Page ini 10/3, Mban tacei jalan pakat negar pacang caga jit Covid-19 brei thau, dalam 12tuk tapa, dalam negar drei oh hu urang birau njom Covid-19. Urang birau njom ruak kuhria meng harei 27/1 mbiah tal ini lac 894 mbang. Dalam dom urang ruak Covid-19 daok taong ruak hu 208 urang âm tính haong SARS-CoV-2. Njauk caik hatai, bruk klauk jru vaccine pacang ruak Covid-19 mbiah tal biar harei 9/3 hu klauk jru ka 522 urang. Hu takik urang mboh phản ứng hadei di klauk jru, daok veik ralo urang oh mboh hu hagait karei. Hu 5 urang brei tui iek ruak di sang iek ruak, urak ini prein yawa jeng hu tani tanat.

Tui Hiệp hội padai brah Việt Nam, yaom brah pablei tabiak negar langiu di Việt Nam urak ni hu 517 USD/tấn janih  5% mekuac song  492 USD/ sa tấn brah  25% mekuac. Dom janih brah karei  meng  563-567 USD/ sa tấn. Tapa nan mboh lac, yaom brah Việt Nam dok glong jang 5 - 7 USD/sa tấn dut song  Thái Lan song glaong jang rilo duk song  brah Ấn Độ hong Pakistan. Tui Cục pala drak (Mintri ngak nong song patagok palei pala), oh tuk halei brah Việt Nam hu yaom glong yau nan. Ni lac kadha bui sambai ka brah di Việt Nam dak harei dak hu siam jang song hu yaom glong tuk ieu pablei.

  Tổng Công ty Mblang kapal haok Việt Nam brei thau, danak dak buh jien tame padang ngak labik raok tuai T3 mblang kapal haok Tân Sơn Nhất daok hu caga piah peih ngak di bilan 10. Urak ini, pathau khan roh duah di danak hu salah blaoh, tavak tavaiy praong abih di danak danak lac taneh. Mentri Quốc phòng hu panuac ieu Quân chủng Phòng không - Không quân samar jao brei bruk khik iek taneh praong labaih 16 ha di phường 4, quận Tân Bình, TPHCM ka labik ini.

  Hadei di 2 harei langyah, melam 9/3, Tòa án bhap bini pakat glong di Hà Nội hu tabiak panuac puac di abih, tử hình 6 urang hu harak kháng cáo dalam bruk "pametai menuac" song "mesruh veik haong urang daok ngak bruk karja " rah tabiak di xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức (Hà Nội). Tui Tòa phúc thẩm, bruk ngak di dom urang nan biak  jhak, iek adat hukum oh tabiak hagait, ngak brei 3 công an dok ngak bruk metai. Kayua yau nan ye,  kaoh duas tử hình 6 urang nan lac biak njaku hong adat hukum.

Melam kabroi 9/3, Chi cục Khik iek pandap mbang hacih sa-at tỉnh Bình Thuận taduan hu khaw tin meng Sang iek ruak An Phước hu dom urang tame iek ruak jru mek kayua mbang baoh bao di tasik. Tapa duah thau tuk camereip, melam 8/3, baoh sang muk Đỗ Thị Liên daok di TP. Phan Thiết hu mbang baoh bao tasik. Hadei di tuk mbang blaoh, 4 urang mboh tê dahlak, tê cambuai, bran tangin takai, hu ba tame iek ruak chip. Chi cục Khik iek pandap mbang hacih sa-at tỉnh hu mek mẫu dom baoh bao nan piah dut iek ruak. Camereip, bruk jru mek meng baoh bao ini dreih yau mbang jru mek baoh bao bùn bóng di Khánh Hòa thun 2019 ba tal sa urang metai.

Thượng viện Mỹ bahrau brei tapa  pok jien dong  Covid- yaom 1,9 ribau tỷ USD di Tổng thống Joe Biden song tui kuhria ong Biden hu mbaoh tangin tame sarak dong ni di harei 14/3 hadei di tuk hu  abih Thượng viện song  Hạ viện brei tapa. Pok jien dong hu angan  “Jalan ngak dong ka Mỹ” piah dong ka dom boh sang song  doanh nghiệp mbiah tal tuk vaccine hu rabha rilo; jhul samar bruk  dut iek Covid-19 song danak dak klauk jru. Ni lac danak dak hukum prong di abih  dalam dak rai negar Mỹ kuhria meng dahlau mai.

Dalam tuk dom taneh ia Liên minh châu Âu daok peih bruk klauk vaccine pacang Covid-19, dom taneh ia di bhum  Đông Nam Âu hu panuac iew dom taneh ia nan samar brei tapa "hộ chiếu vắc-xin". Hy Lạp brei thau khin taduan tuai dulich  di bilan hè thun 2021 meyah brei ka urang thau lac drei hu klauk jru caga ruak. Dom taneh ia: Hungary, Bỉ, Tây Ban Nha jeng hu panuac brei ngak tui piah daong veik gah dulich anak tal. Trung Quốc harei kabroi brei ngak “hộ chiếc vắc-xin" kỹ thuật số, yau nan min urak ini oh ka thau cambaic laic  dom taneh ia halei  taduan “hộ chiếu vắc-xin” diTrung Quốc.

Japon bahrau brei tapa sarak bahrau ka bruk pasiam veik dom labik gaok njauk gaok bala kayua megei boh taneh song riyak khang di bhum  Đông Bắc di bilan 3/2011 song dom kan kandah di sang mac điện hạt nhân Fukushima ka 1. Tokyo brei dui atah tuk vak ngak bruk di Jabat pasiam veik  rilo jang 10 thun  tal thun 2031. Pok jien buh tame ka bruk pasiam veik dom labik gaok bala tui kuhria tagok tal  15 tỷ USD. Thủ tướng Yoshihide Suga brei thau, meyah oh padang ngak Fukushima, bhum  Đông Bắc oh tuk halei hu pasiam veik, song meyah lac oh padang ngak  bhum Đông Bắc, Japon oh tuk halei siam veik hu./.

Urang lang: H.Pha - A.Nghiêm  10/3/2021  10:37:21