Nyaom Thường trực Rajaei pang Mban pato tacei pakat negar khan ka bruk pacang caga jit Covid-19

“Oh iek lap anak jit ruak tuk bruk njom mbak di dunya daok sarau kadhau”, nan lac panuac kakei di Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc di mbang nyaom Thường trực Rajaei pang Mban pato tacei pakat negar khan ka bruk pacang caga jit Covid-19. Thủ tướng jeng brei thau lac, khol drei khang hatai kham marat jhul khang bruk cak rok patagok, oh caik klaih klaoh kinh tế. Urak ni, bruk njom mbak di rahra brei thau lac biak biar min jeng lac caga, mbuan njom mbak tame Việt Nam glaong jang tuk peih dom mbang par dunya, mbang par raok rahra Việt Nam mai gilac negar… kayua yau nan ye, Mban pato tacei pakat negar pacang caga jit Covid-19 pok panuac caong Thủ tướng kuhri kuhria bruk abiak panuac lac abih jit; pato tacei dom mintri, dom gah pambuak tal brei patui khik iek catang menuac tame nhập cảnh, pacang cakak jit ruak njom tame meng gah langiu.

Ủy ban Trung ương Mặt trận negar Việt Nam bahrau brei thau bruk padang ngak muinyim Mtnegar Việt Nam, di 46 Tràng Thi, Hà Nội. Var lễ rah tabiak njauk di tuk pahadar 130 thun harei menek Chủ tịch Hồ Chí Minh uranam lac bruk bak makna, iek prong iek glong pok tagok Wa urang padang tabiakpal akaok Mặt trận bangsa yasa Việt Nam. Muinyim hu brei mboh veik sajarah dak rai di Mặt trận; vak tame dakrai bangsa dom blah hadah tanyah song caik veik dom ilamu dakrai prong glong dalam bruk Mặt trận; lac labik pathau khan, pachreih ba abih bhap bini drei yam tagok angaok jalan khik caga song dak padang taneh ia.  

Meng urak ni tal puac bilan 9, bhap bini di ban raya HCM meda hu pasang iek khí thải oh mek jien di 8 labik ramik ngak pasiam viek di 5 hãng radaih: Honda, Yamaha, SYM, Piaggio, Suzuki daok dalam 3 quận lac: 1, 3, Phú Nhuận. Tui Kuhria hu takik di abih 6.000 phiếu pasang iek hu ba tabiak di mbang ngak iek ni, piah pacang caga khí thải radaih mac daok nduac di ban raya. Tapa nan, Sở GTVT ban raya HCM taong yaom tanut njom nerak meng radaih mac saong pachrieh bhap bini hu mbaok tame daong khik alam môi trường.

Tal harei 15/5 hu jiak 50 urang tut angan tame brei tạng ka urang ruak ka 91 – urang phi công negar Anh. Tui akaok pasak tacei ba alin pagam mô tạng ppakat negar, urak ni dom bác sĩ Việt Nam dok ưu tiên bruk mek phổi di urang brei metai glaow akaok, kayua khin tamo abih phổi di urang brei jeng pagam tame hu ka urang ruak. Urang ruak ka 91 hu 5 mbang dut iek brei  âm tính song Covid-19. Cục Khik ramik  iek ruak – mintri Y tế hu roh duah pasang iek dom harak patabiak hukum, brei thau phun jien pagam tạng piah duah kapul nyaom halei dong. Tui kuhria mboh pok jien mbiah ginup ka sa mbang pagam phổi meng 1,5 - 2 tỉ đồng song meda rilo jang, tui tame tuk vak hu pasiam veik hadei di tuk pagam.

Công an tỉnh Đồng Nai hu cap khik 3 urang pambuak tal bruk jalieh danieng labik padang ngak sang mac di Công ty AV Healthcare, labik công nghiệp Giang Điền, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai piah pasang iek. Nan lac yam ndoc di Công ty TNHH Hà Hải Nga (kapul padang ngak danak dak) saong 2 urang ngak di cty nan.Mboh lac bruk jalieh danieng ngak ka 10 urang metai meda ngak suan gah padang ngak ba tal khat lahik biak trak, Công an tỉnh Đồng Nai hu panuac likau Mintri Công an tacei pato dom gah nghiệp vụ tame bruk pasang iek, daong công an tỉnh pasang iek, duah thau piah langyah njauk tui hukum.

Lit-va, Lat-vi-a song Ét-stô-ni-a hu peih pambah mbang jalan tapen negar di yaok negar piah bhap bini meda nao mai song piah padang “jalan du lịch siam mekre” dalam Liên minh châu Âu EU, mong ni lac jalan peih ngak veik kinh tế njauk khat lihik  kayua  jit prong  Covid-19. 3 negar bhum Ban-tích hu ngak yau nan hadei di tuk EU pachreih 27 negar thành viên peih pambah mbang jalan negar gilac veik dalam EU song brei adat nao mai prong jang, tok lac hu jalan ngak siam song ieu tuai cuk khẩu trang angaok kapan haoh.

Tuai damaui di abih dom sruh radaih điện saong radaih buýt di labik ban ine di Mỹ brei cuk siuk pacang pabah atau pacang mbaok meng harei 18/5. Bruk ni hu pandar di taong abih dom tàu điện ngầm di Washington DC, dua bang Virginia saong Maryland. Min, bruk ni oh hu pandar ngan haong ranaih umur ala 9 thun, ranaih oh hu sang daok saong dom urang njauk ruak atau joh jo ngak ka urang kan cuk atau paok siuk pacang pabah. Bruk nan jeng oh hu pandar ka dom urang hu mbaok tame main di langiu langik, nduac takai, mayah urang khik hu bruk atah di gauk.

Tui kapul ngak pahla meta mong dunya (World Vision), 4 triệu uranaih kumei daok dang anak bruk likhah dahlau umo dalam 2 thun tal kayua jit prong Covid-19. Makna kayua dom boh sang kathaot lahik bruk ngak mbang dak kan kandah jang nan ye kateik dom adei tok pasang avar, dalam tuk dom kapul pacang bruk likhah avar gaok rilo cuang kandah dalam bruk ngak kayua adat patah di gauk. Jit prong ngak ka dom adei sit kan si pabak dom dịch vụ iek glang pren yava ndik tapui, ba tal patagok dom urang metain di umo daok sit. Tui kuhria di dunya yaok thun hu 12 triệu uranaih kumei umo oh ka tal 18 thun njauk tok pasang./.

Urang lang: Thu Thảo - Hani Pha 

 Trang tin ngày 16/5/2020 - 09:34:57

“Không được chủ quan trước dịch bệnh khi tình hình dịch trên thế giới còn phức tạp”, đó là nhấn mạnh của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại cuộc họp Thường trực Chính phủ nghe Ban Chỉ đạo quốc gia báo cáo về công tác phòng, chống Covid-19. Thủ tướng cũng nêu rõ, chúng ta quyết tâm thúc đẩy tăng trưởng, không để đứt gãy nền kinh tế. Hiện nay, nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng hiện rất thấp nhưng vẫn còn tiềm ẩn; nguy cơ dịch bệnh xâm nhập vào Việt Nam gia tăng khi mở dần các đường bay quốc tế, chuyến bay đón công dân Việt Nam về nước… Do đó, Ban chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch Covid-19 đề nghị Thủ tướng cân nhắc kỹ việc công bố hết dịch; chỉ đạo các bộ, ngành liên quan tiếp tục quản lý, kiểm soát chặt chẽ người nhập cảnh, ngăn chặn dịch bệnh xâm nhập từ bên ngoài.

Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam vừa công bố quyết định thành lập Bảo tàng MTTQ Việt Nam, tại số 46 Tràng Thi, Hà Nội. Buổi lễ diễn ra đúng dịp kỷ niệm 130 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu là việc làm đầy ý nghĩa, thành kính dâng lên Bác - người sáng lập, lãnh đạo Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam. Bảo tàng sẽ tái hiện một cách sống động, chân thực quá trình lịch sử vẻ vang của Mặt trận; ghi vào lịch sử dân tộc những trang sáng chói và để lại những kinh nghiệm lịch sử quý báu cho công tác Mặt trận; là nơi tuyên truyền, động viên toàn dân ta tiếp tục bước trên con đường bảo vệ và xây dựng đất nước.

Từ nay đến hết tháng 9, người dân trên địa bàn TPHCM sẽ được kiểm tra khí thải miễn phí tại 8 đại lý bảo dưỡng, sửa chữa thuộc 5 hãng xe: Honda, Yamaha, SYM, Piaggio, Suzuki trên địa bàn 3 quận: 1, 3, Phú Nhuận. Dự kiến có ít nhất 6.000 phiếu kiểm tra được phát hành trong đợt thí điểm này, nhằm hướng tới kiểm soát khí thải xe máy đang lưu hành trên địa bàn TP. Qua đó, Sở GTVT TPHCM đánh giá thực trạng, mức độ ô nhiễm thực tế đến từ xe máy và khuyến khích người dân tham gia bảo vệ môi trường.

Đến ngày 15/5 đã có gần 50 người đăng ký hiến tạng cho bệnh nhân số 91 - phi công người Anh. Theo Giám đốc Trung tâm Điều phối hiến ghép mô tạng quốc gia, hiện nay các bác sĩ Việt Nam vẫn ưu tiên phương án lấy phổi của người cho chết não, vì cần nguyên cả phổi của người hiến mới ghép được cho bệnh nhân. Bệnh nhân 91 cũng đã có 5 lần xét nghiệm cho kết quả âm tính với Covid-19. Cục Quản lý Khám chữa bệnh – Bộ Y tế đã nghiên cứu xem xét các văn bản quy định pháp lý, xác định chi phí ghép tạng để tìm nguồn tài trợ. Dự kiến kinh phí trung bình cho một ca ghép phổi từ 1,5 - 2 tỉ đồng và có thể nhiều hơn, tùy thuộc vào thời gian hồi sức sau ghép.

Công an tỉnh Đồng Nai đã tạm giữ 3 người có liên quan đến vụ sập tường tại công trình xây dựng nhà máy của Công ty AV Healthcare, Khu công nghiệp Giang Điền, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai để điều tra. Đó là Giám đốc của Công ty TNHH Hà Hải Nga (đơn vị thi công công trình) và 2 nhân viên. Xét thấy vụ sập tường khiến 10 người chết có dấu hiệu vi phạm về xây dựng gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, Công an tỉnh Đồng Nai kiến nghị Bộ Công an chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ vào cuộc điều tra, hỗ trợ công an địa phương khám nghiệm hiện trường, điều tra vụ việc để xử lý theo quy định của pháp luật.

Lit-va, Lat-vi-a và Ét-stô-ni-a đã mở cửa biên giới ở mỗi nước để công dân có thể qua lại và để thiết lập “Hành lang du lịch an toàn” trong lòng Liên minh châu Âu  EU, coi đây là bước đi tái khởi động nền kinh tế vốn chịu thiệt hại do đại dịch Covid-19. 3 nước vùng Ban-tích có động thái trên sau khi EU khuyến khích 27 nước thành viên tái mở cửa biên giới trong nội khối và cho phép đi lại rộng rãi hơn, miễn là có biện pháp an toàn và yêu cầu hành khách đeo khẩu trang trên máy bay.

Hành khách đi trên tất cả các tuyến tàu điện và xe buýt tại khu vực thủ đô của Mỹ sẽ phải đeo khẩu trang hoặc khăn che mặt từ ngày 18/5. Quy định này được áp dụng trên toàn hệ thống tàu điện ngầm ở Washington DC, hai bang Virginia và Maryland. Tuy nhiên, quy định này không áp dụng đối với trẻ em dưới 9 tuổi, trẻ vô gia cư và những người mắc bệnh hoặc khuyết tật khiến họ không thể đeo và tháo khẩu trang. Miễn trừ cũng được áp dụng đối với những người tham gia hoạt động giải trí ngoài trời, chạy bộ, miễn là họ có thể duy trì giãn cách xã hội.

Theo tổ chức từ thiện Tầm nhìn Thế giới (World Vision), 4 triệu bé gái đang đứng trước nguy cơ tảo hôn trong vòng 2 năm tới vì đại dịch Covid-19. Nguyên nhân do các hộ nghèo đói bị mất sinh kế càng trở nên khó khăn nên có xu hướng thúc ép các bé gái kết hôn sớm, trong khi các tổ chức chống nạn tảo hôn gặp nhiều trở ngại trong hoạt động vì lệnh phong tỏa. Đại dịch cũng khiến các bé gái khó tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, dẫn tới gia tăng số ca mang thai ở trẻ vị thành niên. Ước tính trên thế giới mỗi năm có 12 triệu bé gái trước 18 tuổi phải kết hôn./.

(Ngọc Xuân biên tập)