Tukvak tapa, gah raong glang taneh ia drei gam gam dang anak dom jit ruak njom mbak di tapon athur raong, menuk ada, ngak khat lahik praong ka doanh nghiệp saong dom baoh sang raong.“Kan kandah mblo jak gheih”, sa-ai Liêng Hot Ha Set (bangsa Kơ Ho Chil), daok di tỉnh Lâm Đồng hu sahneng duah, saong khang hatai padang mbang ngui meng bruk raong pabui glai lai saong pabui jhuk, tuk camereip ba mai rilo kein laba.Di harei akaok thun bahrau ini, da-a mikva saong taong abih gauk ngak krein, ngak randap haong urang likei thau sahneng, thau ngak ini tapa kadha vak di Nguyễn Thanh Hồng, angaok Tạp chí Xây dựng Đảng.
Thun 2014, bac tamat gah Khik iek taneh riya (Đại học Tây Nguyên), Ha Set mai veik palei ngak bruk. Sa-ai ngak dalam Kapul urang ngak nong ban sit Lạc Dương saong hu pok ngak Bí thư Chi đoàn Tổ dân phố Đăng Gia Rít B. Sa-ai Ha Set bhian roh duah dom liệu ka bruk ngak nong, bruk di kapul urang ngak nong saong bruk dam dara, abih di nyu lac gah “padang mbang ngui” saong hatai caong daong ka bhap bini saong dam dara ngak kaya meda meng bruk ngak nong
Tal thun 2016, Ha Set hu ba tapa ngak bruk di UBND ban sit Lạc Dương. Dalam thun ini, sa-ai hu ba tame Đảng Cộng sản Việt Nam. Ha Set thau lac, drei ini sa urang đảng daok ranaih, lac bí thư chi đoàn, gam brei ngak siam bruk chuyên môn, gam brei ba bruk đoàn saong bruk dam dara cakrok patagok. Dalam nan bruk tacei jalan ka dam dara patagok bruk ngak mbang triển kinh tế, padang mbang ngui, yam tagok ngak kaya meda lac bruk njauk ngak dahlau. Lac 1 urang kak kajap haong puk palei, hamu puh, sa-ai mboh lac njauk salih jalan ngak, abih di nyu lac salih pajaih, salih janih dalam raong glang saong pilih ruah jalan ngak, jalan sản xuất ka nyu lagaih, ba jien tame rilo.
Sahneng bloh ngak, lingiu di 2ha cà phê di sang, sa-ai nao tui iek bruk raong glang di dom puk palei, iek tài liệu angaok In-tơ-nét. Thau lac di huyện Đạ Huoai (Lâm Đồng) hu bruk raong pabui glai ba mai rilo kein laba, Ha Set nao duah thau bloh blei 4 drei pabui pajaih mai raong iek dalam bein di sang.
Pabui glai anek mbang camereip menek tabiak khang kadang, praong samar ngak ka Ha Set biak chreih chrai. Tui nan, sa-ai brei tagok tapon. Mboh lac pabui jhuk bhian hu bhap bini bangsa raong dalam bein jeng pacang hu ruak saong daok hu pablei yaom glaong, sa-ai sahneng tal bruk raong pambuak pagam 2 pajaih pabui ini kayua pandap mbang di nyu dreih gauk saong bruk iek glang jeng mbuan.
Meng thun 2017, Ha Set pilih ruah pajaih pabui jhuk khang kadang di abih palao raong haong tapon pabui glai lai, patagok pabui binai pajaih hu 7 drei (5 drei pabui glai binai saong 2 drei pabui jhuk binai). Siam lagaih di 2 janih pabui ini lac biak mbuan raong, pandap mbang lac njam hijao, baoh kraoh, tangei, ratak… oh abih jien blei haleik atau dom janih pandap mbang tổng hợp.
Sa-ai brei thau, pabui glai binai bhian trak labaih 1 tạ sa drei; pabui jhuk binai sit jang (meng 30 - 40 kg 1 drei); yaok thun 1 drei binai bhian menek 2 mbang (yaok mbang meng 8 - 12 drei pabui anek). Taong abih dom drei pabui anek hu Ha Sét raong jeng pabui ralow saong pablei ka urang blei mbang yaom 110 - 120.000 đồng sa kg pabui glai, saong 100 - 110.000 đồng 1 kg pabui jhuk.
Tuk lễ, abih di nyu lac tuk Tết Nguyên đán, ralow pabui di Ha Set oh ginup pablei ka urang blei mbang. Tết thun bloh, sa-ain pablei hu 45 drei pabui ralow (yaok drei trak meng 20 -25 kg), mek jien tame hu labaih 100 triệu đồng.
Dom thun jaik di ini, menuac sia biak takre ralow pabui glai lai haong pabui jhuk di bhap bini bangsa takik, nan ye ralow oh ginup pablei. Urak ini, pabui ralow di Ha Set hu pablei grauk labik dalam saong di TP..Hồ Chí Minh. Sa-ai brei thau, dalam thun ini sa-ai peih praong var ro, tagok tapon saong peih praong darak pasar piah paglaong jien mek tame. Gam haong nan, sa-ai tacei pato dam dara urang đoàn dalam chi đoàn tổ dân phố di ban sit saong dam dara dalam huyện patagok, pambak praong bruk ngak ini.
Urak ini yaok thun, jien mek tame meng tapon pabui, cà phê saong baoh kayau, sang sa-ai Ha Set labaih hu dom ratuh triệu đồng. Sa-ai jeng kreih camin hadah dalam bruk padang mbang ngui di palei. Gam haong dom kham merat dalam bruk đoàn, gam gam dalam rilo thun tapa, Liêng Hot Ha Set hu dom pok meyaom lac: Thun 2017, sa-ai hu Tỉnh đoàn Lâm Đồng pok meyaom dalam danak dak “Dahlak ranam taneh ia dahlak”; thun 2018, sa-ai hu pok angan lac “Dam dara naih gheih ngak tui panuac Wa” saong lac “Kreih camin hadah dalam raidiuk” di UBMT Negar tỉnh Lâm Đồng./.
Urang lang: Mousaphuong -25/1
Viết bình luận