Nhà thơ Khmer - Thạch Đà Ni, dhar kapul Văn học nghệ thuật tỉnh Bạc Liêu brei thau, oh lac di Bạc Liêu saoh bo rilo tỉnh miền Tây Nam Bộ, tuk dom urang vak ranaih thế hệ 7x, 8x hu mbuan lagaih dalam bruk bac megru saong taom gaok, ye bruk pandar sap phổ thông dalam sáng tác dak harei dak rilo saong gheih jang pandar sap di bangsa drei.  

Yaom lac urak ini, di miền Tây Nam Bộ, dom urang ngak gah văn học nghệ thuật jeng daok khik ramik bruk sáng tác meng dua – dua sap phổ thông saong sap bangsa, min meda lac, bruk sáng tác di văn học bangsa takik daok takik nao, tok mboh dalam sang atau dalam tuk sinh hoạt cộng đồng. Bruk nan meda ba tal rilo  kadha oh siam.

"Meng labik oh thau, urang oh roh duah hu dalam ka văn học nghệ thuật atau ilamu di drei. Kayua lac ilamu di yaok bangsa tok thau hu meng sap di bangsa nan. Jeng hu dom urang di thế hệ 7x, 8x thau akhar Khmer, roh duah dalam ka ilamu min oh gheih dalam bruk vak kadha meng sap Việt, nan ye tác phẩm nan oh nao tabiak truh hu bhum palei atau baoh sang di dom urang nan huc" - nhà thơ Thạch Đà Ni ndom lac yau nan.

Sap ndom panuac puac di dom bangsa takik oh lac takik nao bo daok salih karei dalam tuk taom gaok haong dom sap ndom panuac puac karei karei. Meda ndom lac, kayua bruk njom tame di sap ndom panuac puac di bangsa ralo tame sap ndom panuac puac di sa bangsa takik. Yau ye urang Ơ Đu di Tương Dương, Nghệ An, urak ini pandar sap Thái, sap Khơ Mú ngak sap ndom di drei dalam ndom puac yaok harei, ba tal adat cambat, tanarakun jeng njom trak tui ilamu Thái atau Khơ Mú.

GS.TS Trần Trí Dõi, urang dang akaok pasak “Roh duah patagok dom bangsa takik saong bhum ceik”, sang bac Đại học Khoa học Xã hội saong Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội, brei thau: dalam 53 bangsa takik di Việt Nam urak ini, urang Ơ Đu yau lihik abih sap ndom. Bruk dak harei dak lihik nao sap ndom panuac puac di dom bangsa takik lac bruk oh pacang cakak hu: "Pagap yau urak ini, meyah pato sap ndom panuac puac ka sa urang Rục ye urang meda ndom biai hu dalam puk palei di urang. Min tuk drei pato urang bac sap Việt, piah ngak ka urang patagok samu haong urang Việt, ye tuk mai palei veik urang takik pandar sap di bangsa drei. Sa bangsa sit, daok jaik sa bangsa karei praong jang, yau ye urang Ơ Đu dak jaik urang Thái, mbiah tal tuk taha urang meng sahneng lac drei njauk khik veik sap Ơ Đu, daok tuk ranaih ye urang ndom sapThái – ndom sap meda tok hu diuk, hu pasang..".

Dom urang roh duah mboh lac, dom bangsa hu menuac takik jang 1 triệu urang ye bruk khik ramik ilamu meng kan gaok oh takik kan kandah, dalam nan mboh cambaih di abih lac oh ndom biai hu sap di bangsa drei. Hu biak rilo bangsa urak ini tok hu urang taha ndom sap bangsa di drei, daok dam dara, uranaih ye oh biai hu atau biai biak takik. 

Meyah bruk pandar sap ndom panuac puac oh samu gauk di dom nhóm umo thun saong  daok takik nao di dom rairah ye sap ndom panuac puac di bangsa nan biak mbuan lihik nao. Ka dua lac, bangsa nan oh pandar akhar vak, haroh cih piah jeng ngôn ngữ văn học atau oh hu haroh cih di drei, yau dom bangsa Xinh Mun, Khơ Mú, La Ha. Kadha nan hu makna lac sap ndom panuac puac hu di cambuai min, nyim rilo sap Việt saong oh hu patagok glaong jang.

PGS. TS Tạ Văn Thông, Viện Từ điển học saong Bách khoa thư, brei thau: "Meyah akhar vak oh hu pandar ye oh ngak jeng ngôn ngữ văn học. Hu haroh cih meng ngak jeng sap ndom njauk, nan lac ngôn ngữ văn học. Ngôn ngữ văn học nyu karei jang panuac ndom biai tui cambuai. Kol drei ndom biai haong gauk ye từ ngữ hạn chế, daok ngôn ngữ văn học ye vốn từ  nyu glaong jang, hadah hadai jang.  

Dom sap ndom panuac puac di Việt Nam urak ini padeih di labik lac ndom cambuai bo oh hu ngôn ngữ văn học nao tui. Meda lac, nyu oh hu patagok. Kadua, meyah oh hu ngôn ngữ văn học ye dom urang sáng tác tabiak trường ca, dalikan, panuac ndao, panuac pandit oh hu vak veikka rai hadei. Dom urang taha bhian khan ka anek taco pang tui cambuai, livik livik harei nyu karei nao, bloh tuk dom urang nan metai, jeng ba tui kubo, jeng lihik abih".

Sap ndom panuac puac lac sa kadha praong, ngak jeng ilamu di sa bangsa. Gam saong bruk phổ cập ngôn ngữ, akhar vak phổ thông ye njauk pachreih bhap bini dom bangsa takik pandar ka nyu joi sap ndom, panuac puac di bangsa drei. Lingiu di nan, njauk duah pataom,vak veik saong brei thau dom yaom glaong văn học nghệ thuật piah daong khik ramik sap ndom, panuac puac di dom bangsa takik./.