Panuac “menuac” dalam sap Việt,

 Kayua habar urang Cam Nam bộ lac “menuac sia”,

 Urang Cam Trung bộ lac: “menuac”?

Panuac tangi sua nan di ong Aly daok di phường 17, quận Phú Nhuận, ban raya Hồ Chí Minh, TS Phú Văn Hẳn langyah yau ini:

Panuac “menuac” atau “menuac sia” jeng hu makna  tacei tal anek menuac. Tui labik, tui makna di nyu bo panuac “menuac” atau “menuac sia” tuk lang tapa sap Việt hu makna lac “menuac” atau “anek menuac” atau lac “menuac sia”. Pagap yau: ngak kein laba ka menuac sia (làm lợi cho con người, cho nhân loại), atau lac menuac ini, menuac diah (jeng brei thau lac người này, người kia).

Daok kayua habar urang Cam gah meraong lac “menuac sia”, urang Cam gah kreh negar lac “menuac”. Biak di nyu mboh lac, kayua ndom puac tui bhum palei, panuac Cam di gah meraong daok khik hu rilo sap, khik hu lang likuk, kayua yau nan ye di labik ini daok khik hu rilo panuac klak, yau ye panuac “menuac sia”. Dalam tuk nan urang Cam di gah kreh negar, nan lac urang Cam daok di Ninh Thuận saong Bình Thuận, kol drei mboh rilo panuac hu rilo sap, panuac klak, panuac meng asal mai nyu lihik biak rilo sap. Kayua yau nan ye bo hu panuac “menuac” (2 sap), “menuac sia” (3 sap).

Pagap yau: Gah Meraong lac adei, Ninh Thuận, Bình Thuận lac dei  

                    ..................  lakei, ................................................. kei

                    ..................  kamei, ................................................mei

                    ................... harei, .................................................hrei

                    ................  melam, ...............................................mlam

                    ...............ong imum, .......................................ong mum

Ndom ka nyu mbuan thau nan lac sa hiện tượng di sap ndom, panuac puac. Jaik abih sap ndom jeng hu mboh kadha ini. Rilo sap ndom dahlau deih hu rilo sap, yau ye panuac “trời” dalam sap Việt urak ini lac sa sap, min meng kan nyu hu dua sap lac “bờlời”, “con trâu trắng” meng kan lac “kon tờlâu tờlắng”.... Ini lac quy luật tự nhiên di sap ndom, panuac puac. Sap Cam jeng yau nan.

                                                         TS Phú Văn Hẳn