Blah tin jayah hu par tagok angaok riyak di Rayo sap ndom Việt Nam tapa sap puac di NSƯT Kim Cúc

“11tuk meteh jala pandiak harei 30/4/1975, radaih tăng di Bol bala bhap bini Việt Nam ginuh jaleih pabah mbang Dinh Độc Lập. Tổng thống Dương Văn Minh yar tangin likau taduan lah…”. 15 minit hadei di bruk sajarah nan, blah tin jayah hu par tagok angaok riyak di Rayo sap ndom Việt Nam tapa sap puac di NSƯT Kim Cúc. Lingiu di bruk lac urang akaok meti puac blah tin jayah, NSƯT Kim Cúc daok hu yaok triệu urang pang rayo anit ranam tapa danak dak “Puac dalikan melam joa”. Ini lac danak dak hu kak kajap haong amuk dalam luac 40 thun.

NSƯT Kim Cúc kak kajap haong danak dak“Puac dalikan melam joa” meng thun 1969 mbiah tal tuk padeih hưu. Dalam luac dom thun bilan nan, amuk hu payua tal urang pang rayo oh thau hadom dalikan, oh thau hadom kadha văn học nghệ thuật. Amuk hu sap puac biak karei di drei, ngak ka urang pang yaom lac 1 mbang jeng oh var hu. Amuk khan lac: "Dahlau di tuk ngak urang papar sap di Rayo sap ndom Việt Nam , dahlak lac urang daoh di Đoàn văn công. Dahlak hu tukvak suai lavik bac mbeik sap, bac khik sap, puac sap habar ka nyu cambaih laih saong yava dane. Dahlak ba dom ilamu gah thanh nhạc tapa pandar tuk ngak urang papar sap. Meng dom kaneing hu jao brei bac min dahlak puac glaong, trun biar, ngak brei hadah tagok kadha vak nan. Dahlak pasram ka drei puac njauk meng yaok baoh panuac, bac njauk dom panuac hu dấu huyền, ngã, nặng, hỏi – biak karei di sap Việt bo oh hu sap ndom panuac puac halei hu yau nan".

NSƯT Kim Cúc hadar veik tukvak bahrau tame ngak. Amuk lac urang palei Nam Định nan ye tuk bac bhian meluk sap palei drei. Yau nan min tok hu sa panuac pahadar di urang pan akaok Rayo, amuk kham merat pasiam veik ka pahu. Tukvak nan hadei di yaok tuk ngak bruk, amuk trun lubang, pasram puac meng yaok baoh panuac. Hadei di nan, amuk caik hatai tui pang dom danak dak di Rayo sap ndom Việt Nam. Amuk caik hatai tal sap puac, panuac bac di dom urang papar sap dahlau drei. Hadei di nan, amuk bac veik tui jalan di drei, ngak brei ka nyu lagaih haong sap puac di drei.

NSƯT Kim Cúc brei thau, tuk khau tin amuk bac angaok riyak lingik, oh patuah hu 2 panuac gam gauk atau 2 panuac bo amuk puac samar jang, amuk mboh suh sah dalam hatai. Blaoh amuk daok veik, pasram mbiah tal tuk halei mboh njauk hatai meng padeih. Ngan saong amuk Kim Cúc, tuk taduan hu kadha vak halei, amuk jeng sahneng duah biak tani tanat. Oh lac sahneng duah asal di kadha vak, amuk daok duah thau lac nyu hu ba tagok riyak lingik di tuk halei piah pilih ruah jalan puac ka nyu lagaih haong hatung hatian urang pang di tuk nan.

Tok dalam sa tukvak katut panak hadei di tuk tame ngak di Rayo sap ndom Việt Nam, amuk hu payua kadha Bút ký Sông Đà di nhà văn Nguyễn Tuấn tal urang pang rayo. Dahlau amuk jeng hu rilo urang papar sap lavik thun hu puac dom kadha di nhà văn naih gheih ini.

Gam haong bruk ngak di rayo, NSƯT Kim Cúc daok kham merat nao bac Đại học tại chức saong bac dom sap negar lingiu yau ye sap Engrish, sap Prang, sap Low. Amuk jeng tari taring bac biak rilo tapuk. Amuk lac, bac oh lac piah mek bằng, piah paglaong rup bo bac piah plaih suan tuk puac dom sap ndom panuac puac karei lingiu di sap Việt.

Hadei di tuk padeih hưu, NSƯT Kim Cúc jeng daok pambuak bruk haong Rayo dalam danak dak “Puac dalikan melam joa”. Amuk daok hu pato di sang bac Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội. Dalam dom thun mai ini, kayua prein yava oh daok khang kadang, amuk oh daok tui bruk bo drei takre. Dom bruk, dom kadha ka tukvak ngak bruk di Rayo sap ndom VN jeng daok tamo dalam hatai amuk.

Hadei di jaik 20 thun njauk ruak me-ik saradang, dua gah meta di amuk oh daok mboh cambaih. Min tuk mehit nhạc hiệu di danak dak “Puac dalikan melam joa”, meta di amuk yau khin haok ia meta. NSƯT Kim Cúc brei thau: “Nan oh lac bruk ngak bo daok lac sa binah biak ginreih dalam raidiuk di dahlak hulin".

Ngan haong yaok pluh triệu urang pang rayo sap ndom Việt Nam, sap di NSƯT Kim Cúc lac biak bhian randap. Amuk lac menuac hu urang pang rayo anit ranam ieu lac "sap ameh di Rayo sap ndom Việt Nam" ./.

Urang lang: M. Phương – 07/09