Di xã Ma Nới, huyện Ninh Sơn, tangeiy nan lac kaya mbang di bhap bani Raglai (Rắc lây). Ngan haong ong Thái Văn Âu, yaom lac oh menek tabiak pak ini min anek manuac asal meng xứ Nghệ ini jeng hu pambuak pagam haong mikva bangsa pak ini labaih 30 thun. Thau cambaih rai diuk di bhap bani tuk halei jeng kan kandah, glaih glar, njuak medeih tuk mesup nao ngak puh, blaoh thaok asal tangeiy piah tanek hauak. Meng nan, ong tuk halei jeng ndung bak sa hatai saneng di drei nan lac ngak tabiak sa sruh jamriak mac pok kanduh tangeiy piah daong ka mikva. Saneng ye ngak, ong duah puac tapuk saong bac megru, blaoh ta-eng drei cih vak bản thiết kế tabiak ba-ar, hadei di nan ba tangin tame ngak. Hadei di rilo mbang ngak oh jeng, thun 2015, sruh jamriak pok kanduh asal tangeiy di ong Âu ngak biak siam, hu ba tame pandar. Ong Thái Văn Âu brei thau:“Tuk akaok mereip roh duah, ngak khut abih 6 mbang. Tal mbang ka 7 meng ngak jeng. Ngak tabiak sruh jamriak ini biak glaih glar. Hadiuk anek mboh abih rilo jien ndo nan ye oh thei brei ngak. Jeng patuah jamo, mbang puac abih lac ngak jeng, ngak tabiak hu janih jamriak ini.”

Sruh mac nduac meng điện tapa motor điện ngak brei nduac dom trục quay, hu 10 bộ phận: khung máy, labik caik tangeiy, thùng pok kanduh, hộp truyền động, kadhik angin, sàng đãi, trục lắc, puly truyền động, to taong kanduh tangeiy saong động cơ klau pha. Tuk mac nduac, tangeiy tuh tame labik caik laik trun thùng, hu to hình chữ S taong pok asal, hadei di tuk tapa bộ phận sàng meda brei tabiak sa gah lac haleik saong sa gah lac asal tangeiy hu pok hacih. Ngan haong 10kg tangeiy, mac nduac dalam 5 minit nan lac pok blaoh kanduh. Dahlau diah, jeng haong nde nan tangeiy, sa urang thaok meng gai lasung meng kan di urang Raglai njuak lahik labaih 4 tuk.

Tuk Akaok mereip urang oh ka bhian randap haong sruh mac di urang nong bahrau bac abih tal 7. Min hadei di nan mboh hu siam lagaih biak biai nan ye jaik abih bhap bani di xã Ma Nới klak bruk thaok tangeiy meng gai lasung, mikva ba tangeiy nao tal sang ong Âu piah pok mek asal. Mikva ba-yar ka ong 1.000 đồng/kg piah ba-yar veik jien điện saong hao mòn jamriak. Meng harei hu sruh mac ini, bhap bani bhum glaong Ma Nới oh daok glaih glar yau dahlau. Mikva dalam xã thei jeng pok meyaom bruk sahneng duah, ngak tabiak di ong Thái Văn Âu. Ong Chamalé Thơ, urang daok di xã Ma Nới, huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận lac:“Bhap bani Ma Nới pak ini thei jeng mbang tangeiy. Dahlau diah, nao ngak puh, blaoh mai sang njuak mek lasung thaok tangeiy, biak glaih glar. Urak ini hu jamriak paje, mboh biak mbuan. Drei palih mek asal blaoh ba tapa mac di ong Âu chai. Nao ngak apuh mai sang, ba tame tahanek, takik glaih glar jang. Tok mek ba mai sang tahanek min.”

Ong Kiều Thành Dàng, akaok kapul urang nong xã Ma Nới taong yaom ini lac sruh mac hu kein lagaih biak biai, rik daong tame bruk ngak di bhap bani pak ini hu siam jang: "Baoh mac jamriak ini hu daong ka bhap bani di Ma Nới, Ninh Sơn jeng yau di dom huyện karei dalam tỉnh patak pataom hu pren yava piah ngak bruk karei. Tapa ini, khaol dahlak caong khin dom pakat, dom ngành sangka jang piah palagheih ka  urang nong Thái Văn Âu patagok bruk sáng tạo”.

Meng pandar hu kein lagaih, sruh mac pok asal di ong Thái Văn Âu mek hu giải Nhất di Nyaom pakacah Khoa học Kỹ thuật tỉnh Ninh Thuận mbang ka IV (2016-2017), giải khuyến khích Sáng tạo Kỹ thuật pakat negar thun 2017. Bahrau ini, ong hu nộp đơn tut angan bằng sáng chế piah caong peih prong bruk ngak mac ini, pablei tabiak darak pasar duh ka mikva daok di dom puk palei karei hu caong khin./.