Pambuak tal harak di ban raya HCM mek panuac piah ka urang ngak nao mai Đồng Nai ngak bruk, harei 5-10, Sở jalan mbak pajeng ba tỉnh Đồng Nai brei thau dom gah  hu ginum biai saong tok brei pajeng ba urang ngak, chuyên gia meng radaih ôtô. Urang ngak, chuyên gia tuk nao mai brei pabak bruk lac urang njom COVID-19 hu tong abih ruak  ala 6 bilan atau  hu klauk vắc xin COVID-19 takik di abih sa mbang hadei di 14 harei. Hu dut iek COVID-19 mboh âm tính yaok 7 harei sa mbang. Daok bruk pandar radaih cá nhân, dom gah hu panuac ieu  tỉnh Đồng Nai lac haong ban raya HCM tok brei peih tuk  tỉnh brei padeih bruk paatah di gauk. Dalam tuk nan, dom tỉnh Đông Nam Bộ njauk hatai tui jalan peih bruk ka urang ngak nao mai di ban raya  HCM song dom  tỉnh yau Long An, Tây Ninh.

Meng harei 30/9 tal urak ini, tuk karja ban raya Hồ Chí Minh daok brei pasang iek, ramik veik jalan pacang caga jit COVID-19, brei pacadu bruk pa-atah di gauk tui jalan lagaih haong bruk rah tabiak di jit ruak, bruk pablei salih di ban raya daok chreih chrai peih pabah mbang duh ka bhap bini. Min dom danak dak dui pachreih urang blei pandar yau ye trun yaom, patagok kein laba ka urang blei jeng oh ka ginup prein jhul tagok bruk blei pandar angaok darak pasar ban raya Hồ Chí Minh hadei di sa tukvak gaok kan kandah kayua jit COVID-19.

Bộ Tư lệnh ban raya HCM brei thau lac hu mbaok ba rahra di ban raya  khin nao. Tui nan, Bộ Tư lệnh ban raya .HCM hu panuac ieu rahra  khin nao palei njauk taom gaok tổ dân phố, UBND phường - xã - ban sit labik drei dok  piah tut angan. Tuk ginup menuac saong labik palei nao di rahra, Bộ Tư lệnh ban raya pambuak bruk song dom tỉnh ban piah peih bruk taduan raok.  Meyah urang halei caong thau cambaih jang, meda ieu tal jalan talei pandiak piah urang jakar, urang lin  gah tapon nyaom bol pan phao kraong ban raya HCM brei thau khaw tin tapa laik phone: 069.652.401 và 02866.822.000.  

Di mbang  họp báo quý 3-2021, javap jalei panuac tangi sua ka bruk lac harei 16-9 meng blaoh, karja Đông Hưng (Quảng Tây, Trung Quốc) khan lac brei padeih tapa pabah mbang negar janih baoh thanh long di Việt Nam labik cầu phao tạm Đông Hưng dalam 7 harei, meng harei 15 tal harei 21-9, makna, tui karja Đông Hưng, lac kayua urang mboh virus SARS-CoV-2 angaok kadung papaok baoh thanh long haong thùng các-tông caik baoh thanh long blei meng Việt Nam, Thứ trưởng Mintri ngak nong saong patagok palei pala Phùng Đức Tiến brei thau, tal urak ini, gah Y tế dunya WHO,  gah Thú y dunya OIE, haong gah pandap mbang saong ngak nong Liên Hợp Quốc FAO ndom lac ka oh mboh bruk njaom virus ini meng pandap mbang, kaya nong tapa menuac. Di mbang nyaom, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến hu panuac ieu Cục Khik caga phun pala duah thau bruk ini biak cambaih laih piah khan brei gah báo chí thau.

Bier harei 5/10,  Bộ Chỉ huy bộ đội Biên phòng tỉnh Bình Thuận hu pok harak meyaom di BỘ Chỉ huy bộ đội Biên phòng ka Trung úy Nguyễn Văn Hòa, Akaok kapul pacang caga jru phiel song tội phạm, Đồn Biên phòng Tân Thành (huyện Hàm Thuận Nam) - urang oh huac metai lahik, dong ka  menuac palung ia  di bhum tasik Kê Gà.  Dahlau di nan, harei 25/9, dalam tuk daok nao pasang iek haong kapul di labik  di labik  du lịch Biển Đá Vàng, Trung úy Nguyễn Văn Hòa mboh saai Thạch Ngọc Trình (umo 18 thun), dok di ban sit Tân Nghĩa, huyện Hàm Tân preo ieu daong tuk ia ba theik tabiak atah.  Oh sahneng hagait, Trung úy Hòa jack trun tasik, tapa dom riyah khang dong ka urang gaok bala. Tuk jiak gaok urang njauk bala ye takai hanuat di saai njauk chuột rút. Min, mong mboh urang njauk bala dok biak jiak song mboh dok duik, saai kham dui urang gaok bala tame gah. Jiak tal gah, bhap bini tabiak dong, ba urang gaok bala tame sang iek ruak tỉnh cấp cứu. Urak ni saai Thạch Ngọc Trình hu siam veik song hu tabiak truh sang iek ruak piah nao sang.

Kadung jien Dunya (IMF) brei trun tanut kuhria mboh dahlau bruk patagok kinh tế dunya thun 2021 trun ala 6%. Yam ndok điều hành IMF Kris-ta-li-na Gioóc-giê-va (Kristalina Georgieva) brei thau, makna lac hu biak rilo kan kandah pambuak tal sraiy, lạm phát saong dom jalan ngak kinh tế karei hadei di jit praong COVID-19 . Tui Yam ndok điều hành IMF, dom nền kinh tế praong, khang meda ngak hu veik yau dahlau di tuk hu jit praong, min dom nền kinh tế bahrau tagok  saong daok cakrok brei hu rilo thun tra piah pasiam veik.

Mintri Y tế Singapore brei thau hu 3.486 urang njom ruak song  9 urang metai kayua COVID-19 dalam harei  5/10. Ni lac tanut glong di abih meng di tuk jit prong tamuh tabiak  di Singapore. Dalam tuk nan, rah tabiak bruk menuac urang duah tal balik iek ruak tư nhân klauk mbang ka 3. Tuai tal klauk rilo meng lac urang prong thun hu klauk 2 mbang vắc xin Pfizer atau  Moderna. Rilo urang jia lac bruk pambuak gauk ni hu dong patagok pren pacang ruak.

  Tui Thủ tướng Úc Scott Morrison, Úc tok brei taduan raok dahlau dom menuac thường trú, urang ngak hu ilamu glaong saong sinh viên hadei di tuk peih pabah mbang. Karja Canberra daok pamaong tal bruk klauk vaccine ginup ka 80% rahra umo labaih 16 thun dahlau di tuk peih pabah mbang. Thủ tướng Morrison jeng daok brei thau lac "Kol dahlak jeng brei raok tuai dunya, min dahlak sahneng lac meda raok di thun anak". Tui AP, bruk patakik nao mai ngak khat lahik ka Úc kayua meteh dom menuac sia ndih tapui tabiak di taneh ia ini hu ame atau amaik lac menuac meng negar karei mai ini daok. Dom sang bac jeng gaok kan kandah trak kayua kurang sinh viên dunya./.

Urang lang: H.Pha & M.Phuong – 06/10/2021