Ndom tal bruk lihik  cổ vật di  Việt Nam meng bhap  XIX mbiah tal ni, TS. Đặng Thị Bích Liên - Thứ trưởng mintri ilamu  Thể thao song Du lịch brei thau, bruk lihik cổ vật, drap ar ilamu di taneh ia drei dahlau di abih lac kayua mesruh metak, patui di nan lac bruk kuac mek suan adat dom “di chỉ khảo cổ học”, klaik mek  cổ vật dalam dom inem krung piah pablei salih dalam negar jang yau pablei suan hukun tabiak negar langiu… Drap lihik, pablei salih, xuất nhập khẩu suan hukun drap ar ilamu dok jeng bruk hu dom negar di dunya biak sangka, dalam nan hu  Việt Nam. Nan oh ka ndom tal, dalam dom thun jiak di ni, Đông Nam Á lac pasak prong ka bruk pablei salih suan adat, saong lac labik di dom drap ar ilamu song labik pajeng ba . Bruk ni ngak patagok bruk pablei salih suan adat hukun  dom cổ vật, drap ar ilamu hu asar meng dom negar dok patagok, dom labik bhian kurang dom adat hukun song  jalan ngak, saong kayua hatai sahaneng dok beir ka dom khat lihik di bruk ni

Maong tui gah dunya, bruk pacang lihik drap, pacang pablei salih, , xuất nhập khẩu suan hukun  cổ vật, drap ar ilamu tuk halei jeng rah tabiak khang, kayua lac oh mbuan hagait piah sa negar halan hatian bayar veik dom pandap panda ilamu hu yaom glong bo negar nan daok hu meng jalan ni, jalan daih hu mai veik haong dom negar bo dom drap nan nyu tabiak nao. Min piah khik caga song patagok drap ar ilamu, pabak ka ilamu dak harei dak glong di bhap bini, dong padang ngak song patagok ilamu Việt Nam mbak carak ilamu bangsa song rik dong tame gilang inem krung ilamu dunya, dom thun tapa negar drei hu ba tabiak rilo văn bản quy phạm pháp luật, peih ngak rilo bruk prong piahkhik caga dom drap ar ilamu ni. Dalam nan njauk ndom tal bruk phê chuẩn Công ước UNESCO 1970  ka dom bruk pakauk oh brei pablei salih, xuất nhập khẩu song jao brei suan hukun  quyền sở hữu drap ar ilamu song dom  Công ước karei pambuak tal bruk ni. Meda lac, bruk  phê chuẩn Công ước UNESCO 1970 hu jeng jalan hukun dunya prong piah taneh ia drei song dom negar karei di dunya pambuak gauk langyah bruk lihik, pablei salih,  xuất, nhập khẩu suan hukun quyền sở hữu drap ar ilamu.

Piah cagar song dom cuang kandah dak harei dak tagok di bruk pablei salih suan adat hukun drap ar ilamu, dom negar dalam bhum Đông Nam Á jak gauk tong yaom song ba tabiak jalan ngak, dom jalan khik caga, jalan ngak di puk palei piah khik caga dom khu di tích, drap ar klah njauk meblah mek. Padang pren khang  kiểm kê song pandar dom pandap nghiệp vụ; patagok bruk hu thau ka dom bruk pataom mek, bayar veik, padang  mạng lưới khik caga drap ar ilamu pakat negar song  khu vực; paglaong kein laba dom dom danak dak yaih khan song pato pakai ka bruk mesruh pacang ni dalam khu vực… Prong jang di abih lac padang ngak hu bruk pambuak gauk  tapa dom negar piah ba gauk pacang cakak bruk pablei salih suan hukun dom drap ar ilamu oh hu hagait salih hu di dom taneh ia./.