Bình Phước patrun kathaot khang kajap ka bhapbini bangsa takik njauk hu dom jalan ngak siam saong sumu gauk

         Pathau mikva saong grauk yut ! Dom thun tapa, tỉnh Bình Phước hu rilo danakdak, dự án đầu tư ka bhum bhapbini bangsa takik.  Meng nan, raidiuk di bhapbini dak harei dak salih bahrau. Min, dom sang bhapbini kathaot jeng daok biak rilo, kayua kurang taneh pala drak, akaok sahanneg daok bair, daok tui bruk “du canh du cư”.. Yau nan ye, bruk patrun kathaot khang kajap ka bhapbini bangsa takik njauk hu dom jalan ngak cambaih laih saong sumu gauk. Kadha vak alaini di Đoàn Sĩ – urang vak di rayo sap ndom VN daok di ban raya HCM brei thau ka bruk ini , daa mikva saong grauk yut tui pang .

          Tapa labaih thun peih ngak Đề án “jhul khang bruk patrun kathaot khang kajap ka bhapbini bangsa takik tỉnh Bình Phước tukvak 2014 – 2015 saong pamaong tal thun 2020”, tỉnh Bình Phước hu buh tame labaih 70 tỷ đồng daong patagok bruk ngak mbang pala drak ka 7.330 sang bhapbini bangsa takik ka pajaih phun pala, kaya raong, khak drak, jru khik caga phun pala… Buh jien ngak 101 công trình jalan nao mai di palei pala, 10 công trình điện, 9 công trình sang bac, 12 công trình sang ilimo. Peih ngak sarak daong taneh pala drak, taneh daok, sang daok saong ia pandar ka sang bhapbini banga takik kathaot jaik 27 tỷ đồng. Bình Phước jeng hu peih ngak 8 dự án daong panduan ba rahra piah “định canh định cư” saong yaom jien ngak abih tih jaik 143 tỷ đồng. Urak ini hu ngak blaoh saong ba tame pandar 4 dự án định canh định cư…

         Meng dom danakdak, dự án nan ngak ka ia mbaok palei pala bhum bhapbini bangsa takik dak harei dak hadah hadai, raidiuk saong hatai sahneng di bhapbini bhum kan kandah saong bhum tapeng negar oh padheih salih bharau. Min, dom sang bhapbini bangsa takik kathoat jeng daok hu biak rilo, kayua kurang taneh pala drak atau hu taneh min ba nao padang, adat daok pak ini pak thiah…Tui kuhria di thun 2015, dom sang kathaot urang bangsa takik tỉnh Bình Phước labaih 6.490 sang, meblah labaih 44% dom sang kathaot di tỉnh. Ndom ka bruk ini, ông Nguyễn Quang Toản – akaok uy mban mat tran negar tỉnh Bình Phước brei thau : Bruk bo kol dahlak daok duh hatai di abih nan lac raidiuk di bhapbini bangsa takik, urak ini urang daok atah di gauk dalam tuk taneh riya, pandap panda, jien padai, daok rilo kan kandah, adat daok pak ini pak thiah jeng daok mbang dalam glo akaok, urak ini bhapbini kol drei oh ka yam tapa hu.

      Kayua adat cambat daok pak ini pak thiah, akaok sahneng daok biar, hu oh takik bhapbini bangsa takik oh mboh hu yaom glaong di taneh pala drak yau nan ye ba nao padang, sang nhượng taneh. Jeng hu oh takik bhapbini bangsa takik daok hu akaok sahaneng pagam pambak tame bruk daong di karja, oh ka eng drei yam tagok truh kathaot. Taha Chang Sray Đơ  di palei Sóc Tranh 3, xã Quang Minh, huyện Chơn Thành, tỉnh Bình Phước lac : Karja jeng sangka brei taneh pala drak, taneh daok, blaoh ba nao pablei, urang oh hu jien urang pablei taneh, dak harei dak abih taneh. Having akaok ka bruk nan, hu tuk lac pablei gam sang daok, kayua mikva rambah rilo.

      Ông Điểu Beo - Bí thư Đảng ủy xã Đăk Ơ, huyện Bù Gia Mập lac sa dalam  9 xã biak kan kandah di tỉnh Bình Phước brei thau : Bhapbini bangsa takik meng kan mai daok pak ini raidiuk biak kan kandah, bruk bhapbini padang, sang nhượng taneh bein suan hukum rah tabiak rilo. Bhapbini tapak hatai, pang tui urang, blaoh akaok sahanneg oh yau urang karei, dom urang mai di ini ndom bruk ini bruk thiah mikva pang tui, nyim baoh ini tagok bruk thiah, sraiy biak rilo blaoh mikva njauk pablei taneh, padang taneh. Nan lac bruk biak kan kandah.

       Thau hu makna kan si patruh kathaot di bhapbini bangsa takik, tukvak tapa dom pakat karja tỉnh Bình Phước hu peih ngak sumu gauk dom sarak, dự án dalam khung danakdak patrun kathaot. 6 bilan akaok thun 2016, tỉnh Bình Phước hu quy hoạch labaih  494 ha taneh piah brei ka bhapbini bangsa takik di 4 huyện: Bù Đăng, Bù Gia Mập, Bù Đốp, Đồng Phú. Taphia nan, ba bruk ngak saong pato bruk ngak ka jaik 2.800 urang ngak bangsa takik…rik daong paglaong bruk pala, patagok jien mek tame ka mikva. Ông Hùynh Thanh – dahlau thiah ngak akaok mban bangsa tỉnh Bình Phước brei thau: Piah patrun kathoat khang kajap, langiu bruk daong taneh ka bhapbini bangsa takik kathaot hu taneh pala drak atau lac pambuak bruk saong dom công ty cao su piah ba bruk ngak ka mikva. Ka dua lac pato bruk bo dahlau di abih lac pato bruk saong pandar urang ngak nan di dom nông lâm trường, dom doanh nghiệp daok pah taneh, pandar taneh dalam tỉnh ).

      Langiu bruk brei taneh pala drak, pato bruk saong ba bruk ngak di labik ka mikva, tỉnh Bình Phước njauk sangka daong padang mô hình hợp tác xã ngak mbang pablei salih, nông, lâm nghiệp di bhum bhapbini bangsa takik . Daong brei mesraiy jien piah ka dom hợp tác xã saong xã viên hu jalan tani tanat raidiuk, patagok sản xuất. Padang pasak daong patagok bhum bhapbini bangsa takik piah pambuak gauk jhul khang dom mo hình ngak mbang tập thể; peih ngak sarak brei nyim jien dahlau, daong patagok sản xuất saong blei pandap di mikva bangsa takik. Ông Nguyễn Lương Nhân – Phó Trưởng Ban bangsa tỉnh Bình Phước brei thau : Tuk bo kol dahlak hu kadung jien nyim dahlau piah mikva blei khak drak, pandap panda, vật tư pala drak. Jien buh tabiak dahlau brei mesraiy jien laba biar. Meyah kol drei oh brei nyim dahlau, mikva meda nao mesraiy di gah langiu jien jhung glaong kan si bayan, bloh mbuan ba tal bruk dom tư thương lợi dụng meblah taneh. Tuk kol drei brei nyim dahlau, daong ka mikva oh njauk nao mesraiy gah lingiu jien jhung glaong, plaih pablei paok plait meda, blaoh padang taneh.

    Piah ka đề án “jhul khang bruk patrun kathaot khang kajap ka bhapbini bangsa takik tỉnh Bình Phước tukvak 2014 – 2015 saong pamaong tal thun 2020”  hu siam, langiu dom sarak daong di Trung ương saong puk palei, gam saong bruk hu mbaok tame bruk di hệ thống chính trị dom pakat, baoh sang kathaot jeng njauk kham merat yam tapa kan kandah piah patagok./.

Thúy Linh