Mô hình “mblang hamu padai praong” ba mai năng suất glaong

Thun 2017, huyện peih bruk ngak iek mblang hamu praong di xã Phước Hậu angaok mblang taneh praong 56 ha padai. Piah ka mô hình ngak iek hu pambak praong dalam huyện, karja pak ni hu ieu pataom abih gah chính trị tame bruk haong hatai kham merat glaong dalam pan akaok, pato tacei saong peih bruk ngak, abih bih di nyu nan lac bruk pathau khan ngak brei salih jalan saneng di urang nong, ba brei njauk gauk glaong dalam bruk padang ngak mblang hamu praong, peih bruk dồn điền đổi thửa, ngak brei samu tapak meng tia laser jeng dom laok hamu praong meng laok hamu sit piah lagaih ka bruk pala drak saong cơ giới hóa. Buh jien tame ngak jalan, ngak thủy lợi dalam mblang hamu pabak ka bruk pala drak. Gam tui di nan jeng caik hatai paglaong bruk ngak di kanja saong dom kapul xã hội piah patagok bruk pambuak gauk di urang nong saong doanh nghiệp dalam chuỗi giá trị kaya nong meng pala drak tal chế biến saong ba pablei, pakhang dom siam lagaih bruk ngak di dom hợp tác xã, ieu pataom dom gah piah peih bruk pala drak tui jalan bahrau, ba uảng nong pala drak sit sot tame mblang hamu praong.

Phước Hậu hu thau tal lac sa labik nao dahlau di huyện Ninh Phước dalam bruk peih ngak sarak padang ngak mblang hamu praong. Meng taneh praong labaih 850 ha, meblah ¾ taneh ngak nong di huyện, thau lac ngak padai tui jalan klak oh ba mai kein laba glaong, pakat ủy, karja xã Phước Hậu hu jak ba urang nong pandar dom mô hình pala drak padai bahrau piah paglaong năng suất saong chất lượng asar padai.

Meng 56 ha ngak iek camriep ka huyện, tal urak ni, dalam xã Phước Hậu hu 563 ha daok khik mô hình “mblang hamu padai praong” saong 11,7 ha peih ngak tapak mblang hamu meng tia laser, tapa nan, daong ka urang nong trun jien buh tame, jien pah manuac ngak saong tagok năng suất padai tui kuhria meng 70-80 tạ/ha, laba hu meng 17-20 triệu đồng/ha/vụ. Gam haong xã Phước Hậu, cak rok patagok bruk ngak nong tui jalan pala drak praong, jeng lac bruk bo xã An Hải daok pamaong tal. Sa dalam dom kaya nong hu bhap bini pak ni ngak tui mô hình mblang hamu praong lac phun măng tây hijao. Mikva urang nong hu salih phun katut harei yau ye njam patam, lasun, cà rốt, ritak lo... tapa pala phun măng tây hijao, gam tui di nan jeng kham merat hu mbaok tame var pasram ilamo pala drak tui jalan salamat piah paglaong yaom, chất lượng kaya nong. Tal urak ni, taneh pala phun măng tây hijao dalam xã hu tagok labaih 80 ha, dalam nan hu jaik 50 ha hu ngak tui mô hình mblang hamu praong pambuak haong dom hợp tác xã ngak saong pablei salih kaya nong hacih saat, padang hu labik pablei tani tanat. Rilo sang meng tuk salih tapa pala măng tây hijao hu jien mek tame meng 200-300 triệu/thun; tapa nan mbaok meta sang danaok hu hadah hadai jang biak rilo duk saong dahlau dieh.

Hadei di 3 thun peih ngak mblang hamu praong, tal urak ni dalam huyện Ninh Phước pambak praong hu 15 mblang hamu praong abih tih 2.348,5 ha. Dalam nan hu 12 mblang hamu ngak padai praong 2.213,5 ha, 1 mblang hamu tangei praong 80 ha saong 2 mblang pala phun măng tây hijao praong 55 ha. Tapa pasang iek, kein laba mek hu meng mô hình ngak mblang hamu praong glaong jang duk saong langiu mô hình meng 30-44 triệu đồng/ha saong tui janih phun pala. Gam tui di nan, mô hình ngak samu tapak mblang hamu meng tia laser jeng hu peih ngak ngan haong 29,4 ha di mangaok 3 mblang hamu di dom xã Phước Hậu, Phước Hữu saong Phước Thái, palagaih piah cak rok patagok mô hình mblang hamu praong, ngak tui jalan hiện đại hóa yau gauk.

Tui jalan “mek ngak nong công nghệ cao lac kadha piah cak rok patagok kinh tế - xã hội samar saong khang kajap”, huyện Ninh Phước ba tabiak bruk lac tal thun 2025, daok khik saong kham marat pambak praong dom mblang hamu praong tagok tal 3.000 ha, dalam nan padai 2.500 ha, tangei 200 ha, măng tây hijao saong dom janih njam 300 ha pambuak saong chuỗi giá trị pambuak gauk blei abih kaya nong ka urang nong.

Piah cak rok patagok ngak nong haong mô hình mblang hamu praong pabuak saong công nghệ glaong dalam vaktu anak tal, huyện Ninh Phước meda patagok bruk pato tacei, ba jalan, jhul khang bruk pathau khan, jak ba ngak brei pachreih tui di bhap bini dalam bruk hu mbaok tame ngak mblang hamu praong pambuak haong blei abih kaya pandap, rik daong patrun jien buh tame ngak, paglaong jien mek tame, patruh eik patrun kathaot saong padang ngak palei pala bahrau. Taphia di nan lac peih bruk pasang iek, rami ramik bhum pala drak mblang hamu praong ka dom janih phun pala hu kein laba di yaok labik pagam saong bruk ngak siam danak dak “yaok xã yaok pandap” (OCOP), jhul khang bruk buh jien tame ngak dom bruk njauk hu yau ye jalan mbak, thủy lợi dalam hamu, điện pabak ka bruk pala drak, cak rok patagok bhum mblang hamu praong, ba mbuan lagaih ka bruk pandar jalan pala drak yau gauk, cơ giới hóa, patrun patakik pajaih, khak, jru khik caga phun pala, prien ngak, tagok năng suất, chất lượng pandap, paglaong jien mek tame ka urang nong ./.

Urang lang: Thu Thảo – 29/10