Palei dam dara padang mbang ngui tapen negar Ninh Điền, tỉnh Tây Ninh

Nao ravang palei damdara padang mbang ngui tapen negar Ninh Điền, tỉnh Tây Ninh hadei di 6 thun kuhria meng harei padang tagok, kol dahlak mboh biak tatuak drei anak dom bruk salih bahrau siam mekre di bhum taneh ini. Duk saong bruk joa lange, thulagu di dom harei akaok mereip, urak ini bhum taneh ini hu metham tagok drei sa sambo màu ao barau. Sa Phi Giah – urang vak di rayo sap ndom VN daok di ban raya HCM  hu kadha vak brei thau ka bruk salih barau ini, daa mikva saong grauk yut tui pang :

Atah di ban sit Tây Ninh jaik 30km nao gah Tây Nam  lac palei damdara padang mbang ngui tapen negar Ninh Điền daok di xã Ninh Điền, huyện Châu Thành, tỉnh Tây Ninh. Bhum taneh ini lac palei ka dua di dom  damdara meng dom bhum palei di tỉnh Tây Ninh mai ini padang mbang ngui.

Palei damdara padang mbang ngui tapen negar Ninh Điền hu padang tagok meng thun 2010 kayua mban chấp hành Đoàn damdara cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh Tây Ninh padang dự án saong ba tagok Trung ương Đoàn damdara Cộng sản Hồ Chí Minh pasang iek. Urak ini, palei hu 100 sang dam dara padang mbang ngui di labik ini. Palei hu pataom yaok ratuh dam dara lac sang kathaot, yaok sang hu sa raidiuk, sa thar vak karei di gauk, min dom urang nan jeng ba abih hatai jia tame harei hadei di bhum taneh barau.

Harei nan hadei di tuk hu mban Bí thư Trung ương Đoàn dam dara Cộng sản Hồ Chí Minh phê duyệt, thun 2009, palei dam dara padang mbang ngui tapen negar Ninh Điền hu peih padang di angaok taneh praong 180ha taneh, ngan saong yaom jien buh tame ngak abih tih labaih 26 tỷ đồng. Bruk ngak di danakdak lac pachreih jaik 100 sang ranaih umo, peih taneh bilau pala tabau, bei plom saong njam patam. Palei hu jalan mbak nao mai atah 11km meteh, hu jalan điện truyền thanh atah  8 km meteh; hu jalan ia pandar; sang ilimo, y tế, sang bac mẫu giáo, sang mban khik ramik dự án…Tui quy định, yaok urang  đoàn damdara tame palei dam dara padang mbang ngui tapen negar Ninh Điền hu jao 1000m²  taneh daok, taneh bein, hu mbang tui rilo sarak daong tui danakdak 30a di rajaei .

Hadei di labaih 6 thun kuhria meng harei padang tagok, duk saong bruk joa lange, thulagu di dom harei akaok mereip, urak ini bhum taneh ini hu cuk tagok drei sa sambo ao barau. Bruk hijao di mblang tabau, bei plom, ia mbaok bui smbai di dom urang ngak di mblang hamu brei mboh lac “ hu pren menuac patau randaih hu jeng lisei”. Meng tari tarieng,  urang hu ngak ka bhum taneh dahlau thiah tok hu phun kayau klak saoh Ninh Điền jeng bhum taneh trù phú ngan saong rabau phun tabau saong bei plom. Urak ini tabau, bei plom saong rilo janih phun katut harei karei daok ba jien mek tame daong dom sang tani tanat raidiuk saong dak harei dak kaya meda, ngak ka bhum taneh joa lange, klak saoh dahlau deihurak ini bak sa pren khang barau.

Saai Chu Văn Quyết, palei daok di gah Brak tame Tây Ninh hu 17 thun. Dahlau si mai palei damdara padang mbang ngui tapen negar Ninh Điền, saai Quyết lac cong nhân kuah katak di Hợp tác xã Tân Tiến, xã Suối Ngô, huyện Tân Châu. Min, tuk xã Đoàn Suối Ngô tabiak harak brei thau ka bruk tut angan padang mbang ngui di palei damdara, saai Quyết tut angan drei tame saong bilan  8/2010, saai lac sa dalam dom urang akaok mereip di palei ini. Tuk tabiak truh xã Suối Ngô, saai  Quyết pablei abih taneh riya, sang danaok saong blei hu sa sruh mac li-ua. Tukvak tapa, saai pah li ua ka dom sang dalam palei dam dara saong dalam bhum, duah laba hu jaik 60 triệu đồng. Hu jien, saai blei veik jaik 3 ha taneh. Saai Quyết pala hu 4,5 ha bei plom. Phun bei plom tamuh siam, urang blei mai blei bei plom meda  yaom 100 triệu đồng, hu yaom, saai pablei abih, kinh te meng di nan jeng laneing jang. Saai Chu Văn Quyết khan lac “ Dahlau thiah, dahlak daok angaok thiah nao ngak pah, kuah  katak mbang apah miat, mboh kinh te oh tani tanat. Trun mai pak ini hu karjka brei taneh, brei sang blaoh ngak mbang mboh kinh te tani tanat jang duk saong dahlau thiah biak rilo.”.

Saai Nguyễn Sĩ Nam, urang asal di Hải Phòng. Hadei di tuk xuất ngũ, mai palei khin kamei, min sang kan kandah, taneh riya takik yau nan ye diuk pasang luac thun ngak mbang min oh ginup mbang. Tuk mehit hu danakdak mai palei dam dara padang mbang ngui tapen negar Ninh Điền, saai halan hatian ngak harak likau nao padang kinh te barau, sang saai langiu di jien mek tame meng pala bei plom, pala tabau daok hu jien tame meng tiệm tạp hóa yaok thun duah hu yaok ratuh triệu đồng. Saai Nguyễn Sĩ Nam brei thau : “ Dua thun akaok mereip raidiuk glaih glan, urak ini raidiuk jeng hu tani tanat. Baok sang ini jeng lac palei ka dua di drei, sang khang kajap kham merat khik taneh khik palei piah kuhria ka  dom anek nao bac”

Hadei di labaih 6 thun padang mbang ngui di palei dam dara, meng tari tarieng ngak mbang, raidiuk di diuk pasang saai Lâm Văn Si Đa saong saai Lâm Thị Phương jeng lac bangsa Khmer hu laneng jang biak rilo. Saai hu sa baoh sang praong laneng hu ginup pandap. Brei thau ka hatai kak kajap saong bhum taneh barau ini, saai Lâm Văn Si Đa ndom lac : “Dahlak mboh tagok palei dam dara m padang mbang ngui lac biak uan. Tagok mai ini ngak hagaiyt jeng hu. Hu tagok  ini dahlak biak thau dhar phuan dom pakat angaok hu ba jalan ka sang dahlak hu raidiuk tani tanat.

Bhum taneh Ninh Điền jeng lac labik ngak ka dom urang daok di dom palei atah bayah duah mboh labik dang dalam raidiuk di drei.

Saai Lê Đức Lực – urang jakar iek gah Dự án palei dam dara padang mbang ngui tapen negar Ninh Điền - Phó Chánh văn phòng Tỉnh Đoàn Tây Ninh brei thau: “Bruk ngak di Dự án lac daong dam dara sang kan kandah tagok mai ini padang mbang ngui. Tui taong yaom ye duk saong dahlau thiah, tuk dom sang tagok mai tame dự án ye urak ini dom sang hu raidiuk laneing jang kayua thau jalan ngak mbang. 

Palei dam dara padang mbang ngui negar Ninh Điền daok salih ia mbaok yaok harei, dom labik glai klak saoh, taneh riya thulagu dahlau thiah hu salih meng mblang tabau, bei plom hijao mekre. Ini lac “ baoh yamen “ ka bruk ngak mbang oh thau glaih glan di dom anek menuac tari taireng di labik ini./.