Thanh long laik yaom , mblang taneh dok tagok
Thứ ba, 00:00, 17/09/2019 hanipha hanipha
# Pathau mik va song tong abih gauk! Dalam thun 2018 saong 9 bilan akaok thun 2019, yaom thanh long tuk halei jeng glaong BIAR duk saong dom thun dahlau. Dom harei jaik di ini, tuk thanh long oh hu darak pasar Trung Quốc blei, yaom thanh long trun biak lap. Min, yaom lac thanh long gam gam trun yaom biar, bhap bini jeng daok pala, daok peih praong taneh pala. Kadha vak di Kiến Văn angaok báo SGGP ndem ka bruk ngak cagar yau nan:

Di Tiền Giang, thun  2017, dalam tinh hu labaih  6.000ha thanh long, pala rilo di huyện Chợ Gạo. Meng thun  2018 tal ni , yaom lac yaom thanh long gam gam trun bier  , rilo boh sang klaak mblang padai, taneh meniah, danao ikan piah salih tapa pala thanh long, yaom lac phun jien buh tabiak glong (250 - 350 triệu đồng/ha). Bruk njauk biai nan lac mblang taneh thanh long peih praong jang  jiak 2.500ha ni rilo meng lac di  huyện Tân Phước, sa  huyện dok dalam bhum Đồng Tháp Mười, bhian pala padai song boh meniah. Di Long An, dahlau deih  thanh long pala rilo di huyện Châu Thành, song mblang taneh prong labaih  2.000ha. Dalam jaik 2 thun mai ini, urảng nong dalam  tỉnh jeng dok peih prong mblang taneh pala  (urak ni hu labaih 11.777ha) di rilo huyện oh dok lac di ta-eng Châu Thành. Yau huyện Tân Trụ, lac sa labik pala padai  mùa, rong hadang ia mbak, urak ni hu jiak  1.000 ha thanh long; dalam tuk dom  huyện bhum ia sua  Đồng Tháp Mười jeng hu labaih 1.000ha (Bến Lức 322ha, Thủ Thừa 360ha, Thạnh Hóa 70,5ha, Mộc Hóa 77,5ha…). Pak di ban sit Tân An jeng hu labaih 750ha.

Tui langyah di ong Tư Phương, daok di  xã Đức Tân, huyện Tân Trụ: “Rong hadang, pala padai oh tani tanat, khat laba oh thau dahlau, dalam tuk  thanh long thau kein laba khat lahik  cambaih laih jang”. Tui kuhria mboh di  ong Phương, 5 công taneh sang (5.000m²) rong hadang  thẻ 3 thun, abih  2 thun khat,  tok hu  1 thun laba oh rilo . Ngak padai jeng oh karei hagait “jien klak salih jien bahrau”, min, jien bahrau mek hu takik jang phun jien klaak tabiak. Dok pala thanh long yaom lac bahrau paik dom mbang , yaom nyu biar, min suai lavik jeng hu jang rong hadang, ngak padai. Ong Lê Văn Tài daok di  xã Thạnh Mỹ, huyện Tân Phước (t.Tiền Giang) jeng mboh lac ngak padai, pala meniah oh samu pala thanh long. Meyah ngak padai 1ha, yaok vu phun jien buh tabiak meng  25 - 30 triệu đồng, dom tuk padai hu laba meng  5 - 10 triệu đồng, dok tuk yaom biar ye mek hu phun jien atau khat, nan oh ka kuhria tal prein iek glang. Meyah sa thun ngak  3 vụ, phun jien buh tabiak trak jang , min mbuan khat lahik jang. Dok pala 1ha thanh long, jien buh tabiak tuk mereip nyu glong, min pala sa mbang paik rilo thun song năng suất lac biak paong. Meyah pala meng  5 - 7 thun tagok, yaok thun 3 vụ, meda mek hu  50 - 60 tấn/ha. Tok pablei yaom  5.000 đồng/kg lac laba “tapa mbaok ” padai. Meda lac kayua yau nan ye, ong Bảy Cưng dok di palei  1, xã Tân Tây, huyện Thạnh Hóa, Long An klaak  1,7ha taneh padai tapa pala thanh long (phun jien labaih 500 triệu đồng), cong khin samar  “salih rai duik”. Rilo uảng nong di  huyện Đồng Tháp Mười jeng ngak yau nan. Urang khang hatai klaak padai piah pala thanh long. Kuhria meng akaok thun  2018 tal ni, bhum taneh ni klaak jiak 2.000ha taneh padai  piah pala  thanh long…

Tui ông Cao Văn Hóa, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Tiền Giang: Anak meta mboh lac, dom thun tapa, phun thanh long hu dong ka rilo urang  nong ginup meda jang dut song ngak padai song dom janih njam patam karei. Kayua thau thanh long lac sa dalam dom janih phun hu yaom glaong, tỉnh biak iek prong bruk  quy hoạch bhum pala, cơ sở hạ tầng piah dong ka urang nong. Bruk ba ilamu kỹ thuật bahrau tame pala jeng hu dong, hu pachreih  ba. Tỉnh dok pamong tal bruk rami ramik veik sản xuất tui jalan pambuak chuỗi giá trị, tagok bruk yaih khan, xúc tiến thương mại, duah rilo drak pasa piah pablei… piah ka mik va “kak kajap ” song phun thanh long. Min, ong Lê Minh Đức, Giám đốc Sở Công thương Long An, hu panuac lac: Thanh long di  Việt Nam dalam tuk vak tâpa hu labaih 80% pablei tapa Trung Quốc, nan ye  tuk darak pasa ni  “hu bruk hagait” lac  thanh long pablei oh hu, yau nan ye urang  nông, sang bein  tuk pala njauk kuhri kuhria kein laba mek tame song bruk rủi ro rah tabiak,  caga hu labik pablei ./.

 

 

 

hanipha
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC