Rapaneh Y Phôn K’sor ngan haong panuac daoh di ceik glai
Chủ nhật, 00:00, 07/06/2020 jasi jasi
Y Phôn K’sor, urang anek di bangsa Êđê, lac nhạc sĩ ngak hu biak siam bruk pandar ragu ragam di bangsa drei tame paneh dom kadha daoh bahrau, bo njauk ndom tal di abih lac dua kadha daoh daneiy angan “Nao duah panuac ru yang aia harei” saong “Dua plak takai haluk”. Meng dom rik daong ka ragu ragam, rapaneh Y Phôn K’sor taduan mek hu rilo giải thưởng prong di Kapul urang paneh kadha daoh Việt Nam, Liên hiệp dom Kapul Văn học nghệ thuật Việt Nam. Abih di nyu lac ong hu pok brei angan nghệ sĩ ưu tú di thun 2018.

Rapaneh Y Phôn K’sor 

Rapaneh Y Phôn K’sor menek tabiak saong prong tagok di palei Dlei Yang, huyện Ea H’leo, tỉnh Đắk Lắk, labik hu baoh kraong prong nduac tapa Tây Nguyên. Amaik di ong lac nghệ nhân alt ragam đing-put saong ame di ong lac urang ma-in chiêng hu angan dalam bhum. Umo 7 thun, Y Phôn K’sor  ma-in biak gheih capi goong; tal umo 11 thun, tui ame nao ma-in cồng chiêng pamere ka mikva grauk labik. Thun 1983, Y Phôn K’sor bac trung cấp thanh nhạc di Sang bac Ilamo nghệ thuật Đắk Lắk, min tuk bahrau tamat blaoh bruk bac daa ye ong gilac veik puk palei ngak hamu ngak apuh piah daong ka amaik ame. Yau nan min, hatai takre ragu ragam oh ka tuk halei padam dalam hatai ong. Tuk lahaiy, ong  kuan capi paik daoh saong pathram paneh, hadei di nan ong hu tame ngak bruk di Kapul daoh tamia bangsa tỉnh Đắk Lắk. Tuk vak ini, ong paneh tabiak 2 kadha daoh daneiy angan lac: “Nao duah panuac ru yang aia harei” saong “Dua plak takai haluk”. 2 kadha daoh ini oh lac ngak tatuak drei dom urang ilamu, bo daok taduan hu rilo hatai anit di urang takre ragu ragam dalam negar. Kadha daoh oh lac ndung bak asal ceik glai Tây Nguyên bo daok hu asal di saman bahrau, dui pachreih manuac urang meng panuac daoh camereip. Ini lac 2 kadha daoh kak kajap haong angan je di nghệ sĩ bhap bani Y Moan saong ca sĩ Y Jack Arul. Meng dom jak jeng nan, ong hu brei nao bac đại học chuyên ngành Sáng tác di thun 2004 di Sang bac đại học Ilamo nghệ thuật Bol bala.

    Pluh thun 90, kadha daoh “Nao duah panuac ru yang aia harei” hu biak rilo urang palih ruah nao pakacah sap daoh papar binguk meng puk palei, bhum taneh tal Trung ương, kayua tapa kadha daoh ini urang daoh meda meyaih khan sap daoh di drei angaok sân khấu prong. Rapaneh Y Phôn K’sor brei thau, hatai pachreih piah vak tabiak kadha daoh ini mai meng dalikan di urang amaik anit ranam di drei. Dalam tukvak ngak bruk di kapul daoh tamia, ong mahit lac amaik labuh ruak nan ye rami ramik bruk hit juak radaih meng bal Buôn Ma Thuột mai rivang. Min tuk mai tal jaik sang, ong mboh amaik di drei daok ngak puh. Amuk abih ruak, anit amaik gam haong hatai drut drui... dalam glo akaok ong yava tagok panuac daoh “Daoh kreh manuac sia oh huac kanda, kadha daoh yang aia harei di dahlak... aia harei di dahlak”. Hadei di nan, rapaneh Nguyễn Cường brei panuac saong vak tame panuac “akau nao duah adei” brei kadha daoh bak ginup jang. Saong Yang aia harei di rapaneh Y Phôn K’sor nan lac thaok binguk urang amaik di ong.

   Daok kadha daoh “Dua plak takai haluk” lac hatai pachreih meng thaik binguk urang ame di rapaneh Y Phôn K’sor. Dom thun 1990, rai diuk di bhap bani Tây Nguyên daok rilo kan kandah. Yaok harei, Y Phôn K’sor mboh ame drei akaok thaoh, takai haluk, bara bak yot tame glai duah njam patam atau trun craoh mek ikan mai raong diuk anek. Meng thaik binguk ini hu caik tame dalam hatai ong dom drut drui ka urang ame di drei. Y Phôn K’sor kuan gui-tar daoh tui hatai pachreih: “Akau caong khin van nao dua plak takai haluk, ame nao duan baoh glai yamen ka anek mbang trei tapa melam...”. Paneh blaoh kadha daoh, sa-ai taom gaok nghệ sĩ bhap bani Y Moan blaoh daoh ka Y Moan pang. Y Moan drut droi haok aia meta ndom lac: kadha daoh ini njauk lac thaik binguk di Tây Nguyên drei, caik ka sa-ai thu âm nye...

   Lac urang anek di bangsa Êđê, rapaneh Y Phôn K’sor thau cambaih ragu ragam saong ilamo meng kan di bangsa drei. Yaok mbang pal mbut vak dom ragu ka sa kadha daoh bahrau, ye hatai ranam nan gilac medeih tagok. Ong brei thau: yaom lac daok ngak bruk di bal Buôn Mê Thuột min yaok adit kham meratc nduac radaih patuh yaok rituh mbaik cây số mai palei Dlei Yang rivang sang. Pak ini, dahlak biak bui sambai tuk hu daoh ka mikva dalam palei pang.

    Rapaneh Y Phôn K’sor jeng hu talei rohim kak kajap haong Bình Phước, ong haong kapul urang văn nghệ sĩ Đắk Lắk hu dom mbang nao me-in văn nghệ saong nao paneh tapak haong văn nghệ sĩ Bình Phước. Thun 2008, di tuk pahadar 10 thun Harei padang Binh đoàn 16, rapaneh Y Phôn K’sor hu daa vak kadha daoh saong ong brei tabiak rai kadha daoh “Dom urang anek di taneh amaik salut mbut”./. 

Urang lang: Jasi-7/6

 

 

jasi
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023
KADHA DAOH  “VUI MUA LUA MOI - UAN PADAI BIRAU”

KADHA DAOH “VUI MUA LUA MOI - UAN PADAI BIRAU”

CHAM.VOV.VN - Kadha daoh “Vui Mùa Lúa Mới” hu radaoh Thanh Pháp vak tui ragu daoh di urang J’Rai. Kadha daoh ini mek hu yai B, mbang pakacah kadha daoh ndom ka huyen Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận dalam thun 2020.

24/11/2024

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)