Danak dak ngak điện meng ia harei di Ninh Thuận

Jabat rajaei  bahrau hu harak khan veik panuac di Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình ka bruk tacei jalan  kiểm điểm trách nhiệm urang pan  akaok  song dom  phó chủ tịch UB bhap bini  tỉnh Ninh Thuận tui pasang iek di Thanh tra rajaei. Thanh tra rajaei ndom lac chủ tịch song dom  phó chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận hu  trách nhiệm pagam tal dom bruk ngak suan, khuyết điểm hu batabiak dalam kết luận thanh tra ka bruk ngak tui dom sarak di hukum ka bruk khik ramik pandar taneh riya, bruk pasang iek  duah thau mek cuah patau song padang ngak di tỉnh Ninh Thuận, tuk vak meng harei  1/1/2014 tal 31/12/2018. Gah jien padai, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình njauk hatai haong panuac di  Thanh tra rajaei ka bruk mek veik ba tame kadung jien karja pok jien suan labaih 188 tỷ đồng.

  Dah page ni, mBan pato tacei pacang caga jit Covid-19 brei thau ka oh hu uảng njom ruak bahrau. Urak ni Việt Nam daok hu 989 urang ruak. Dalam dom urang ruak daok taong ruak hu 100 urang dut iek mboh âm tính haong SARS-CoV-2 meng 1 tal 3 mbang. Hu 5 urang ruak hu brei thau lac thit ruak di sang iek ruak Trung ương Huế cơ sở 2. Dom urang ni jeng hu ruak trak dahlau dalam rup pabhap, suy thận mạn, suy tim, tagok darah. Hadei di tuk thit ruak, dom urang ni mada daok viek di sang iek ruak piah halang darak saong hadei di nan payua tal sang iek ruak kulik Đà Nẵng piah iek ruak viek. Langiu di nan, urang ruak ka 452 âm tính 4 mbang njauk suy tim, rung nhĩ, kurang darah glo akaok, hẹp hở van dua blah jeng hu brei thau lac thit ruak.

Pasak pasang iek ruak kik ban raya HCM brei thau, ban raya meda peih prong bruk pasang iek, dut iek ka urang mai meng dom tỉnh ban langui Đà Nẵng hu rilo sruh jit dalam negar, yau  Quảng Nam, Quảng Ngãi, Hà Nội, Hải Dương… piah hu thau samar jalan njom mbak song pasang iek jit ruak. Dom urang mai meng dom bhum bo oh lac bhum hu urang ruak  Covid-19, oh lac labik hu  Mintri  Y tế brei thau, bhap bini eng drei tui iek pren yava di sang dalam 14 harei, dut iek  tuk mboh: pandiak, patuh, pandik tarakong, kan suak yava, trun lihik  vị giác, khứu giác.

  Kapul roh duah di sang bac Ðại học Thái Nguyên kayua Tiến sĩ Nguyễn Phú Hùng par akaok bahrau ngak salah saong hu tỉnh Thái Nguyên nghiệm thu đề tài "roh duah saong cak rok patagok bộ sinh phẩm duah mboh SARS-CoV-2 meng kỹ thuật Realtime PCR" . Bộ sinh phẩm ni mek hu dom tanut chuẩn độ nhạy, độ đặc hiệu lâm sàng, độ đặc hiệu langyah mek hu 100%, vaktu ngak phản ứng Realtime PCR tui kuhria meng 54 minit tal 70 minit.

Melam tal saboh 19/8, kayua hajan khang dui atah, taneh patau  angaok  taluy dương glut jalei laik tame sang di sa boh sang  urang  Dao di xã Bản Hồ, ban  Sa Pa, tỉnh Lào Cai ngak ka 4 urang njauk rambuac. Taneh patau glut jaleih  khang ngak ka boh sang jaleih abih  khat lahik  250 triệu đồng. Po sang lac saai Phàn Quẩy V, ndik tapui thun 1993 metai jip; 3 urang dok veik njauk rambuac. Hajan khang  2 harei tapa ngak ka rilo labik khat lihik trak.Di Lai Châu, 2 urang metai  kayua glut jaleih taneh song njauk ia ba theik. Hajan khang ngak dauh, glut jaleih taneh patau kan kandah ka bruk nao mai  di 11 labik dok dalam tỉnh Sơn La, gam tal  27 bilac biến áp. Di  Quảng Ninh, 3.000 boh sang njauk cakak điện kayua hajan khang ngak dauh di labik dok. Tỉnh Vĩnh Phúc hu 2 urang metai kayua njauk ia sua ba theik.

Mintri jalan mbak pajeng ba Mỹ brei thau, Trung Quốc saong Mỹ meda brei adat ka dom hãng kapar ahaoh tagok jang dua mbang dom mbang par yau urak ni rilo jang 8 mbang yaok adit di dua gah kinh tế praong abih di dunya ni. Tui nan hãng kapar haoh United Airlines di Mỹ tagok meng 2 tal 4 mbang par tal Trung Quốc yaok adit, meng harei 4/9; hãng Delta Air Lines tagok meng 2 tal 4 mbang par meng harei 24/8. Sanya gauk di Mỹ-Trung brei peih labaih 100 mbang par yaok adit di dua negar. Min, dom hãng kapar haoh Mỹ brei padieh dom mbang par tal Trung Quốc hadei di tuk jit praong Covid-19 tamuh tabiak saong Tổng thống Donald Trump tabiak harak pakauk jaik abih dom urang oh njauk lac rahra Mỹ tame negar meng Trung Quốc.

Saboh mesup ni (tukvak Việt Nam), sa mbang megei boh taneh khang  ngak megei labik  tây nam palao Sumatra di Indonesia. Jabat pasang iek Địa chất Mỹ brei thau mbang megei boh taneh khang 6,9 richter rah tabiak di langiu tasik, atah  tỉnh Bengulu di palao  Sumatra labaih  128 km. Pasak megei boh taneh daok dalam  10 km ala mbat tasik.  Urak ni oh ka thau metai lahik atau khut khat pandap panda yau habar hadei di mbang megei boh taneh ni. Lac negar dok dalam “labik taom dar pui” di  Thái Bình Dương, Indonesia bhian rah tabiak dom mbang megei boh taneh song ceik pui pruh tabiak.

Kapul urang pandar pandap panda Hồng Công (Trung Quốc) brei thau, jabat ni bahrau pasang iek 15 janih ia tasau tapung brei ka uranaih saong duah mboh taong abih dom mẫu jeng hu chất 3-MCPD. Mayah pandar rilo janih ni mada ngak trun chức năng thận atau bruk manek di ranaih likei tuk praong thun. Dalam dom mẫu hu pasang iek, mẫu hu 3-MCPD rilo abih lac ia tasau tapung Bellamy’s Organic di Australia. Bruk njauk caik dalam hatai lac, hu tal 9 mẫu ia tasau hu pasang iek mboh janih chất ba tal ruak ung thư./.

Urang lang: Thu Thảo & H.Pha - 19/8/2020  11:04:59