Dom harei tapa, rilo sang urang daok di palei Lương Phú C, xã Phú Kiết, huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang mboh kan suak yawa kayua mbau bruk  meng dom bein thanh long. Nan lac kayua dom po bein daok khik piah, buh khak manuk ada that tame gha thanh long ngak nerak tachauk trak alm moi truong labik daok.  Nerak ralo abih nan lac, hadei di tuk hajan khang, dui atah, mbau bruk meng bein thanh long dak trak jang. Tui ong Nguyễn Văn Hai, urang ngak nong daok di xã Phú Kiết, urang ngak bein njauk “xử lý” khak limo kubao, manuk ada dahlau di tuk buh tame ka phun: “ Ndam lakhah bo  ruai ndam tame, urang mboh tachauk, pandiak hatai lô, min sang  daok jaik gauk oh khin meyai. Dahlak blei khak manuk mai caik langiu mblang, sraw Tricodama tame bloh pandar blah nhựa pacang veik cang nyu abih mbau meng ba tabiak buh ka phun biak siam.”

 Tui duah thau di urang vak, ye bruk urang pala thanh long bhian randap buh khak limo kubao, manuk ada daok that ka phun thanh long lac kayua khak ini nyu lap jien, biak lagaih haong phun thanh long. Phun thanh long hu buh khak limo kubao, manuk ada ye praong samar, brei rilo baoh praong. Dom urang ngak bein nduac tui kein laba oh sang ka tal bruk nerak tachauk mai meng khak athur. Gam tui nan, bein thanh long njauk brei buh biak rilo khan nan;  dalam tuk nan khak ralai blaoh oh pabak ginup ka urang ngak bein. Hu dom baoh sang daok pataom khak limo, kubao, manuk ada di tapen jalan, labik công cộng atau sa kieng bein…ngak nerak tachauk tal bruk ngak mbang ngak huak di mikva daok jaik taphia nan.

 Anak bruk yau nan, UB bhap bini huyện Chợ Gạo hu tacei pato dom gah saong karja palei patagok bruk khik cag alam moi truong dalam bruk ngak nong, abih di nyu nan lac pandar khak limo kubao, manuk ada di dom bein thanh long. Yau nan min, tuk vak tapa, karja saong dom gah, kapul nyaom palei pala tok ngak tal bruk pathau khan, jak ba bo oh ka hu jalan taong phạt, langyah halei, yau nan ye bruk pandar khak that buh ka phun pala daok rah tabiak. Ông Lê Anh Thủy, Akok UB bhap bini xã Thanh Bình, huyện Chợ Gạo lac:“ UB bhap bini xã oh ka langyah xử lý po bein halei. Kayua urang pajeng khak tuk melam, dua tra lac po bein caik bao khak di gha phun thanh long oh ka buh tame. UB bhap bini xã hu da-a dom po radaih hu pajeng khak limo kubao, manuk ada mai ngak bruk, ndem bai nao mai, langyah brei urang thau. Mặt trận Tổ quốc saong dom kapul nyaom hu nao tal yaok baoh sang urang pala thanh long piah pathau khan, jak ba, oh brei buh khak that  ka phun thanh long.”

 Bruk buh khak limo kubao, manuk ada oh khik hu hacih sa-at, ngak nerak alam moi truong ba tal bruk  nerak pandap mbang, jhak ka prein yawa di bhap bini, abih di nyu lac dalam tukvak jit ruak tangin, takai, cambuai daok tamuh khang di tỉnh Tiền Giang. Ong Châu Văn Đức, Akok balai Pachreih nong huyện Chợ Gạo brei thau, bruk nan meyah oh pasiam veik meda ngak ka baoh thanh long oh siam, kan kandah tal bruk pablei taniak negar lingiu janih baoh kayau ini:“ Piah khik caga alam moi truong ye mikva brei ngak ralai khak, oh njauk  buh khak that, tame kadung caik di gha phun, ngak yau nan suai ralai, mbau bruk ngak nerak tachauk. Dom darak pasar praong, khin blei rilo, urang brei manuac tame iek, mboh bruk pala buh khak yau nan urang takik blei baoh thanh long di drei.

 Piah pasiam bruk nerak tachauk  meng bein thanh long yau di huyện Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang, urang ngak bein brei sahaneng kuhria, padeih bruk buh khak athur daok that, oh ka ralai. Karja, gah chức năng palei brei hu jalan langyah, taong phạt ngan saong dom po bein  ngak nerak tachrauk alam moi truong; gam brei hu sarak ieu da-a dom urang đầu tư, dom doanh nghiep  padang ngak dom sang mac ngak khak sinh học, khak hữu cơ, cơ sở ngak ralai, ngak khak limo kubao, manuk ada hacih…piah pablei ka urang pala thanh long. Hu yau nan, bein thanh long meng hu tanut chuan hacih, brei dom baoh tathak yamen bingi, pablei tabiak negar langiu hu./.