Dom bangsa adei sa-ai Viet Nam

Javap jalei báo chí pambuak tal dom asal kadha caga ka nyaom roya pakat negar dom bangsa Việt Nam mbang ka 2, ong Đỗ Văn Chiến, akaok mintri – akaok Ủy ban bangsa brei thau: 10 thun tapa, bruk ngak bangsa, peih ngak dom sarak bangsa mek hu dom jak jeng biak praong. Meng dom prein yava, jien padai di kanja saong rahra, tui kuhria yaok thun dom baoh sang kathaot di bhum bangsa takik, bhum ceik trun 2 - 3%; dom xã, palei biak kan kandah trun 3 - 4%; dom huyện kathaot trun 4 - 5%, hu labik trun tal 5%. Tukvak 2015-2019 hu 22 huyện, 125 xã, 1.298 puk palei tabiak truh kan kandah; bhum bangsa takik saong bhum ceik hu 1.052 xã (meblah labaih 22%) mek hu chuẩn palei pala bahrau, dalam nan hu 222 xã meng biak kan kan kandah mek hu chuẩn.

Brei panuac tamat di mbang nyaom Thường trực rajaei, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ndom tal bruk “brei bình tĩnh saong ngak khang jang”, abih gah tame bruk khang jang, paglong hatai sahneng dalam bruk ngak, caik hatai sangka di yaok labik, dahlau di abih lac dom ban prong, labik pataom rilo menuac;  ngak siam bruk cuh patiah pacang mbaok song rao tangin. Daok bruk njom mbak meng bloh, Thủ tướng hu panuac kakei TPHCM samar duah thau, brei dok karei urang F1, F2; saong brei thau ni lac bruk ngak suan biak trak, njauk pasang iek langyah catang. Thủ tướng jeng hu panuac ieu khik ramik jalan tapen negar, tame tabiak VN; brei padeih dom mbang par pajeng tuai meng negar langui, tok brei peih dom mbang par daong ba tuk halei mboh lac njauk ngak. 

Mintri Y tế brei thau lac hu 2 urang njom bahrau Covid-19 di ban raya HCM lac urang ruak ka 1348 saong urang ruak ka 1349, jeng lac F1 di urang ruak ka 1347 – cei gru pato sap Anh njauk njom ruak meng urang likei ngak tiếp viên hàng không 1342. Yau nan kuhria tal bier harei kabroi (1/12), ban raya HCM hu 4 urang njom bahrau. Tui mintri Y tế, tapa pasang iek dịch tễ mboh lac Vietnam Airlines saong urang ruak 1342, tiếp viên hàng không di hãng ini ngak suan biak khang adat ka bruk brei daok karei. Urang ruak 1347 jeng oh ngak tui adat daok karei di sang. Bruk ngak di dom urang, kapul nyaom pambuak tal hu kaoh tui hukum pacang caga ruak njom mbak, dom harak pato tacei ngak tui hukum saong harak pacang caga Covid-19.

Pasak pasang iek ruak kik tỉnh Cà Mau brei thau hu 14 urang angaok sruh radeih song sa urang kamei meng Trung Quốc nduac tabiak truh labik brei dok karei, hu panuac ieu 14 urang ni dok karei di sang. Jabat chức năng tỉnh hu pruh jru pametai anek ruak  di mblang radeih  Cà Mau. Dahlau di nan, sa urang kamei meng  Trung Quốc mai Bạc Liêu angaok radeih pajeng tuai  Cần Thơ – Bạc Liêu - Cà Mau harei  27/11 min oh tui bruk brei dok karei pacang jit Covid-19. Nao gam angaok radeih song urang ni hu 39 tuai, dalam nan hu 14 urang di Cà Mau. Tapa dut iek mbang camereip urang kamei ni lac âm tính.

Gah ngak nong tỉnh Long An pambuak haong karja xã Vĩnh Bửu, huyện Tân Hưng bahrau peih bruk am cuh klaak tapon pabui di sang ong Lê Nhựt Bình, daok di ấp 5, xã Vĩnh Bửu kayua hu klau drei pabui dalam tapon metai tui medil lac njauk jit tả pabui châu Phi. Ong Bình brei thau, harei 28/11, sang ong mboh tapon pabui hu dom drei klaak mbang, saong mboh nyu pandiak nan ye meng blei jru mai taong ruak. Tal harei 30/11, tapon hu klau drei metai, sang ong samar chip pathau khan haong dom urang jaka gah thú y xã mai langyah. Jabat jaka hu am cuh klaak taong abih tapon piah pacang caga jit njom pambak tabiak praong saong brei  pruh jru pametai anek ruak di var raong glang saong dom labik vil van nan.    

Thổ Nhĩ Kỳ harei kabroi batabiak bruk giới nghiêm tong abih dom harei dalam adit dalam negar piah pasang iek bruk njom mbak  di jit Covid-19 kayua urang metai bahrau meng  Covid-19 di negar ni tagok khang dalam harei ka 9 gam gam. Di akaok adit, Thổ Nhĩ Kỳ hu tabiak dom jalan ngak bahrau piah pacang veik bruk patagok urang  njom song metai kayua Covid-19, dalam nan hu bruk  giới nghiêm tong abih dom harei dalam adit song pacang caga dalam negar dalam puac adit. Tui mintri Y tế Thổ Nhĩ Kỳ, dalam 24 tuk tapa, dom urang njom bahrau di negar ni, kuhria gam dom urang oh mboh  hagait lac 30.100 urang dalam nan hu 190 urang metai.

Dom lô vắc-xin pacang Covid-19 tui kuhria meda hu jao tal France di kreih bilan 1 thun hadei. Tui nan, negar France daok ba tabiak jalan ngak piah klauk jru ka bhap bini, dalam nan bruk klauk jru ka rilo manuac tok hu peih tabiak ngak meng bilan 4/2021. Negar France brei ka dom urang taha, urang ngak gah y tế saong dom urang mbuan njom ruak glaong hu klauk dahlau di abih. Urak ni, lingiu bruk kakei blei labaih 460 triệu mbang vắc-xin paacang caga Covid-19 di dua công ty Moderna saong BioNTech Pfizer, Liên minh châu Âu jeng daok kakei blei labaih sa tỉ mbang vắc-xin di dom công ty châu Âu saong Mỹ.

Mintri Tư pháp Mỹ harei 1/12 brei thau jabat ni oh duah mboh hagait ka bruk bleik saleik halei meda pagam tal bruk palih ruah Tổng thống. Dalam sa bruk karei hu pagam tal, Akaok mintri Tư pháp Mỹ William Barr hu brei bruk ka Thẩm phán John Durham ngak Công tố viên đặc biệt piah patui bruk duah thau labik dang di Nga dalam  palih ruah Tổng thống Mỹ thun 2016./.

Urang lang: Thu Thảo - H.Pha  2/12/2020 10:39:40