Ndom tal Ninh Thuận, thei jeng sahaneng tal dom mbual cuah patih thu lagu, kurang ia luac thun. Labaih 10 thun dahlau, bhum taneh tapen tasik Phước Dinh lac yau nan. Min oh thei sahneng lac harei ni bhum taneh thu lagu nan hu jeng dom glai hajao that, halui liar. Yaok talei phun neem prong glong, tamuh tapak gauk daok hu khik iek catang.
Saai Cao Văn Chương, urang jakar bilai khik caga glai Bàu Ngứ di mban khik ramik glai pacang caga Ninh Phước khan lac, tuk phun neem bahrau pala trun, urang khik caga glai di bilai biak glaih glar, kayua di labik ni, hu biak rilo athur palao rong yau pabe, pabo, limo, bhian palai pajoa glai bahrau pala. Adei saai njauk parabha gauk khik iek meng mesup tal melam. Tuk glai prong, bruk khik iek dak catang jang.
Tuk phun glai prong tagok, ye urang tame tak. Kayua yau nan ye, tuk phun sit khik iek glaih glar, urak ni phun prong khik iek dak glaih glar jang.
Dok ala glai neem halui liar, ong Trần Ngọc Hiếu, akaok mban khik ramik glai pacang caga Ninh Phước, hadar veik, di thun 1997, rilo mblang cuah tapen tasik mbuan njauk sa mạc hóa, gah ngak nong tỉnh Ninh Thua65n hu blei 100 kg asar pajaih meng Ấn Độ song 50 kg meng Châu Phi mai pabam, hadei di nan peih bruk pala di angaok taneh prong labaih 60 ha di xã Phước Dinh. Hadei di dom thun pala iek, mboh glai neem diuk hu dalam pandiak di dom mblang cuah tapen tasik, Mban khik ramik glai pacang caga Ninh Phước mek asar pajaih pak nan piah pabam saong pala labaih 1.500 ha taneh, urak ni nyu tamuh siam. Ong Trần Ngọc Hiếu, Akaok mban khik ramik glai pacang caga Ninh Phước lac
Kein laba di bruk pala phun neem dalam dom thun tapa, dahlau di abih njauk ndom tal kein laba gah môi trường yau khol drei mboh nan hu sambo hajao di dom mblang tanehi dahlau deih thu lagu, ka 2 nan lac ia njar dalam haluk biak siam, daong ka bhap bini hu ia pabak ka bruk rong song pandar
Pala song khik hu labaih 1. 500 ha glai neem ba mai siam lagaih yau nan oh lac bruk mbuan. 23 urang jakar, urang khik caga glai dalam đơn vị kham merat biak prong. Jeng meng siam lagaih nan, Mban khik ramik glai pacang caga tapen tasik Ninh Phước taduan hu bruk pachreih tui di bhap bini labik ni. Ong Nguyễn Văn An, urang nong xã Phước Nam, rilo thun hu mbaok pala glai di paleiini ndom lac
Urak ni daok pala glai min, bhum taneh di labik ni thun halei jeng pandiak bhang, meng hu pala glai piah khik ia ka mik va pala drak di gah ala.
Tame bilan hajan thun ni, mban khik ramik glai pacang caga Ninh Phước daok peih prong taneh pala glai, bahrau ni hu pala bahrau 80 ha phun neem song 40 ha phun phi lao di angaok dom mblang taneh cuah tapen tasik oh ka hajao. Ong Lê Xuân Hòa, Phó Akaok mban khik ramik glai pacang caga Ninh Phước brei thau:
Gah khik ramik glai kol dahlak, tal tuk bilan hajan, dom taneh halei dok klak saoh, adei saai yaok thun daok pala yau habar ka nyu pabak abih song ngak jeng vành đai glai piah nyu khik hu ia njar ka mik va ngak nong.
Anak bruk biến đổi khí hậu dok rah tabiak khang, bruk pala glai di Ninh Phước brei mboh kein lagaih suai lavik di bruk pala phun neem ciuk pandiak. Jalan ngak ni dok hu pambak prong song meda lac dom thun tra, dom mblang cuah thu lagu tapen tasik Ninh Thuận meda tamuh tagok glai hajao, dong pacang angin, pacang cuah, cakak bruk sa mạc hóa./.
Viết bình luận