raya HCM, Hà Nội. Yaok harei dom nhà hàng di dua ban nan blei biak ralo, min dom baoh sang pala dalam tỉnh oh pabak ginup. Piah tagok samar bruk pabak măng tây, tỉnh Ninh Thuận hu padang bhum pala phun măng tây công nghệ glaong di taneh praong jaik 200 ha di xã An Hải, huyện Ninh Phước . Huyện Ninh Phước hu tacei 2 Hợp tác xã njam an toàn An Hải saong Hợp tác xã njam An Toàn Tuấn Tú pambuak saong Công ty Trách nhiệm hữu Linh Đan Ninh Thuận piah pala măng tây tui chuỗi meng bein ươm, pala drak, thu hoạch tal công nghệ khik ramik, blei pandap di urang nông. Ong Võ Văn Lý – Phaok akaok xã An Hải, huyện Ninh phước brei thau:

 “Tui bruk ba tabiak kham merat meng ini tal thun 2020 hu jaik 100 ha phun măng tây. Urak ini, phun măng tây hu yaom biak glaong. Kol dahlak daok pataom tame pala dom pajaih barau blei meng Hà Lan mai piah ka mikva patagok kinh tế dak harei dak nao tagok”.

Vụ hè thu 2017, huyện Ninh Phước peih ngak iek mô hình mblang hamu praong di mblang hamu padai bhum 3, palei Hiếu Lễ, xã Phước Hậu, di taneh praong 56 ha ngan saong 103 baoh sang bhap bini urang Chăm hu mbaok tame. Ini lac bruk ngak iek akaok meti di tỉnh Ninh Thuận. Tui nan, Công ty cổ phần pajaih phun pala Nha Hố ký hợp đồng pabak pajaih padai, khak drak, tacei pato ilamu drak tui talei, danak dak “sa njauk, 5 patrun” dalam ngak padai pajaih saong blei abih kaya nông ka urang nông. Ong Vạn Sở - urang nông bangsa Chăm daok di palei Hiếu Lễ, xã Phước Hậu khan lac:  

Xã Phước Hậu jeng hu padang dom tổ khik iek, tổ pachreih nông… piah tacei pato mikva ngak tui khoa học, rik daong ka urang nông salih barau jalan pala drak klak, patagok năng suất phun pala. Ong Võ Thành Đảo – akaok Ủy ban bhap bini xã Phước Hậu brei thau: 

 “Mblang hamu praong di kol dahlak pandar sa janih pajaih, kol dahlak hu tacei pato lac sản xuất padai pajaih TH41 drak tui talei meng 12 tal 15 kg sa sào, drak tangin meng 18 tal 20 kg sa 1000 m2. Yau nan duk saong bruk pala drak klak saong pandar ilamu kỹ thuật dalam bruk sản xuất mblang hamu praong ye abih takik pajaih, takik bruk mikva eng drei pruh jru, buh khak atau pruh ia...”

Ong Trần Quốc Nam, phaok akaok Ủy ban bhap bini tỉnh Ninh Thuận ndom lac: mblang hamu praong lac mô hình akaok meti di tỉnh, hu makna praong dalam bruk salih jalan saneng, jalan ngak saong rik daong paglaong jien mek tame ka mikva urang nông. Ninh Phước lac huyện nao dahlau peih ngak iek, piah tapa nan pambak praong dalam tỉnh. Ong Trần Quốc Nam brei thau:

 “Padang mblang hamu praong lac kol dahlak ngak pasiam taong abih quy trình sản xuất tame taneh. meng bruk peih ngak, drak pajaih, iek glang, thu hoạch saong pablei, ngak jeng sa quy trình. Kol dahlak mboh, ini lac sa jalan njauk ngak, jeng lac sa dalam dom labik hadah bo kol dahlak jia lac mikva  ngak hu siam dalam tukvak tal”.           

Lac huyen hu taneh ngak nông praong abih di tỉnh Ninh Thau65n,  jaik 9.000 hecta, min urak ini, Ninh Phước  oh ka ngak tabiak chuỗi giá trị pandap nan ye gaok kan kandah dalam bruk iek glang, thu hoạch. Piah pasiam dom bruk oh ka khang nan, huyện Ninh Phước hu padang kế hoạch pambak praong bruk mblang hamu praong, patagok njam an toàn, nho hacih dalam dom thun anak tal tui jalan jak ba urang nông “dồn điền” ngan saong bruk daong phun jien, pajaih di dom doanh nghiệp. Ninh Phước ba tabiak bruk lac kham merat tal thun 2020 yaom sản xuất di sa ha taneh ngak nông công nghệ glaong mek hu meng 300 triệu đồng tagok./.