Rilo thun roh duah ka Thăng Long-Hà Nội, Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Nhà giáo Ưu tú Nguyễn Thừa Hỷ mboh lac dom roh duah ka sajarah, ilamu, xã hội di ban Hà Nội dak harei dak ngak ka ong biak takre, peih tabiak rilo kadha njauk duah thau. Tuk nan, hatung hatian anit ranam palei negar dak praong dalam jang. Yaok canah jalan, yaok baoh sang jeng ndung bak dalam nan rilo dalikan chreih chrai. Saong hatai anit ranam nan ngak brei ong mboh hu bruk di drei ngan saong Hà Nội dak harei dak praong jang. Meng thau sap Anh, sap Pháp, ong duah hu rilo tư liệu quý di dom urang blei salih, urang dakvah phương Tây mai Ha Noi tukvak nan. Kayua yau nan ye, dalam bruk roh duah di ong, yaok rituh tư liệu di phương Tây ndom ka Hà Nội mbang camereip hu khan tabiak, daong urang hu thau ginup jang, birau jang ka Hà Nội tukvak nan.
Tuk vak ngak bruk di Khoa Lịch sử - Sang bac Đại học Khoa học xã hội saong Nhân văn Hà Nội, ong hu tabiak mbaok rilo roh duah birau, dalam nan rilo di abih jeng lac dom roh duah ka Thăng Long - Hà Nội. Ong anit ilamu Hà Nội meng asal di nyu, oh ndom mbluak jang. Ong maong mboh meng dom labik khang tal labik oh ka khang, meng dom kadha siam mekre gam dom bruk oh ka gheih mekre di Hà Nội. Ngan saong ong, Hà Nội lac sa đô thị “ tui jalan di phương Đông”, ndung bak dalam nan ilamu quý tộc di urang ngak quan gam ilamu di bhap bini; ilamu di patao bi-a saong ilamu darak pasar. Dom bruk nan tapa thun bilan ngak jeng urang Ha Noi iek praong mbaok meta, angan je, iek praong “chữ tín”. Bruk iek praong mbaok meta angan je lac sa bruk siam ghieh. Min rilo tuk, rilo urang sahaneng lac iek praong mbaok meta angan je lac bruk ngui cuk ka nyu mekre, ngak brei pa-praong mbaok meta di drei
Dalam tapuk roh duah “Thăng Long - Hà Nội tui meta maong di sa urang Hà Nội” tabiak mbaok di puac thun 2018, ong pataom tame roh duah, langyah ka bhap bini Thăng Long - Hà Nội. Nan lac bruk hadah mbaok meta di dom anek menuac Hà Nội sahaneng ka hatai anit ranam taneh ia hu meng kan mai, bruk tari tarieng ngak mbang, diukrai gheih mekre, ndem menyai bingi pang, iek praong angan je. Ong jeng hu tacei tabiak dom bruk kanjiak hjak, tapa dom bruk oh siam di bhap bini Thăng Long - Hà Nội yau ye bruk takre pa-praong meta, takre angan je, khin lac drei njauk, takik sahneng duah dalam ngak bruk, ngak tui jalan bhian randap klak. Saong jiak di ini, lac dom bruk taong paoh gauk oh yau manuac, takik sangka tal urang karei dak harei dak ralo…
Tui ong, njauk ndem tapak tui rilo gah, njauk maong tame dom bruk kanjiak jhak meng meda pasiam veik hu dom bruk oh ka siam dalam ilamu Ha Noi harei ini. Taneh ia saong ban ine hu rilo jak jeng praong. Min gam tui nan hu dom bruk oh ka sumu gauk gah kinh tế, ilamu - xã hội. Khin cak rok patagok khang kajap ye njauk iek praong anek manuac, lac labik tabiak tuk camereip saong jeng lac labik piah nao tal. Yaok urang njauk tangi sua rup drei: Kayua habar Hà Nội rilo ilamu, rilo darap ar meng langik tasik saong ndung bak hatai anit gauk meng kan yau nan, hu tukvak danei angan, bo harei ini, yaom lac hu rilo salih birau, min maong tame jeng mboh daok lah dom đô thị ayut sahabat dalam khu vực saong dunya?”
Umo 83 thun, ong daok kham merat ngak bruk 8 tuk sa harei, piah ngak brei salah dom bruk caong khin di drei. Nan lac puac thun brei tabiak baoh tapuk vak ka Ha Noi samar Lê Trung Hưng, baoh tapuk ka dua di Tư liệu văn hiến Thăng Long - Hà Nội: Tuyển tập tư liệu phương Tây. Ong jeng daok ngak brei salah bản thảo Sajarah dak rai Viet Nam tập 10 - Đàng Ngoài 1593-1771.
Meda lac dalam rup ong, lingiu bruk di sa urang roh duah chuyen nghiep daok hu bruk praong jang lac hatai takre, tari tarieng roh duah oh huac glaih glar, saong praong di abih lac anit ranam ranam Ha Noi dalam joa kandang saong biak praong. Langiu di bruk hu Karja meyom, hatai anit Ha Noi di ong hu pok meyaom meng Giai thưởng praong - ka hatai anit ranam Ha Noi di Giải thưởng Bùi Xuân Phái mbang ka 12 saong angan rahra ban ine ưu tú thun 2019./.
Viết bình luận