Yaok saboh mesup, saai Vũ Ngọc Tuấn, po trại menuk đông tảo di xã Đông Hòa, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai mboh biak bui sambai chreih chrai tuk mehit sap menuk kanjot. Tapon menuk đông tảo labaih 2.200 drei di saai drei halei jeng  praong, siam,. Saai Tuấn rong menuk meng hatai takre. Bruk takre nan hu mboh biak cambaih tuk nao tal trại menuk di saai. Dalam bein, saai pala rilo bingu, kiểng. Di labik raok tuai di trang trại hu rilo rup patau song rup cih menuk. Ro menuk praong, siam, hacih. 15 thun dahlau, saai Tuấn lac sa dalam dom urang camereip di gah merong ba menuk đông tảo mai rong. Tuk camereip, saai rong 10 drei menuk pajaih meng Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên. Kayua oh ka hu ilamu song menuk ni oh ka randap haong langik pak ini nan ye menuk metai jiak abih. Sa kan kandah karei tra lac bruk pablei tabiak. Tuk nan di labik ni, biak takik menuac urang thau tal menuk đông tảo yau nan ye oh mbak carak hagait. Yaom lac saai Tuấn alin brei ayhut sahabah dom drei menuk quý mbang main, min oh urang halei mbang kayua mong mboh takai menuk prong xù xì. Yam tapa kan kandah, saai kham merat bac megru, khang  hatai rong ka pahu pajaih menuk ni.  

Patom hu ilamu, urak ni, tapon menuk di saai tagok tal 2 ribau 200 drei menuk rilaow song menuk pajaih, yaok bilan saai pablei hu 50 drei menuk rilaow song menuk pajaih. Daok tuk tết, menuk rilaow pablei rilo jang 2 mbang. Yaok thun saai duah hu meng trang trại menuk 1 tỷ đồng.  Dut song dom drei menuk karei ye kein liba meng menuk đông tảo biak glong . menuk rilaow yaom meng 350 ribau đồng sa kg. Taeng menuk pajaih prong hu yaom 2 triệu 500 ribau đồng tal 5 triệu đồng sa drei. Saai   Vũ Ngọc Tuấn, po trang trại menuk  đông tảo di xã Đông Hòa, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai cong khin

(Băng 20 giây: “ Dalam thun menuk ni, hulin cong khin menuk đông tảo hu rilo urang rong piah yaom nyu trun, tuk nan urang halei jeng hu mbang janih menuk ini. Kayua urak ini, rilo urang ndom lac, menuac hu jien meng hu mbang menuk ini,  kayua ny lac menuk pok tagok patao

Ndom ka kein lagaih di bruk rong menuk đông tảo ni, ong  Trần Văn Quang, Akaok Chi cục thú y tỉnh  Đồng Nai lac

Urak ni bruk rong menuk đông tảo oh lac kan rong, dalam tuk yaom menuk biak glong dut song yaom dom janih menuk karei. Bruk peih prong mô hình ni piah tagok jien duah hu ka urang rong lac biak njauk. Meng cơ sở pajaih ni,  meda peih prong tapon menuk rilaow tabiak dalam tỉnh.

Likau la tỷ phú rong menuk  đông tảo di Đồng Nai, khol hulin nao tal trai menuk hu rilo pajaih quý hiếm di saai  Phan Minh Hồng daok di ban sit Dĩ An, tỉnh Bình Dương. Urak ni trang trại menuk di saai Hồng hu jiak ginup 10 pajaih menuk quý dok dalam danh sách 10 pajaih menuk  quý hiếm abih di dunya kayua Diễn đàn sinh vật cảnh dunya palih ruah. Nan lac drei menuk mbaok jin di Indonesia, menuk Onagadogi  iku atah mekre di Nhật, menuk sư tử di Ba Lan, 2 pajaih menuk di Anh lac menuk đại các song menuk kỳ lân song menuk tí hon di Thái Lan… Ngan song dom pajaih menuk quý hiếm ni, trại menuk di saai Hồng hu rilo cái nhất yau: pajaih menuk sit jien di abih, menuk ku atah di abih, menuk hu bilau siam di abih, menuk prong di abih, menuk sit abih di dunya. Meng hatai  khin ba bruk takre rong menuk quý hiếm ka rilo urang takre yau drei, saai Hồng halan hatain klah rabha ilamu iek glang menuk song pablei menuk pajaih ngan song yaom lap jang darka pasa. Pagap yau pajaih menuk iku tah di nhật bản urak ni di negar langiu yaom 65 triệu đồng sa drei, min saai Hồng pablei meteh yaom min. Tết nguyên đán ni, mbang akaok meti trại saai pablei menuk rilaow mbaok jin di Indonesia piah ka urang mbang ngan song yaom 2 triệu đồng sa kg. Menuk ni, urak ni di negar langiu yaom 2 ribau 500 đô la mỹ sa kg. Janih menuk ni, menuac sia di rilo negar di dunya takre mbang tuk lễ tết, kayua jia lac nyu pacang hu but khamaot, bruk kanjah jhak 

Urak ni, dom pajaih menuk quý hiếm  di trại saai Hồng nhân giống hu siam, yaok pajaih hu labaih 100 drei. Yaok bilan saai pablei tabiak darak psa labaih 1 ribau drei, jien mek tame yaok thun yaok tỷ đồng. Dom urang  blei menuk biak quý saai, kayua saai pablei drei pajaih chất lượng song saai abih hatai tacei pato ilamu, jalan rong glang. Saai Nguyễn Văn Sơn, tuai lavik thun di saai Hồng, urang bahrau blei 20 drei menuk đại các rong dalam thun bahrau ni ndom lac: 

  “Saai Hồng tuk pablei menuk  ka lin bhian tace pato ilamu  kỹ thuật biak tani tanat, tuk jao menuk, nhân viên atau saai Hồng trun pasang iek var ro, labik dok, hadei di nan meng jao menuk. Saai ngak mbang biak uy tín.

Piah hu yau harei ni, saia Hồng njauk rah tapa rilo kan kandah.  Kayua tuk camereip sa-ai oh ka hu ilamu, nan ye rilo mbang saai lihik abih yaok tỷ đồng. Bruk njauk hadar kanal di abih lac akaok thun 2014, saai blei labaih pluh drei menuk kỳ lân pajaih di Anh yaom labaih 300 triệu đồng. Menuk ba mai rong tamuh ruak metai abih song pambak tapa tapon menuk karei di trại ngak ka menuk metai biak rilo. Tuk nan,, saai njauk khat lihik trak, hadei di rilo thất bại, saai tok blei menuk anek di dom negar Châu Á, dok dom pajaih di Châu âu saai tok blei boh mai kram, oh blei menuk anek yau dahlau. Bruk ni, dong ka saai trun phun jien đầu tư anek pajaih jang. Po trang trại ranaih umo Phan Minh Hồng khan lac.   

 “ Mik va dom urang hu hatai takre yau drei, mai tal trang trại drei dong brei pajaih, tacei ilamu piah raong, piah khik dom pajaih menuk quý hiếm, độc lạ di dunya ni.

Khol hulin tabiak truh trại menuk di saai Phan Minh Hống tuk daok mehit sap menyuk kanjot di kreik cala pandiak. Sap kayaoh di menuk di kreik pandiak  yau sa kadha daoh bilan xuân lai tame sambo màu di bhum taneh phương Nam song hangin xuân yuk liar ngak ka hatai menuac urang mboh chreih chrai jang. Thun sak menuk ba tui hatai cong khin di dom po trang trại takre  menuk, nan lac ngak yau habar khik ramik, nhân giống song patagok hu rilo pajaih menuk quý hiếm di taneh ia song dom pajaih menuk quý hiếm di dunya piah rai duik di rilo boh sang dak harei dak kaya meda jang ./.