Xã Đắc Tờ Kan, huyện Tu Mơ Rông hu 3.700ha glai tự nhiên, tong abih mblang taneh dok dalam bruk cung ứng dịch vụ môi trường glai. Meng thun  2011 tal urak ni,  3 đơn vị po glai lac Công ty TNHH Một thành viên lâm nghiệp Đắc Tô, Mban khik ramik  glai pacang caga Tu Mơ Rông song UB bhap bini  xã Đắc Tờ Kan jao glai ka bhap bini, boh sang song lực lượng dân quân, công an xã khik caga. Anak meta mboh lac, meng hu mbang tui kadung jien bayar  dịch vụ môi trường  glai, pambuak hu kein laba song trách nhiệm,  tong abih mblang taneh glai  di xã hu khik caga siam jang. Ong A Nhóc, Bí thư Đảng ủy xã Đắc Tờ Kan brei thau:

“Đắc Tờ Kan dom thun 2007, 2008 thei jeng thau lac srau kadau dalam bruk pablei salih, tak mek kayau,  pandauh kaya glai. Tuk hu sarak jao brei nyu trun abih bruk mik va drei nao tak mek kayau atau kol meblah glai meng langiu tame, biak karei dut song dahlau deih.

Hu karja song dom po glai jao brei khik caga abih tih labaih 202 ribau ha, ngan song yaom jien bayar meng  200 tal  380 rabau đồng sa ha, yaok thun hu labaih  8.700 boh sang bhap bini  taduan khik caga glai di tỉnh Kon Tum, duah hu jien tui kuhria yaok boh sang  meng  4 đến 6 triệu meteh, 95 kapul  tui kuhria yaok kapul hu meng 18 tal 143 triệu song 30 nyaom  boh sang, yaok nyaom 21 triệu đồng. Mboh hu kein liba di bruk khik caga glai, bhap bini abih di nyu nan lac  mikva urang bangsa takik kham merat hu mbaok tame bruk pala song khik iek glai. Taeng thun 2016 ni, bhap bini di labik ni pambuak song dom po glai peih bruk iek glang 1.700ha glai, saong pala bahrau labaih 1.200ha glai salih ka glai taha. Saai  A Hồng, palei Kon Hia 2, xã Đắc Rơ Ông, huyện Tu Mơ Rông brei thau:

Mik va mboh lac pala glai kein ka drei. Hu khik caga glai bloh hu pala glai yr hu kein laba ka anek taco harei hadei ni. Kein liba ka sa lac mik va hu jien puh ramik song kuac lubang. Ka dua hu jien pala glai. Meyah phun prong Công ty lâm nghiệp Đắc Tô jao ka mik va khik ramik hu mbang jien môi trường glai tra”.         

Gam song bruk padang cơ sở kinh tế dong patagok jien mek tame, tani tanat rai duik ka bhap bini, sarak bayar jien dịch vụ môi trường  glai jeng hu dong ka dom po glai lac  gah karja di  Kon Tum daok gaok kan kandah yaok thun hu jien piah peih bruk khik iek glai. Tui dom Công ty lâm nghiệp di labik ni, tuk oh ka hu sarak bayar  dịch vụ môi trường glai, kadung jien karja yaok thun brei ka DN pabak bruk khik iek glai tok hu 15 ribau đồng sa ha. Urak ni, yaom jien ni lac labaih 200 ribau đồng, hu labik tagok labaih 300 ribau đồng. Hu daong pren meng pok jien labaih 3 tỷ đồng yaok thun meng jien bayar di  dịch vụ môi trường glai, ong Đào Xuân Thủy, Phó giám đốc bein pakat negar Chư Mom Ray brei thau:

Đơn vị khol hulin 100% phun jien karja buh brei yaok thun nan ye  takik hu khik iek glai. Sarak bayar jien dịch vụ môi trường glai daong ka đơn vị sami samar jang dalam bruk khik caga glai, bayar jien khik iek glai. Siam lagaih di abih meng bruk bayar jien khik iek glai lac kol hulin jao khoán ka bhap bini puk palei puk palei khik caga glai. Nan lac jalan ba jien tame ka dom boh sang di labik ni dok gaok biak rilo kan kandah.

5 thun tapa, yaom jien hu Kadung kien khik caga song patagok glai tỉnh Kon Tum peih brei ka dom po glai tagok tal jiak 400 tỷ đồng, UB bhap bini pakat xã labaih 43 tỷ đồng,. Anak meta mboh lac sarak bayar jien dịch vụ môi trường glai dok peih tabiak jalan ka jabat khik ramik karja song bhap bini khik glai.  Ong Hồ Thanh Hoàng, Giám đốc Kadung jien Khik caga song patagok glai tỉnh Kon Tum brei thau:

 “Sarak bayar jien dịch vụ môi trường glai ieu pataom hu pren khang di xã hội piah hu mbaok tame bruk khik caga glai, abih di nyu nan lac urang dok dalam glai song jiak glai, ba bruk ngak song ba jien tame ka bhap bini, meng nan salih rai duik bhap bini, dong patruh eik patrun kathaot, paglong ria duik ka bhap bini labik ni, patagok siam lagaih bruk khik caga glai di abih menuac sia dalam tỉnh song patagok bruk cung ứng dịch vụ môi trường glai

 Piah ka sarak bayar jien dịch vụ môi trường glai hu tame dalam rai duik,  tỉnh Kon Tum dok kham merat jhul khang bruk pathau khan , jak ba, paglong akaok sahaneng di dom kapul nyaom, menuac urang, bhap bini ka yaom glaong di glai song saral bayar jien dịch vụ môi trường glai, ieu pataom abih gah hu mbaok tame bruk khik caga song patagok glai, pachreih ba dom đơn vị pandar dịch vụ môi trường glai ngak siam, ngak ginup trách nhiệm di drei dalam bruk peih ngak sarak piah patagok jien mek tame. Tỉnh Kon Tum jeng ba tabiak bruk khik caga ka pahu taneh glai  pabak dịch vụ môi trường glai urak ni song patagok jang dalam tuk vak anak tal./.