Bruk pasang iek aval UTG hu makna biak praong

Tui gah Y tế dunya (WHO), di Việt Nam, dom urang ruak UTG bahrau duah mboh samu haong dom urang metai kayua jaik abih dom urang hu duah mboh ruak di tuk ruak biak trak, urang ruak takik hu jalan piah taong ruak siam lagaih.

Tui GS Nguyễn Chấn Hùng, akaok kapul Ung thư Việt Nam, bruk taong ruak UTG tok lac daong pakhang prein, patrun padik harao ka urang ruak. Kayua yau nan ye, bruk pasang iek aval UTG hu makna biak praong, duah mboh dak aval ye urang ruak dak hu jalan taong ruak siam lagaih jang. Nan jeng lac makna di bruk njauk hu jalan pacang UTG piah duah mboh aval piah hu taong ruak biak siam lagaih, dui atah vaktu diuk ka urang ruak. Bruk pasang iek UTG njauk hu ngak pataom tame dom urang mbuan njom UTG glaong, abih di nyu nan lac urang ruak viêm gan mạn tính kayua virus (viêm gan siêu vi B, viêm gan siêu vi C) saong urang ruak njauk xơ gan meng dom makna halei.

Dom urang ilamu gah y tế brei thau, negar drei hu manuac njom siêu vi viêm gan B biak glaong, meblah labaih 10% rahra. Kayua yau nan ye, dom urang mbuan njom UTG hu dom urang ruak viêm gan siêu vi B saong C mạn tính, xơ gan njauk hu tui iek, pasang iek prein yava yaok 6 bilan sa mbang, njauk siêu âm tung, dom dut iek piah mboh... Tuk mboh hu khối u dalam gan, urang ruak njauk hu pasang iek tantu cambaih laih meng bruk chụp X-quang cắt lớp điện toán (CT), cộng hưởng từ (MRI) atau sinh thiết gan...

PGS-TS Bùi Hữu Hoàng – Akaok khoa Tiêu hóa (sang iek ruak Đại học Y Dược ban raya HCM), brei thau, anak meta mboh lac, tapa bruk pasang iek UTG aval, dom bác sĩ meda hu mboh dom khối ung thư bahrau tamuh, meng nan meda pandar dom jalan taong ruak siam lagaih ka urang ruak yau ye: blac raih cakak klaak labik  gan njauk ung thư, pandar nhiệt, sóng glaong tần taong tayah khối u, cakak rak darah raong khối u, atau pagam gan.

PGS-TS Bùi Hữu Hoàng kakei lac: “Dom urang ka oh njauk ruak viêm gan siêu vi B ye njauk nao klauk jru pacang caga, tuk hu kháng thể khik pacang ye bruk njom ruak ung thư biak biar. Daok dom urang hu ruak viêm gan mạn tính, xơ gan, bruk pasang iek lac biak praong, daong duah mboh chip saong taong abih ruak UTG. Taphia di nan, bhap bini njauk paglaong hatai sahneng nao pasang iek prein yava 6 bilan sa mbang piah mboh saong taong siam ruak gan, njauk khik bruk mbang huak, ndih daok siam lagaih, takik manjum alak mbia, oh caik brei rup lamek labaih kilo piah khik caga siam hala gan di drei anak dom bruk mbuan ba tal ung thư gan”./.

(Urang: Thu Thảo – 21/05)