Panuac khan ka bruk patagok ruak đột quỵ di urang ranaih umo
Thứ năm, 00:00, 16/07/2020 hanipha hanipha
Đột quỵ, atau dok ieu lac tai biến mạch máu não, lac bruk drah pabak ka sa binah glaow akaok njauk klaih klaoh atau trun trak, ngak ka labik glaow akaok nan kurang ô-xy song darah raong glow. Meyah labik tế bào glaow akaok njauk rambus trak atau pambak prong, đột quỵ meda ba tal metai menuac atau caik veik dom di chứng trak damak ka bruk megei takai tangin, nao mai, akaok sahneng. Bruk njauk duh hatai lac dak harei dak hu rilo urang ranaih umo njauk đột quỵ. Dalam kadha “Urang iek ruak” harei ni, khol drei duah thau makna song dom jalan pacang caga đột quỵ.

Uranaih brei pasram pandik meng tuk dok sit 

Tui yaok pataom, yaok thun Việt Nam hu labaih  200 ribau urang njauk đột quỵ.  Dalam 6 urang đột quỵ ye hu 1 urang metai. Dahlau deih, đột quỵ bhian mboh di urang umo prong, takik di abih lac labaih  55 thun, hu urang labaih 60-65 thun meng mbuan njauk ruak. Min, dom thun jiak di ni, labaih  25% urang  đột quỵ rah tabiak di urang ranaih umo. Dalam labaih 10 thun tapa, ruak đột quỵ di urang ranaih umo tagok jiak meteh.

Tui TS-BS Trần Chí Cường, Akaok Hội Can thiệp Thần kinh ban raya HCM, dom urang metai  di umo meng  35 tal  40 kayua đột quỵ dok jeng bruk duh hatai di rilo menuac urang. Umo 40-45 thun meblah labaih  1/3 dom mbang đột quỵ, kayua nyaom umo ni bhian hu ginup  dom jalan mbuan si njauk ruak glong yau: Labaih kilo, cholesterol glong, ruak boh hatai, jnuk pakao.

Dom taneh ia karei di dunya jeng dang anak bruk dreih yau nan. Tui yaok pataom di Hiệp hội Đột quỵ negar Mỹ puac thun 2019 brei thau, đột quỵ glaow akaok dok tagok rilo di dom urang ranaih umo, ngan song 15% dom mbang đột quỵ kayua kurang drah rah tabiak  di umo dam dara. Dalam 10 thun tapa, dom dam dara di Mỹ tame sang iek ruak kayua ruak đột quỵ tagok 44%.

Tui BS chuyên khoa II Dương Duy Trang, akaok Khoa Nội tim mạch - Tim mạch can thiệp Sang iek ruak Gia An 115, makna prong di abih ngak ka ruak đột quỵ tagok rilo di urang ranaih umo lac kayua jalan diukrai, bhian mboh di abih lac njuk rilo pakao song menyum biak rilo alak mbia. Nan oh ka ndom tal rai duik bahrau biak jar var, takik padeih padei ba tal stress glong jang, patagok ruak  đột quỵ di dom urang ruak ranaih jang.

Tui  TS-BS Trần Chí Cường, yaom lac đột quỵ lac ruak ba tal metai menuac, jaoh jo glong min khol drei meda pacang caga hu. Tui nan, njauk klaak dom bruk mbuan si ba tal ruak, yau: oh menyum rilo alak mbia, oh jnuk pakao atau pandar dom janih jru kích thích; mbang huak siam lagaih, ginup dom janih pandap, mbang rilo njam patam boh kraoh that, takik mbang sara, takik mbang limek, pahat rup yaok harei, plaih sahneng kuhria rilo ngak brei trak akaok. 

Ngan song dom urang njauk ruak meeik saradang, tagok drah, hu limek dalam darah, ruak boh hatai… brei hu jalan pasang iek, taong ruak siam lagaih meng bruk dut iek drah yaok harei, pasang iek pren yava tui  bilan piah hu jalan iek ruak ka nyu lagaih./.

Urang lang: Hanipha -16/7 

 

 

 

 

hanipha
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023
KADHA DAOH “DHAR  PHOL AMAIK”

KADHA DAOH “DHAR PHOL AMAIK”

CHAM.VOV.VN - Kadha daoh “Dhar phol amaik” kayua Aruah rapaneh Đàng Năng Quạ paneh tabiak, tui sap daoh di Thập Ariya hu ngak brei druat druai baoh hatai rilo menuac saong thaot binguk amaik rambap rambeip, tuk pasang plang lahik, sa drei raong anek praong jeng menuac jeng urang.

20/10/2024

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)