Taom gaok dom urang nong bangsa Cam ngak mbang naih jioi
Thứ sáu, 00:00, 24/01/2014 Thuy Linh Thuy Linh

Meng hatai tari tarieng, tự lực tự cường, kham merat yam tapa kan kathaot, urang nong bangsa Cam di tỉnh Bình Thuận thau pambak tame bruk siam lagaih di puk palei khang hatai ba dom alamu barau tame sản xuất, ngak kaya meda ka sang drei saong ka puk palei. Thun klak tapa nao, thun barau mai tal, da–a mikva saong taong abih gauk yut taom gaok dom urang nong bangsa Cam hadah krah piah pang dom urang nan ndom biai ka alamu ngak kaya meda, bruk kuhria caga cakrok kinh tế ka thun barau di drei.

 

Di palei Lạc Trị, xã Phú Lạc, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận thei jeng pok menyaom saai ngak nong urang Cam Lý Châu Điều kayua tari tarieng, kham merat yam tagok ngak kaya meda. Menek tabiak dalam sang urang nong Cam kan kathaot, meng sit, saai Châu Điều mboh hu bruk glaih glan di amaik ame saong mikva dalam palei. Saai sahneng hadei ini drei njauk kham merat piah hu raidiuk siam mekre jang. Akaok mereip di bruk kham merat nan, diuk pasang saai peih bruk ngak mbang meng bruk pala padai saong blei padai di mikva dalam palei. Glaih glan di dom thun camereip pala padai kurang ia tui, min oh ngak ka saai Châu Điều klak bruk. Tal 2–3 thun mai ini, hu bruk sangka di karja brei buh jien ramik pasiam ribong kraong, jeng ye dom urang karei, saai bui sambai taduan raok ia taba mai gam saong dom bruk kuhri kuhria ngak kaya meda di bhum taneh ini. Meng phun jien patak pataom rilo thun, saai blei thêm taneh pala padai saong mac liua piah duh ka sang saong mikva dalam palei. Urak ini, sang saai daok ngak labaih 1 ha padai. Kayua thau ngak tui dom alamu barau, ba dom janih pajaih padai chất lượng tame pala, yau nan ye, năng suất padai yuak yaok thun hu meng 6,5tạ-7tạ/sa sào/sa vụ, hadei di kaoh tabiak jien buh tame, yaok thun sang saai laba hu labaih 400 triệu đồng. Taphia di nan, diuk saai daok ngak dịch vụ pablei padai pajaih, khak, jru halak biyan hadei ka mikva dalam palei, patagok jien mek tame biak rilo. Saai hu pok brei angan lac urang nong pala drak joi pakat tỉnh saong hu taduan hu harak menyaom di Ủy ban bhapbini huyện, xã.... Thun thak thaih mai tal, saai kuhria cakrok bruk raong menuk tui jalan an toàn pandap panda jeng ye buh tame pala dom janih phun mbang baok ye: pa–ok, baoh tanat, uac, patei...

Di palei Cảnh Diễn, xã Phan Thanh, huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận hu saai Thanh Cư  nan lac sa dalam dom urang nong bangsa Cam pala drak pablei salih joi hu rilo urang thau tal ka bruk pala phun thanh long. Bruk njauk biai nan lac, saai thau ngak ka phun thanh long tabiak baok tui hatai caong khin di drei, yau nan ye, bo luac thun, bilan halei baoh thanh long di saai jeng hu mbaok di darak pasar saong jien mek tame dalam thun tagok tal yaok ratuh triệu đồng. Meng phun jien tuk akaok mereip 20 triệu đồng, tok pala 350 trụ min, kayua tari tarieng saong thau hu alamu pala saong glang iek, urak ini, sang saai hu labaih 1.000 trụ thanh long, jien laba yaok thun meng phun thanh long ba mai meng 700–800 triệu đồng. Tui saai, pala thanh long njauk hu bruk đầu tư, tari tarieng, thau alamu piah takik jit ruak ka phun thanh long…

Di thun barau ini, saai Thanh Cư  daok kuhria caga buh jien tame pala veik 2000 trụ thanh long, saong hatai caong khin ngak kaya meda angaok mblang taneh palei drei meng bruk pala phun thanh long. 

Daok di palei Tuy Tịnh 2, xã Phong Phú, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận, kol dahlak hu thau diuk pasang saai Đặng Mỹ saong Đắc thị Thêm  jeng lac kreih camin pala drak joi.

Ndom biai saong kol dahlak dalam baok sang laneng lahei, saai Mỹ brei thau : diuk pasang saai khin gauk meng thun 1992, tuk diuk pasang saai tabiak daok karei tok hu karja brei 2 sào hamu, amaik ame 2 gah jeng kan kathaot yau nan ye, oh daong hu hagait. Thun 2005, tuk binek sông Lòng Sông hu padang ngak tagok, ba ia pruh mai ka dom mblang hamu, diuk pasang saai kham merat salih 7 sào taneh pala padai oh kein laba tapa pala phun lathun. Phun lathun pala hu rilo vụ dalam thun, tukvak pala saong paik lathun dalam 2 bilan meteh, yau nan ye, yaok thun hu ba mai jien mek tame tani tanat ka sang saai meng phun ini. Urak ini, saai nan lac sa urang daok di halau janeng hu angan je dalam bhapbini Cam Ahier.

Dalam dom harei tết ini, saai Đặng Mỹ jar var jang saong bruk cakrok kinh tế ngak nong tui jalan khang kajap saong jak ba mikva dalam agama drei dak padang raidiuk drei sir, haniem siam.

Dalam bruk padang ngak palei pala barau, dom kreih camin urang nong pala drak joi ye saai Lý Châu Điều, Thanh Cư, Đặng Mỹ lac bruk pachreih ba mikva bangsa Cam pakacah gauk ngak mbang, rik daong padang ngak palei pala barau./.

 

Kadha vak di Thúy Linh

 

Thuy Linh
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023
KADHA DAOH "XƯƠNG RỒNG ĐẤT THÁP"

KADHA DAOH "XƯƠNG RỒNG ĐẤT THÁP"

CHAM.VOV.VN: Labaih jaik 20 thun daoh takơ dalam Kapul daoh tamia bhap bani Cam tỉnh Bình Thuận, Thanh Pháp ngak ka urang maong iek kan var hu ka sa urang daoh hu sap daoh bingi pang, yamen la-an.

22/09/2024

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)